Στο πλαίσιο του εθνικού μας εορτασμού για τα 200 χρόνια από την επανάσταση και της ευκαιρίας που προσφέρεται για έναν συλλογικό αναστοχασμό σχετικά με το παρόν και το μέλλον της χώρας μας, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ οργανώνει δημόσια εκδήλωση με στόχο να συμβάλει στο να τεθούν με οργανωμένο και δημόσιο τρόπο τρία θεμελιώδη ζητήματα.
Σε ποια Ελλάδα ζούμε; Σε ποια Ελλάδα θέλουμε να ζήσουμε; Πώς θα φτάσουμε σε αυτήν; H εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 13 Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, στις 19:00 και η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη, ενώ θα παρουσιαστεί και σε livestreaming. Ομιλητές θα είναι οι: Γιώργος Γεραπετρίτης, Γιώργος Καμίνης, Γιώργος Κατρούγκαλος.
Η βραδιά βασίζεται στην παρουσίαση τριών επιστημονικά καινοτομικών ερευνών του καθηγητή Κοινωνιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και επιστημονικού συνεργάτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Νίκου Παναγιωτόπουλου. Οι δύο υλοποιήθηκαν από τον ίδιο και την ερευνητική του ομάδα και εκδόθηκαν σε δύο τόμους (¨Οι αφανείς: κοινωνιολογία των λαϊκών τάξεων στην Ελλάδα¨ και ¨Οι πολίτες μιλούν για την Ελλάδα¨) υπό τον γενικό τίτλο Για την Ελλάδα του ’21 στις εκδόσεις Πεδίο, και η τρίτη υλοποιήθηκε και εκδόθηκε στα πλαίσια του ΙΝΕ (‘Η Ελλάδα δέκα χρόνια μετά’).
Ο συνδυασμός, η διάχυση, η δημόσια έκθεση και υποστήριξη των ιδιαίτερων αποτελεσμάτων αυτών των ερευνών τροφοδοτεί τον επιχειρούμενο εθνικό αναστοχασμό με το απαραίτητο υλικό. Τα ερευνητικά δεδομένα βασίζονται στις απόψεις των ίδιων των Ελλήνων πολιτών και εργαζομένων για τις σχέσεις που διατηρούν με το παρόν και το μέλλον της χώρα τους, για το πως σκέφτονται να διαιωνίσουν την ύπαρξή τους, και κατ’ επέκταση, την κοινωνία της οποίας αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα.
Η εκδήλωση στο Μπενάκη με αφορμή την επέτειο από την επανάσταση
Επιπρόσθετα, οι παραπάνω έρευνες εστιάζουν στην κατάσταση, τον τρόπο ζωής και τις απόψεις για το παρόν και μέλλον της Ελλάδας των λαϊκών στρωμάτων αλλά και πολλών κατηγοριών Ελλήνων πολιτών και εργαζομένων στους οποίους σπάνια δίνεται ο λόγος και θέση στην δημόσια σφαίρα, παραμένοντας "αφανείς".
Στην δημόσια αυτή εκδήλωση θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι της επιστήμης, της πολιτικής και της κοινωνίας πολιτών, καθώς και άνθρωποι του πολιτισμού οι οποίοι με τις καλλιτεχνικές παρεμβάσεις τους θα στηρίξουν, θα εμπλουτίσουν και θα καταστήσουν την συγκεκριμένη εκδήλωση προσιτή σε τους πολίτες.
Ο Καθηγητής Κοινωνιολογίας στο ΕΚΠΑ, Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας, αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Boyrdieu και συνεργάτης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλά στο iefimerida για την εκδήλωση. Ποιος είναι ο στόχος της και ποιο το κοινό της.
