Το δικό του ξεχωριστό μήνυμα για την 28η Οκτωβρίου με μια προσωπική ιστορία για τον πατέρα του έστειλε ο πρώην δήμαρχος Σπάρτης και πρώην υπουργός, Πέτρος Δούκας.
Όπως αναφέρει στην ανάρτησή του «ο δικός μου πατέρας, Πτέραρχος Γεώργιος Π. Δούκας (Διοικητής της Μοίρας 335 καταδιωκτικών Σπιπτφάϊρ στη Βόρειο Αφρική), πολέμησε αρχικά στο Αλβανικό μέτωπο». Στη συνέχεια, μετά την συνθηκολόγηση τέθηκε σε κατ'οίκον περιορισμό και ακολούθως «δραπέτευσε με ένα καΐκι από το Γύθειο για την Τουρκία για να βρούνε τρόπο να ενωθούνε με τις συμμαχικές δυνάμεις που πολεμούσαν στη Βόρεια Αφρική».
Αναλυτικά η ανάρτηση του Πέτρου Δούκα:
«Ξημέρωσε η 28η Οκτωβρίου 2024! Ημέρα που γιορτάζουμε την 84η επέτειο του ΟΧΙ του Ιωάννη Μεταξά… αλλά και
… του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες,
… το ΟΧΙ του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου,
… το ΟΧΙ των Αγωνιστών του 1821!
Για όσους είχαμε πατεράδες που πολέμησαν και ανδραγάθησαν, η 28η Οκτωβρίου έχει μια ξεχωριστή σημασία! Ο δικός μου πατέρας, Πτέραρχος Γεώργιος Π. Δούκας (Διοικητής της Μοίρας 335 καταδιωκτικών Σπιπτφάϊρ στη Βόρειο Αφρική), πολέμησε αρχικά στο Αλβανικό μέτωπο, ως αεροπόρος της τότε Ελληνικής Αεροπορίας, με πολωνέζικα μαχητικά PZL (βλέπε τελευταία φωτ.) παλαιάς κοπής!
Όπως μου διηγείτο ένας συμπολεμιστής του, όλοι οι πιλότοι στο Αλβανικό μέτωπο ήταν απαρηγόρητοι όταν χάθηκε ο πρώτος Έλληνας ήρωας πιλότος! Έκλαψαν και για τον δεύτερο, και για τον τρίτο! Μετά χώνεψαν ότι έτσι θα είναι συνέχεια! Με τη συνθηκολόγηση, κατέβηκε στο σπίτι μας στη Πλατεία Δούκα στη Σπάρτη, σε «κατ’ οίκον περιορισμόν»!
Σύντομα δραπέτευσε και με ένα καΐκι έφυγαν από το Γύθειο για τη Τουρκία για να βρούνε τρόπο να ενωθούνε με τις συμμαχικές δυνάμεις που πολεμούσαν στη Βόρεια Αφρική! Οι Τούρκοι τους συνέλαβαν, αλλά οι Άγγλοι’ εξαγόρασαν τη φυλάκισή τους και τους μετέφεραν στη Μάρσα Ματρούχ (στην Αίγυπτο προς τα σύνορα με τη Λιβύη), όπου ύστερα από μια σύντομη εκπαίδευση στη Ροδεσία, σχημάτισαν τις Μοίρες Διώξεως 335 και 336!
Του πατέρα μου, η 335 αρχικά εφοδιάστηκε με μαχητικά Hurricane, ενώ από το Δεκέμβριο του 1943 με τα φοβερά Spitfire. Οι μάχες συνεχίστηκαν εναντίον των Γερμανικών Δυνάμεων που υποχωρούσαν από Ιταλία και από Γιουγκοσλαβία!
ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ
Όταν το 2005 ή 2006, ως Υφυπουργός Οικονομικών επισκέφθηκα το Μουσείο της Πολεμικής μας Αεροπορίας στο Τατόϊ (με το Νίκο Βερνίκο και το γιό μου) και είδα αυτό το Σπίτφαϊρ (κάπως πιο εξελιγμένο μοντέλο από αυτό που πετούσε ο πατέρας μου στη Βόρειο Αφρική), είπα στους αξιωματικούς ότι, «αυτό είναι για να πετάει, και όχι για να κάθεται στο Μουσείο»!
