Η FIFA εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με τις υψηλές θερμοκρασίες στις οποίες δουλεύουν οι εργαζόμενοι στα στάδια που ανεγείρονται για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του Κατάρ το 2022 και προήλθε από έρευνα Ελλήνων ειδικών.
Το θέμα αυτό έχει αναφερθεί πολλές φορές στα διεθνή μέσα ενημέρωσης τα τελευταία χρόνια. Για να το αντιμετωπίσει, η κυβέρνηση του Κατάρ υπέγραψε το 2018 τριετές Μνημόνιο Συνεργασίας με το Διεθνή Οργανισμό για την Εργασία ο οποίος είναι τμήμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Σκοπός του Μνημονίου είναι να προασπίσει την υγεία των εργαζομένων αλλά και να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με επικυρωμένες διεθνείς συμβάσεις εργασίας και θεμελιώδεις αρχές και δικαιώματα στην εργασία.
Ως αποτέλεσμα, έχουν προαναγγελθεί ριζικές αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο για την εργασία στο Κατάρ έτσι ώστε να εναρμονιστεί με τις διεθνείς πρακτικές.
Για να διασαφηνιστεί το ζήτημα της θερμικής καταπόνησης που δέχονται οι εργαζόμενοι στο Κατάρ και για να προασπιστεί η υγεία τους, ο Διεθνής Οργανισμός για την Εργασία κάλεσε την ομάδα του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΣΕΦΑΑ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας να διεξάγει μια σειρά από μελέτες το καλοκαίρι του 2019. Το εργαστήριο FAME Lab θεωρείται παγκοσμίως πρωτοπόρο στην έρευνα που αφορά τις επιπτώσεις του περιβάλλοντος στην ανθρώπινη υγεία, την εργασία και την απόδοση.
Οι Ελληνες ερευνητές που βρέθηκαν στο Κατάρ
«Τον Οκτώβριο καταθέσαμε τις προτάσεις μας στην κυβέρνηση και στους συνεργαζόμενους φορείς. Έτσι, ενημερώθηκε και η FIFA», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διευθυντής του Εργαστηρίου Δρ. Ανδρέας Φλουρής, ο οποίος είναι αναπληρωτής καθηγητής στη ΣΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και επισκέπτης καθηγητής στην Περιβαλλοντική Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα. Όπως επίσης τονίζει ο ίδιος, «συνολικά 15 ερευνητές και ερευνήτριες του Εργαστηρίου μας, μετέβησαν στο Κατάρ το καλοκαίρι όπου εκτελούσαν καθημερινά μετρήσεις και ελέγχους σε διάφορους εργασιακός χώρους. Χρησιμοποιήσαμε τεχνολογίες αιχμής και πολλές μεθόδους τις οποίες έχουμε αναπτύξει στο Εργαστήριό μας στα Τρίκαλα», προσθέτοντας:
«Για παράδειγμα, έχουμε ακριβέστατη γνώση για την έκθεση του κάθε εργαζόμενου σε θερμική καταπόνηση συνδυάζοντας, για πρώτη φορά, κλιματολογικά δεδομένα από μετεωρολογικά όργανα, δεδομένα εντοπισμού τού κάθε εργαζόμενου και πληροφορίες ανάλυσης εργασίας για τον κάθε εργαζόμενο. Επίσης, χρησιμοποιήσαμε λογισμικό που έχει αναπτυχθεί στο Εργαστήριό μας, το οποίο προσομοιώνει τη θερμική καταπόνηση σε οποιοδήποτε περιβάλλον, έτσι ώστε να μπορέσουμε να μελετήσουμε πιθανές συνέπειες στην υγεία των εργαζομένων σε πιο ακραίες συνθήκες οι οποίες αναμένονται τα επόμενα χρόνια εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Η ομάδα ερευνητών μελέτησε περισσότερες από 5.500 ώρες εργασίας
Oπως επίσης αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ. Φλουρής, «συνολικά μελετήσαμε περισσότερες από 5500 ώρες εργασίας χρησιμοποιώντας πολλούς αισθητήρες πάνω και μέσα στο σώμα εκατοντάδων εργαζομένων, αλλά και πολλά ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις για να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης. Όλα αυτά οδήγησαν σε περισσότερα από 740 εκατομμύρια μετρήσεις τις οποίες αναλύουμε πυρετωδώς αυτή την περίοδο». «Μέσα από αυτή τη συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό για την Εργασία και το Υπουργείο Εργασίας του Κατάρ», όπως μας αναφέρει ο Δρ. Φλουρής, «φάνηκε ότι οι εργαζόμενοι στο Κατάρ εργάζονται σε αρκετά αντίξοες συνθήκες.
Παρόλα αυτά, όταν οι κανόνες για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία εφαρμόζονται, η θερμική καταπόνηση που δέχονται οι εργαζόμενοι στο Κατάρ είναι ανάλογη με εκείνη χωρών της Νότιας Ευρώπης. Υπήρχαν όμως περιπτώσεις όπου οι κανόνες υγείας και ασφάλειας δεν τηρούνταν, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος για την υγεία των εργαζομένων. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης μας, προτείναμε τεκμηριωμένες προτάσεις για νομοθεσία οι οποίες περιλαμβάνουν και πρακτική καθοδήγηση σχετικά με την αποφυγή κινδύνου για την υγεία των εργαζομένων. Στην πρόσφατη ανακοίνωσή της, η FIFA υπογραμμίζει τη σημασία της μελέτης μας και στηρίζει τις προτάσεις μας προς το υπουργείο Εργασίας του Κατάρ».
«Το Εργαστήριό μας είναι το μόνο σε ολόκληρη τη Νότια Ευρώπη που μελετά τους τρόπους με τους οποίους παράγοντες του περιβάλλοντος, όπως θερμοκρασία, ατμοσφαιρική ρύπανση, βυθός και διάστημα επιδρούν στη φύση και τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Οι έρευνές μας έχουν χρησιμοποιηθεί από οργανισμούς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, η ΝΑΣΑ, και ο Καναδικός Οργανισμός Διαστήματος προκειμένου να προασπίσουν την υγεία ειδικών αποστολών αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου» τονίζει.
Ο στόχος των Ελλήνων ερευνητών
Τέλος σημειώνει: «Στόχος μας είναι να παράγουμε έρευνα με κοινωνικό όφελος, προστατεύοντας τους συνανθρώπους μας από τα προβλήματα υγείας που μπορούν να δημιουργήσουν διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Αυτή την περίοδο συνεργαζόμαστε με το υπουργείο Εργασίας για τη δημιουργία αντίστοιχων οδηγιών και νομοθετικών ρυθμίσεων στην Ελλάδα».
Ο Δρ. Φλουρής συμμετέχει επίσης στις ομάδες εργασίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας οι οποίες αυτή την περίοδο δημιουργούν νέες οδηγίες για την προστασία των εργαζομένων και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου από τις υψηλές θερμοκρασίες αλλά και από την υψηλή ακτινοβολία.