«Στα πλαίσια του εθνικού μας εορτασμού και της ευκαιρίας που προσφέρεται για έναν συλλογικό αναστοχασμό σχετικά με το παρόν και το μέλλον της χώρας μας, το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ αποφάσισε να οργανώσει μια δημόσια εκδήλωση με στόχο να συμβάλει στο να τεθούν με οργανωμένο και δημόσιο τρόπο σε αυτούς που επιδιώκουν την διακυβέρνηση των πολιτών τα εξής θεμελιώδη ζητήματα: Σε ποια Ελλάδα ζούμε; Σε ποια Ελλάδα θέλουμε να ζήσουμε; Πώς θα φτάσουμε σε αυτήν; Οργανωμένο καθώς θεμελιώνεται στα πορίσματα μεγάλων και σύνθετων ερευνών πάνω στην σημερινή ελληνική κοινωνία. Δημόσιο καθώς το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ και με την λογική αυτής της εκδήλωση συνεχίζει να ασκεί μια καινοτόμα παιδαγωγική επιστημονικού χαρακτήρα με την έννοια πως χρησιμοποιεί τις επιστημονικές μελέτες για να ανακρούσει τις κάθε λογής ψευδο-επιστημονικές εργασίες».
Πώς τα βιβλία σας γίνονται αφορμή για έναν τέτοιον εορτασμό;
«Τα ερευνητικά δεδομένα των εργασιών μου τροφοδοτούν τον επιχειρούμενο εθνικό αναστοχασμό με το απαραίτητο υλικό καθώς βασίζονται στις απόψεις των ίδιων των Ελλήνων πολιτών και εργαζομένων για τις σχέσεις που διατηρούν με το παρόν και το μέλλον της χώρα τους, για το πως σκέφτονται να διαιωνίσουν την ύπαρξή τους, και κατ’ επέκταση, την κοινωνία της οποίας αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα. Πολιτών στους οποίους σπάνια δίνεται λόγος και θέση στην δημόσια σφαίρα και παραμένουν "αφανείς" . Και νομίζω πως είναι σημαντικό να τις γνωρίζουν όσοι ασκούν πολιτική κυρίως σήμερα όπου επιχειρείται όλο και περισσότερο να εγκαθιδρυθεί μια δημοκρατία χωρίς «λαό», μια δημοκρατία των σφυγμομετρήσεων, των νέων Μαντείων, όπου επιχειρείται να αντικατασταθεί ο πολίτης από τον τηλεθεατή. Τα ερευνητικά δεδομένα είναι εδώ για να τονίσουν τις νέες μορφές οδύνης και κοινωνικής δυσφορίας από τις οποίες δεν μπορούν να ξεφύγουν πολλοί άνθρωποι· τις νέες μορφές αλλοτρίωσης που τους κατοικούν αποστερώντας τους, συχνά, και από τους όρους και από τους λόγους ύπαρξης».
Γιατί υπάρχουν τόσα καλλιτεχνικά στοιχεία;
«Είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος, στα πλαίσια μιας εκδήλωσης να δοθεί πραγματικά και οργανωμένα στην εκδήλωση ο λόγος στο αντικείμενο της εκδήλωσης, στους αφανείς πολίτες, χωρίς να προδοθεί ό,τι μου εμπιστεύτηκαν στις έρευνες μου. Εξάλλου είναι κάτι που επεξεργάζομαι χρόνια μέσω των κατά καιρούς συνεργασιών μου με διάφορους καλλιτέχνες. Η καλλιτεχνική φαντασία και η δύναμη της γλώσσας με τις οποίες εκφράζονται οι καλλιτέχνες προσδίδουν αξιοπρέπεια και αυθεντικότητα στα λόγια καθημερινών ανθρώπων, που γενικότερα αποκλείονται από τον δημόσιο λόγο και τη δημόσια θέα. Είμαι πεπεισμένος πως οι διάφορες καλλιτεχνικές γλώσσες μπορούν να γίνουν όπλο αποκατάστασης και χειραφέτησης με μεγάλη συμβολική ισχύ και να επιτρέψουν να επιτευχθεί ο θεμελιώδης στόχος των κοινωνιολόγων, να αναδειχθεί και να κατανοηθεί, δηλαδή, γιατί οι συνομιλητές τους λένε ό,τι λένε με έναν συγκεκριμένο τρόπο και όχι με άλλον, γιατί ζουν τις ζωές τους, υπό τις δεδομένες συνθήκες, με τον δικό τους τρόπο και όχι με άλλον. Με τη γλώσσα της, η τέχνη και σε συνεργασία με την επιστήμη μπορεί να βγάλει τους καθημερινούς ανθρώπους από το σκοτάδι, από την ανυπαρξία, να τους καταστήσει ορατούς, να τους μεταμορφώσει σε καθρέφτες, που μέσα τους το κοινό, οι παρατηρητές, μπορούν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους, να δουν αντικατοπτρισμένη καθαρά τη δική τους θέση και τον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης τους».