Ο τότε Αρχηγός του ΓΕΑ Πτέραρχος Αυλωνίτης (και πολύ άξιος αεροπόρος), υπερθεμάτισε και έβαλε μπρος το project Spitfire! Εξασφάλισα τις πρώτες πιστώσεις από το Υπουργείο Οικονομικών! Επισκέφθηκα την Βάση της Ελευσίνας όπου άρχισε η αποσυναρμολόγιση της ατράκτου και το Ελληνικό όπου αποσυναρμολογήθηκε για επισκευή ο κινητήρας!
Η ανακατασκευή χρειάστηκε και την βοήθεια Άγγλων τεχνικών που έχουν μεγάλη πείρα στα Spitfires και την ευεργετική οικονομική βοήθεια του εφοπλιστή Πήτερ Λιβανού! Του οφείλουμε πολλές ευχαριστίες!!
Ο Αρχηγός του ΓΕΑ (και μετέπειτα ΑΓΕΕΘΑ) Χρήστος Χριστοδούλου (άριστος στρατιωτικός), επέδειξε σπουδαίο ζήλο, είδε το όλο θέμα με πολύ μεράκι, και να που βρισκόμαστε σήμερα! Το ιστορικό Ελληνικό Σπίτφάϊρ και πάλι στους αιθέρες! Νομίζω πως δεν συγκινούμαι εύκολα, αλλά αυτό …. Και φωτογράφισα και δύο σύννεφα σε σχήμα καταδιωκτικού!! Αυτά τα λίγα.
Παρασημοφορήθηκε (όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες αεροπόροι και μαχητές), από τον ίδιο τον Βρετανό Πρωθυπουργό Γουίνστον Τσώρτσιλ, τον Πατέρα της Νίκης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου! [Και ο αδελφός του θείου μου Δημήτρη Λαμπρινού (σύζυγο της αδελφής του πατέρα μου Τασίας Δούκα], ο Αθανάσιος Λαμπρινός, σκοτώθηκε στο Αλβανικό μέτωπο τον Μάρτιο του 1941, σε ηλικία μόλις 27 ετών! Σε μνήμη και τιμή γι’ αυτόν πήρε ο Νάσος το όνομά του!
Τον δε θείο μου Δημήτρη, τον συνέλαβαν και φυλάκισαν επειδή από το εμπορικό του κατάστημα στη Παλαιολόγου προμήθευε με εκρηκτικά τον Ελληνικό Στρατό! Και ο άλλος μου θείος, φαρμακοποιός Αναστάσιος Σπανάκος, σύζυγος της αδελφής του πατέρα μου Ιφιγένειας, είχε λάβει μέρος στη καταστροφική Μικρασιατική εκστρατεία!!]
Τιμή και Δόξα σε όσους άνδρες, γυναίκες, νεαρά παλικάρια πολέμησαν για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι και να καμαρώνουμε για την ανδρεία και φιλοπατρία τους …
(αλλά και ελεύθεροι και για να αλληλο-υπονομευόμαστε μεταξύ μας, να μην μορφωνόμαστε όσο θάπρεπε, να μην γνωρίζουμε την ιστορία μας, να αφήνουμε τον πληθυσμό μας να ελαττωθεί επικίνδυνα, κ.α.)! Το ΟΧΙ του Ιωάννη Μεταξά ακολούθησε η Ελληνική επέλαση μέχρι τη Κορυτσά, το Πόγραδετς, τους Αγίους Σαράντα, το Αργυρόκαστρο και τη Χειμάρρα, δηλαδή σχεδόν όλη τη Βόρεια Ήπειρο = το 1/4 της Αλβανίας! [* βλ. παρακάτω]
•Όμως στις 6 Απριλίου του 1941, άρχισε η μεγάλη επίθεση των Γερμανικών στρατευμάτων από τη Βουλγαρία, στις Σέρρες και το Κιλκίς (Επιχείρηση Μαρίτα της 12ης Γερμανικής Στρατιάς υπό τον στρατάρχη Βίλχελμ Λιστ), που ανάγκασε τις δικές μας δυνάμεις να υποχωρήσουν για να μην περικυκλωθούν!
Υπήρξε και νέα γραμμή άμυνας στις Θερμοπύλες, αλλά μπροστά στις πολύ υπέρτερες Γερμανικές στρατιές, η Ελλάδα αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει στις 20 Απριλίου με τους Γερμανούς και στις 23 με τους Ιταλούς!
