Επανέρχεται η Ελενα Ακρίτα στην υπόθεση της εκτέλεσης από τον ΕΛΑΣ της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη, θέμα που επανήλθε στην επικαιρότητα μετά την απόφαση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη, να ονομάσει μια αίθουσα του REX, αίθουσα Ελένη Παπαδάκη.
Σημειώνεται ότι η απόφαση αυτή του Δημήτρη Λιγνάδη προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών που έκανε λόγο για ακατανόητη απόφαση, έγραψε για την ηθοποιό ότι ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα και πρόσθεσε ότι αμαυρώνει την εικόνα του αγώνα του ΕΛΑΣ. Ηδη από την πρώτη στιγμή που ο ΣΕΗ εξέδωσε την ανακοίνωση για την Ελένη Παπαδάκη, η Ελενα Ακρίτα αντέδρασε με οργή, γράφοντας ότι η αντίδραση του Σωματείου είναι ντροπή.
Εγραψε η Ελενα Ακρίτα στο facebook
«Σαν να παράγινε το κακό με τους ανιστόρητους και την Ελένη Παπαδάκη. Την αποκαλούν ‘συνεργάτιδα των Γερμανών’ χωρίς να υπάρχει παραμικρό αποδεικτικό στοιχείο - μα ούτε ένα; Ήμουν 20 χρονών και μαθήτευα τότε δίπλα στον σπουδαιότατο Μάριο Πλωρίτη στην μετάφραση θεατρικών κειμένων. Εκείνος μού διηγήθηκε όλη την ιστορία της Παπαδάκη - την οποία ο ίδιος θεωρούσε διαχρονικά την μεγαλύτερη ελληνίδα ηθοποιό.
Μού εξιστόρησε λεπτομερώς την ζωή της από το ξεκίνημα της λαμπρής καριέρας της έως την άγρια κι άνανδρη δολοφονία από τον ανεκδιήγητο ‘καπετάν Ορέστη’ και τον Μακαρώνα. Κρίμα που δεν τον μαγνητοφώνησα τότε, γιατί ο Πλωρίτης γνώριζε την ιστορία από πρώτο χέρι.
Τη ρετσινιά της ‘καταδότριας’ τής την έριξαν τα φθονερά μισόλογα των ηθοποιών της εποχής (γυναικών κυρίως) που την μισούσαν γιατί ήταν μακράν η καλύτερη.
Κι επειδή στις μέρες μας η Ελένη Παπαδάκη δολοφονείται αγρίως για τρίτη φορά, όσοι θεωρουν πως κακώς τιμάται από το Εθνικό Θέατρο, ας μοιραστούν θερμή παράκληση μαζί μας τις ενοχοποιητικές αποδείξεις και τα σχετικά ντοκουμέντα. Γραπτά βεβαίως βεβαίως. Ευχαριστούμε εκ των προτέρων.»
Η αντίδραση του ΣΕΗ
«Ερωτηματικά προκαλεί η απόφαση του Εθνικού Θεάτρου να ονομάσει μια από τις σκηνές του, που βρίσκεται στο κτίριό του στην οδό Πανεπιστημίου, σε σκηνή “Ελένη Παπαδάκη”.
Γιατί το Εθνικό Θέατρο επιλέγει, ανάμεσα στους δεκάδες μεγάλους ηθοποιούς στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου την Ελένη Παπαδάκη, που παρότι ταλαντούχα καλλιτέχνιδα, αποτελεί έως τις μέρες μας μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα;
Προφανώς τα κριτήρια δεν είναι καλλιτεχνικά, αλλά πολιτικά. Μέσα από τη δραματική κατάληξη της Ελένης Παπαδάκη -που αποδεδειγμένα όχι μόνο δεν είχε την έγκριση του ΕΑΜ, αλλά ήταν εντελώς έξω από τις προθέσεις και την πολιτική του- επιδιώκει να συντηρεί και να αναπαράγει μια ζοφερή, δολοφονική εικόνα για το ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, αντιστρέφοντας ολοσχερώς την πραγματικότητα.
