Αναστάτωση έχει προκληθεί από χθες γύρω από τη λειτουργία των ιδρυμάτων, ύστερα από τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν οι υπεύθυνοι του «Χαμόγελου του Παιδιού».
Αφορμή για την επίθεση που εξαπέλυσε ο πρόεδρος του «Χαμόγελου του Παιδιού» Κώστας Γιαννόπουλος ήταν οι ανακοινώσεις που έκανε την Τρίτη η υφυπουργός Εργασίας, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου. Η κυρία Μιχαηλίδου παρουσίασε ένα νέο πλαίσιο, το οποίο εισάγει αυστηρές προδιαγραφές και σαφή κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ), που μέχρι σήμερα παρέμεναν αρρύθμιστες, χωρίς προδιαγραφές και κανόνες λειτουργίας.
Το ένα σκέλος της απόφασης προβλέπει τη ρύθμιση της λειτουργίας, στελέχωσης, κτιριολογικών προδιαγραφών, ελέγχου και εν τω συνόλω παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε η φροντίδα των παιδιών εντός δομών να είναι η βέλτιστη δυνατή. Το δεύτερο «κλειδί» του σχεδίου είναι η λειτουργία των δομών να είναι προσανατολισμένη στο σκοπό της εύρεσης κατάλληλης οικογένειας για κάθε παιδί που στερείται την οικογένειά του.
Υπενθυμίζεται ότι οι προδιαγραφές ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ) τέθηκαν για πρώτη φορά σε δημόσια διαβούλευση τον Φεβρουάριο του 2022 στο www.paidi.gov.gr.
Στη διαβούλευση συμμετείχαν φορείς παιδικής προστασίας, όπως o Συνήγορος του Πολίτη, οι Περιφέρειες, η Unicef, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας κ.ά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, όλες οι απόψεις που κατατέθηκαν αξιολογήθηκαν και πολλές από αυτές υιοθετήθηκαν, ώστε να διασφαλιστεί επιτέλους η εύρυθμη λειτουργία των δομών, η βέλτιστη παροχή υπηρεσιών στα παιδιά, η σωστή στελέχωσή τους με κατάλληλο προσωπικό (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, φροντιστές κ.ά.) και φυσικά η ταχύτερη δυνατή αποϊδρυματοποίηση όλων των παιδιών -ίσως ο βασικότερος στόχος του σχεδιασμού.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, σε όλες τις δομές προβλέπεται μεταβατική περίοδος ενός έτους, ώστε οι δομές να καταφέρουν να προσαρμοστούν στις προϋποθέσεις λειτουργίας τους.
Τι υποστηρίζει το «Χαμόγελο του Παιδιού»
Στην τρίωρη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρόεδρος του «Χαμόγελου του Παιδιού» αναφέρθηκε αρχικά στις κυρώσεις που φέρνει η ΚΥΑ, η οποία σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης προβλέπει ποινή φυλάκισης κατ’ ελάχιστον ενός έτους, παύση του ΔΣ και πρόστιμα.
Ο κ. Γιαννόπουλος υποστήριξε ότι με την απόφαση αυτή ενδέχεται να κλείσουν σύντομα τρία σπίτια ημερήσιας φροντίδας του «Χαμόγελου» και στη συνέχεια 11 ακόμα, και ότι ο ίδιος θα συλληφθεί, «γιατί, απλά, τα σπίτια ημερήσιας φροντίδας δεν έχουν άδεια».
Στη συνέχεια, κατήγγειλε ότι «καμία ιδιαίτερη αναφορά για την κοινωνική ένταξη» δεν προβλέπεται στις νέες διατάξεις, ενώ, αντιθέτως, οι δομές θα πρέπει να στελεχωθούν «με φύλακες, σαν να μιλάμε για φυλακές».
Οι ρυθμίσεις, όπως είπε ο Κώστας Γιαννόπουλος, δεν αγγίζουν μόνο το «Χαμόγελο του Παιδιού» αλλά και άλλους αξιόλογους φορείς που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο πεδίο.
Μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του «Χαμόγελου» τόνισε ότι η Δόμνα Μιχαηλίδου σχεδιάζει «να κλείσει ορισμένα ιδιωτικά» και να αφήσει στο απυρόβλητο δημόσια και εκκλησιαστικά ιδρύματα.
«Κανείς δεν θα κλείσει, αλλά κανείς δεν θα μείνει χωρίς κανόνες»
Από την πλευρά του, το υπουργείο Εργασίας και συγκεκριμένα το γραφείο της υφυπουργού Δόμνας Μιχαηλίδου απαντούν ότι «κανείς δεν πρόκειται να κλείσει, αλλά και κανείς δεν θα μείνει χωρίς κανόνες».
Όπως αναφέρουν, τα τελευταία κρούσματα παιδικής κακοποίησης έδειξαν πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη να αποφύγουμε αντίστοιχα περιστατικά και να διασφαλίσουμε τις προδιαγραφές προστασίας των ΜοΠΠ. Γι’ αυτό, προσθέτουν, «για πρώτη φορά ορίζουμε αυστηρές προδιαγραφές και σαφή κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας (ΜοΠΠ). Πρόκειται για τις μόνες δομές που δεν είχαν κανόνες λειτουργίας, σε αντίθεση π.χ. με τις δομές φροντίδας ηλικιωμένων, ατόμων με αναπηρία κ.λπ.».
Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας εξηγούν ότι μετά από δεκαετίες νομικού κενού στην προστασία των ανηλίκων εντός των δομών, με Υπουργική Απόφαση καλύπτουμε ένα μεγάλο ρυθμιστικό κενό στην παιδική προστασία, το οποίο φιλοδοξεί να μετατρέψει την ιδρυματική φροντίδα σε μέσο αποϊδρυματοποίησης για κάθε παιδί που στερήθηκε την οικογένειά του.
Στους σκοπούς των ΜοΠΠ περιλαμβάνεται η αποκατάσταση των παιδιών σε οικογενειακό περιβάλλον και επιβάλλεται η τακτική αναθεώρηση από κοινωνικούς λειτουργούς της δυνατότητας οικογενειακής αποκατάστασής τους.
Τι αλλαγές φέρνει η απόφαση για τις Μονάδες Παιδικής Προστασίας και Φροντίδας
Κατά τις ίδιες πηγές, με το νέο σχέδιο δημιουργείται για πρώτη φορά με απόλυτη διαφάνεια ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας των μονάδων παιδικής προστασίας.
Οι ίδιοι κύκλοι του υπουργείου αναφέρουν ότι «με τη νέα Υπουργική Απόφαση όλες οι Μονάδες Παιδικής Προστασίας οφείλουν να παρέχουν σε κάθε παιδί την κατάλληλη ψυχοκοινωνική υποστήριξη και την πρόσβαση σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Πλέον, κάθε ΜοΠΠ οφείλει, για όσο διάστημα φιλοξενεί τα παιδιά, να διασφαλίζει τα δικαιώματά τους, ώστε αυτά να συμμετέχουν και να έχουν ενεργό ρόλο στα θέματα που τα αφορούν, και κυρίως μεριμνά έμπρακτα για την τοποθέτηση των ανηλίκων σε κατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον. Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, σε όλες τις δομές παρέχεται μεταβατική περίοδος διάρκειας ενός έτους, με σκοπό να προσαρμοστούν στις νέες προϋποθέσεις λειτουργίας τους. Σε περίπτωση που μια δομή για τον οποιονδήποτε λόγο αδυνατεί να προσαρμοστεί, είμαστε εδώ για να ακούμε τα προβλήματα που τυχόν αντιμετωπίζουν και να μπορούμε να βοηθήσουμε».
Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ενισχύει έμπρακτα την αποϊδρυματοποίηση, μέσω προγραμμάτων, όπως οι Στέγες Ημιαυτόνομης Διαβίωσης εφήβων, προκειμένου τα παιδιά που μένουν σε ορφανοτροφεία να ενταχθούν πιο ομαλά στην κοινωνία.