Τον Μάϊο του 1941 έπεσε και η Κρήτη - αν και οι Άγγλοι υπερασπιστές του νησιού υπερτερούσαν αριθμητικά! Σύμφωνα με ιστορικούς ερευνητές, ο ίδιος ο Χίτλερ θεώρησε ότι η περιπέτεια του Μουσολίνι στην Ελλάδα, και η ηρωική στάση των Ελλήνων, καθυστέρησε την εισβολή του στη Ρωσία και του κόστισε τη νίκη! [Leni Riefenstahl, Leni Riefenstahl: A Memoir .(Picador New York, USA. 1987) σελ. 295]
Το 1941-42, οι Γερμανοί κατακτητές, για να εξαντλήσουν τα αντίπαλα έθνη και για να θρέψουν τους ίδιους τους Γερμανούς και τα στρατεύματά τους, εφαρμόζουν στη Ρωσία και στην Ελλάδα (και στη Πολωνία) το περίφημο Hungerplan, δηλ. τους Μεγάλους Λιμούς ή Πείνα της Κατοχής!
Πάνω από 300 χιλιάδες Ελληνίδες, Έλληνες και Ελληνόπουλα δεν άντεξαν!
Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!
Ζήτω το Έθνος μας!
*και για την ιστορία, κάποιες φωτ.
Ο Πατέρας μου με τον Αρχιστράτηγο των Συμμαχικών Δυνάμεων (ακριβώς δίπλα αριστερά από αυτόν που χαιρετάει) και μετέπειτα Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντουάϊτ Άιζενχάουερ, και με Έλληνες αεροπόρους δίπλα σε Σπίτφάϊρ!
•Και φωτ. ενός πολεμικού αεροσκάφους PZL της εποχής εκείνης!
** δύο λόγια και για τις άγνωστες στους περισσότερους ελληνο-ιταλο-αλβανικές σχέσεις πριν την Ιταλική επίθεση του 1940:
•Στις 28 Νοεμβρίου 1912, συνήλθε στον Αυλώνα η Αλβανική Εθνοσυνέλευση η οποία ανακήρυξε την Αλβανία ανεξάρτητο Κράτος! Την επόμενη βδομάδα, στις 4 Δεκεμβρίου 1912 ορίστηκε προσωρινή Κυβέρνηση.
•Από τις 7 Δεκεμβρίου 1912 μέχρι τις 19 Μαρτίου 1913, ο ελληνικός στρατός απελευθέρωσε εδάφη από την Κορυτσά και το Αργυρόκαστρο μέχρι το Τεπελένι!
•Αλλά το Σεπτέμβριο του 1913, οι Μεγάλες Δυνάμεις (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Αυστο-Ουγγαρία), κάτω από την ασφυκτική πίεση της Ιταλίας που ήθελε, μέσω της Αλβανίας, τον πλήρη έλεγχο της Αδριατικής θάλασσας, ορίζουν ότι η Βόρειος Ήπειρος θα είναι κομμάτι της νέας Αλβανίας!
•Στις 18 Φεβρουαρίου 1914, με πολύ Ελληνικό στρατό στη περιοχή, οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου ανακήρυξαν την ίδρυση της «Αὐτόνομου Δημοκρατίας τῆς Βορείου Ἠπείρου».
•Κάτω από την εκβιαστική πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων ο Ελευθ. Βενιζέλος διέταξε την αποχώρηση των στρατευμάτων μας από τη Βόρεια Ήπειρο για να διαπραγματευτεί την Ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου που και αυτά ήταν αντικείμενο διαπραγματεύσεων!
•Και όμως, στις 17 Μαρτίου του 1914, υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, το οποίο αναγνώριζε την αυτονομία της Β. Ηπείρου και δεσμεύονταν για την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία αλλά και την θρησκευτική ελευθερία του ελληνικού πληθυσμού!
•Αλλά με το ξέσπασμα το Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ήρθαν τα πάνω κάτω, η αλβανική κυβέρνηση κατέρρευσε και το Πρωτόκολλο ποτέ δεν τέθηκε σε ουσιαστική εφαρμογή.
•Το 1916, η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε μονομερώς την ένωση και ενσωμάτωση της Βορείου Ηπείρου με την μητέρα Ελλάδα!
•Η αντίδραση των Συμμάχων και η εισβολή των Ιταλών το 1917, έδωσε τέλος στη προσπάθεια αυτή!
•Όταν η Ελλάδα μπήκε επίσημα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1917), ο ελληνικός στρατός προέλασε και επανέκτησε πόλεις όπως το Αργυρόκαστρο, την Πρεμετή, την Χειμάρρα, τη Ρίζα, το Λεσκοβίκι και την Μοσχόπολη.