Στην εκδήλωση θα υπάρχει βιντεοσκοπημένη παρέμβαση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Στην ίδια ενότητα βλέπουμε και την συμμετοχή ενός καθηγητή Κοινωνιολογίας, του κ. Λιαρόπουλου, σε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. « Είχα την χαρά και την τιμή να μου κοινοποίσουν την γνώμη τους για τα βιβλία μου και τους ζήτησαν να το καταθέσουν δημόσια. Το δέχθηκαν με χαρά, και τους ευχαριστώ θερμά για αυτό γιατι εχει εξαιρετικό ενδιαφέρον το τι είπαν. Ωστόσο υπάρχει και κάτι άλλο. Στον κοινωνικό κόσμο υπάρχουν δύο μορφές αλήθειας, υπάρχουν δύο μορφές επικύρωσης της κοινωνικής αλήθειας, αυτή που βασίζεται στην συναίνεση και η επικύρωση μέσω των αντικειμενικών αποδείξεων. Η πρώτη όχι μόνο λέει την αλήθεια της αλλά την καθιστά και πραγματική, την κάνει να υπάρχει λέγοντάς την. Η επιστημονική αλήθεια, απέναντι σε αυτή, είναι πολύ άοπλη, πολύ ανοχύρωτη και αδύναμη σε σχέση με αυτή την συναινετική επικύρωση. Οι απόψεις τόσο του Διοικητή τη Τράπεζας της Ελλάδας όσο και του δημόσιου δασκάλου ενός σχολείου δεύτερης ευκαιρίας δίνουν μια κοινωνική δύναμη στην επιστημονική αλήθεια πάνω στην οποία βασίζεται αυτό που οργανώνουμε στις 13/10».
Πώς θα χαρακτηρίζατε ως κοινωνιολόγος κύριε Παναγιωτόπουλε την εποχή που ζούμε;
«Μεταξύ πολλών άλλων επιλέγω να την χαρακτηρίσω ως μια που διψά για ρεαλιστικές ουτοπίες. Κατά τη γνώμη μου όσο περισσότερο σας ξενίζει αυτό που μόλις είπα τόσο περισσότερο αναγκαίο είναι. Όλοι αυτοί σήμερα που κηρύττουν μια στροφή προς το «ρεαλισμό», προς την πραγματικότητα της επιχείρησης, της παραγωγικότητας, του εξωτερικού εμπορικού ισοζυγίου και των «επιτακτικών προτεραιοτήτων» , μιλούν όπως μιλούν οι γονείς στα παιδιά τους· με δυο λόγια, μιλούν όπως οι γέροι. Το τέλος της ουτοπίας, της ιδεολογίας αντιπροσωπεύει τα γηρατειά, και τα γηρατειά στο επίπεδο της συλλογικότητας παραπέμπει στη συλλογική καρτερική υποταγή στην δεδομένη τάξη των πραγμάτων, στη «σύνεση», στη φρόνηση και στον φρονηματισμό, με άλλα λόγια, στη μετατροπή της ανάγκης σε φιλοτιμία. Και ξέρουμε όλοι πολύ καλά με τι εξαιρετική «δόση γηρατειών» έχουν διαποτίσει την κοινωνία μας οι πολιτικές των τελευταίων πολλών χρόνων.