Γιατί
η πραγματικότητα είναι ότι μέσα από τις
γραμμές του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ αμέτρητοι
αγωνιστές έδωσαν με ανιδιοτέλεια και
αυταπάρνηση την ψυχή και το αίμα τους,
φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν,
για να απελευθερωθεί αυτός ο τόπος από
τους φασίστες κατακτητές και τους
εγχώριους συνεργάτες τους. Ανάμεσά τους
πολλοί καλλιτέχνες και ηθοποιοί, όπως
ο Αιμίλιος Βεάκης, ο Μάνος Κατράκης, ο
Τζαβαλάς Καρούσος, η Ασπασία Παπαθανασίου,
ο Μίμης Φωτόπουλος, η Ολυμπία Παπαδούκα,
η Αλέκα Παΐζη, η Καλή Καλό και πολλοί
άλλοι. Σ’ όλους αυτούς θα άξιζε πραγματικά
μια επιβράβευση για το τεράστιο ψυχικό
σθένος και το ηθικό μεγαλείο τους, κι
ας μην, ποτέ στη ζωή τους, να επιζήτησαν
τιμές.
Δεν το περιμένουμε βέβαια
αυτό από την κυβέρνηση της ΝΔ και την
προσκείμενή της διοίκηση του Εθνικού
Θεάτρου, καθώς η πολιτική τους βρίσκεται
σε πλήρη αντίθεση με τα λαϊκά συμφέροντα
που όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες υπηρέτησαν.
Απαιτούμε όμως να σταματήσουν να
προκαλούν αμαυρώνοντας τη μνήμη όλων
αυτών των λαϊκών αγωνιστών και μάλιστα
στη σκηνή του Θεάτρου “Ρεξ”, του θεάτρου
– σημείου αναφοράς και συμβόλου για
την αντιστασιακή δράση των ηθοποιών
του ΕΑΜ και των εκατοντάδων καλλιτεχνών
που συσπείρωνε στις γραμμές του.
Για
τους παραπάνω λόγους απαιτούμε την
άμεση ανάκληση της απαράδεκτης απόφασης
του ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου».
Η εκτέλεση της Ελένης Παπαδάκη από τον ΕΛΑΣ
Η Ελένη Παπαδάκη, που υπήρξε σπουδαία ηθοποιός, ήταν και το πλέον «επώνυμο» θύμα των «Δεκεμβριανών». Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών, η Ελένη Παπαδάκη συνελήφθη στο σπίτι του φίλου και συναδέλφου της Δημήτρη Μυράτ στα Πατήσια (21 Δεκεμβρίου 1944) από άνδρες του ΕΛΑΣ, κατόπιν διαταγής του Καπετάν Ορέστη, του 23χρονου αρχηγού της ΟΠΛΑ της περιοχής. Κατηγορήθηκε για φιλογερμανική στάση και ως «φιλενάδα του Ράλλη», δηλαδή του κατοχικού πρωθυπουργού Ιωάννη Ράλλη. Φήμες που κυκλοφορούσαν στην Αθήνα την ήθελαν να παντρεύεται τον Ράλλη. Η πραγματικότητα ήταν ότι οι οικογένειες Ράλλη και Παπαδάκη συνδέονταν με φιλία από τα προπολεμικά χρόνια και η Ελένη Παπαδάκη είχε μεσολαβήσει στον Ράλλη για την απελευθέρωση αντιστασιακών ή Εβραίων καταζητούμενων. Νωρίτερα και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 1944, η Παπαδάκη είχε διαγραφεί από το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), που ελεγχόταν από το ΚΚΕ, για φιλογερμανική στάση.
Τα μεσάνυχτα άρχισε η ανάκριση της Παπαδάκη από τον καπετάν Ορέστη και τις πρώτες πρωινές ώρες της 22ας Δεκεμβρίου του 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο του ΕΛΑΣ. Αμέσως μετά μεταφέρθηκε μαζί με άλλους μελλοθανάτους στα διυλιστήρια της ΟΥΛΕΝ στο Γαλάτσι, όπου δολοφονήθηκε με δύο σφαίρες στον αυχένα από τον εκτελεστή της ΟΠΛΑ Βλάσση Μακαρώνα. Η διαταγή του Ορέστη ήταν να εκτελεστεί με τσεκούρι, αλλά ο Μακαρώνας μάλλον τη λυπήθηκε και προτίμησε ένα πιο «ανώδυνο» τρόπο.
Η Παπαδάκη παρέμεινε αγνοούμενη για ένα μήνα. Το πτώμα της βρέθηκε στις 26 Ιανουαρίου του 1945, προκαλώντας σοκ στην αθηναϊκή κοινωνία. Η κηδεία ήταν «μεγαλοπρεπεστάτη», σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, κι έγινε στις 28 Ιανουαρίου στο Άγιο Γεώργιο Καρύτση, παρουσία πλήθους κόσμου. Ο τραγικός θάνατος της Παπαδάκη έθεσε πρόωρα τέρμα σε μια λαμπρή καριέρα και θρηνήθηκε ως εθνική