•Παράλληλα, από τις 23 Ιουνίου 1917, η Ιταλία προσπάθησε να ελέγξει την Αλβανία ως ‘προτεκτοράτο’!
•Αυτό δεν άρεσε στους Αλβανούς εθνικιστές οι οποίοι άρχισαν άγριο κλεφτοπόλεμο στις περιοχές γύρω από τον Αυλώνα, και τον Σεπτέμβριο του 1920 το Προτεκτοράτο παύθηκε άδοξα.
•Βέβαια η Ιταλία συνέχισε την προσπάθεια πολιτικού και οικονομικού εναγκαλισμού της Αλβανίας
• χρηματοδότησε ακόμα και την ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας της Αλβανίας!
•Με τη Συνθήκη των Σεβρών (υπεγράφη στις 28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920 στην πόλη Σεβρ (Sèvres) της Γαλλίας), η Βόρεια Ήπειρος παραχωρήθηκε στην Ελλάδα!
•Αλλά νέες αντιδράσεις Ιταλών, Αυστριακών και Γερμανών ανέτρεψαν τη επιτυχία αυτή της Ελλάδας. Το Νοέμβριο η Κοινωνία των Εθνών (προπομπός του ΟΗΕ), έστειλε μια Επιτροπή εκπροσώπων διαφόρων Δυνάμεων να μελετήσει επί τόπου το ζήτημα, η οποία το Νοέμβριο του 1921, αποφάσισε ότι τα σύνορα της Αλβανίας θα πρέπει να είναι αυτά του 1913 με μικροαλλαγές που ευνόησαν τη Γιουγκοσλαβία.
•Με την Ελλάδα εξαντλημένη από τη Μικρασιατική εκστρατεία, και τις εσωτερικές φαγωμάρες, να μην μπορεί να αντιδράσει αποτελεσματικά, η Βόρειος Ήπειρος δόθηκε ξανά στην Αλβανία
•Αυτό δημιούργησε θέματα οριοθετήσεων των Ελληνο-Αλβανικών συνόρων που ανέλαβε να διευθετήσει μια τριεθνής επιτροπή αποτελούμενη από αξιωματούχους της Αλβανίας, της Ελλάδας και της Ιταλίας.
•Επικεφαλής της επιτροπής ήταν ο Ιταλός στρατηγός Ενρίκο Τελλίνι, ο οποίος στις 27 Αυγούστου 1923, καθ’ οδόν για τη συνάντηση, δολοφονήθηκε από αγνώστους, κοντά στην Κακαβιά.
•Ο Ιταλός ηγέτης Μπενίτο Μουσολίνι ‘οργισμένος‘ και εκμεταλλευόμενος την εξουθένωση της Ελλάδας από τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, χρέωσε την Ελλάδα για τη δολοφονία, και απαίτησε από την ελληνική κυβέρνηση (συν τοις άλλοις), να καταβάλει στην Ιταλία αποζημίωση πενήντα εκατομμυρίων λιρετών. Η Ελλάδα δήλωσε ότι δεν θα πληρώσει αν δεν αποδειχθεί ότι το αδίκημα τελέσθηκε από Έλληνες.
•Ο Μουσολίνι, αδίστακτος, βομβάρδισε τη Κέρκυρα την οποία και κατέλαβε στις 31 Αυγούστου 1923.
•Το ζήτημα παραπέμφθηκε από την αδύναμη και άνευρη Κοινωνία των Εθνών, στο Συμβούλιο των Πρέσβεων το οποίο αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα έπρεπε να πληρώσει πενήντα εκατομμύρια Ιταλικές λίρες στην Ιταλία. Έτσι, τα Ιταλικά στρατεύματα αποχώρησαν πανηγυρίζοντας από την Κέρκυρα!
•Πέρασαν 16 χρόνια από τότε, και οι δυνάμεις του Μουσολίνι στις 7 Απριλίου 1939, εισέβαλαν στην Αλβανία, για να την ελέγξουν και να προετοιμάσουν την εισβολή στην Ελλάδα!
•Υπήρξε Αλβανική αντίσταση, κυρίως στη περιοχή του Δυρραχίου, χωρίς όμως κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα!
•18 μήνες αργότερα, στις 28 Οκτωβρίου 1940, η Ελλάδα είπε το μεγάλο ΟΧΙ στο τελεσίγραφο του Μουσολίνι!