Μεταξύ του βολονταριστικού ουτοπισμού και της φαταλιστικής παραίτησης που τους έχουν προτείνει, πολλοί πολίτες αναζητούν χωρίς να μπορούν να το εκφράσουν και να το απαιτήσουν οργανωμένα ακόμα έναν έλλογο ουτοπισμό, δηλαδή για μια συνειδητή και ορθολογική χρήση των ορίων των δυνατοτήτων και της ελευθερίας μας. Αυτό είναι άλλωστε και μια πλευρά της πολιτικής , να καθιστά δηλαδή δυνατό κάτι το οποίο έχει λίγες πιθανότητες να υπάρξει. Αν περιμέναμε να υπάρξουνε μεγάλες πιθανότητες για να υλοποιήσουμε αυτό που επιθυμούμε τότε δε θα κάναμε ποτέ τίποτα» καταλήγει ο Νίκος Παναγιωτόπουλος μιλώντας στο iefimerida.gr.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης
ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ: Γιάννης Παναγόπουλος: Πρόεδρος Γ.Σ.Ε.Ε / Νίκος Παναγιωτόπουλος: Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
ΟΜΙΛΗΤΕΣ:
Γιώργος Γεραπετρίτης: Υπουργός Επικρατείας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Γιώργος Καμίνης: Βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Γιώργος Κατρούγκαλος: Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο
Συντονίστρια και παρουσιάστρια: Ελεωνόρα Ορφανίδου: Δημοσιογράφος, Ραδιοφωνική Παραγωγός στον ρ.σ «Αθήνα 9.84»
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ: Θα προβληθούν βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις (ως ένθετη θεματική ενότητα) του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα και του εκπαιδευτικού σε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, Παύλου Λιαρόπουλου.
ΔΡΩΜΕΝΑ
- Ταινία τεκμηρίωσης μικρού μήκους σε σκηνοθεσία Άγγελου Κοβότσου
- Θεατρικό αναλόγιο με τους ηθοποιούς: Μανόλη Μαυροματάκη, Φιλαρέτη Κομνηνού
- Θεατρικό μονόπρακτο σε σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη
- Εικαστικά banners βασισμένα στο ζωγραφικό έργο του Γιώργου Ρόρρη
*Η εκδήλωση θα μεταδοθεί livestreaming
Ινστιτούτο Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε / Εκδήλωση για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, Για την Ελλάδα του ‘21/ Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138)
Λόγω των υγειονομικών μέτρων μπορούν να παρακολουθήσουν την εκδήλωση εντός του αμφιθεάτρου του Μουσείου 180 άτομα, τα οποία θα πρέπει να είναι, βεβαιωμένα, εμβολιασμένοι ή νοσήσαντες. Οι πρώτοι 180 που θα φτάσουν και θα θελήσουν να παρακολουθήσουν την εκδήλωση στο αμφιθέατρο, θα είναι αυτοί που θα την παρακολουθήσουν δια ζώσης. Οι υπόλοιποι θα μπορέσουν να την παρακολουθήσουν καθήμενοι στο κατάλληλα διαμορφωμένο αίθριο του Μουσείου μέσω μεγάλης οθόνης και με τον απαραίτητο ηχητικό εξοπλισμό ο οποίος θα επιτρέπει την άνετη παρακολούθηση της. Στο αίθριο θα επιτρέπεται η είσοδος σε εμβολιασμένους, νοσήσαντες και όσους έχουν αρνητικό rapidtest , του τελευταίου εικοσιτετραώρου. Μπορεί ο καθένας να επιλέξει που θα παρακολουθήσει την εκδήλωση. Οι πρώτοι 280 οι οποίοι θα δηλώσουν κατά την είσοδό τους ότι θέλουν να παραμείνουν στη μικρή δεξίωση που θα ακολουθήσει, θα είναι και αυτοί που, πάλι καθήμενοι, θα μπορέσουν να μείνουν μαζί μας και μετά την εκδήλωση. Τέλος, θα μπορεί να την παρακολουθήσει οποιοσδήποτε το επιθυμεί από κάθε μέρος της χώρας μέσω livestreaming.