Ένα φουρνάκι της Εποχής του Χαλκού στήνεται στα γρασίδια της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Προσανάμματα και στη συνέχεια λίγα ξύλα δίνουν τη φωτιά, η οποία ζεσταίνει το πυρίμαχο σκεύος που έχει τοποθετηθεί ακριβώς επάνω. Μέσα του, περιέχει μισό κιλό πλιγούρι, το οποίο θα αποτελέσει το λιτό γεύμα Ελλήνων και ξένων φοιτητών, που έχουν συγκεντρωθεί, για να βιώσουν μια τροφή από το... παρελθόν: Τι έτρωγαν οι άνθρωποι τα προϊστορικά χρόνια...
Το γεύμα συνοδεύεται επίσης από φακές και φάβα από Λαθούρι, ενώ το σκηνικό του υπαίθριου τραπεζιού συμπληρώνει μία ποικιλία από φυτικά συστατικά, κάποια εκ των οποίων εμφανίζονται στην Εποχή του Χαλκού.
«Στην προϊστορική Ελλάδα οι άνθρωποι έβαζαν στη διατροφή τους κυρίως τα φυτικά συστατικά. Το κρέας ήταν για ειδικές περιστάσεις, δεν το έτρωγαν τόσο συχνά όπως εμείς σήμερα. Άλλωστε το να βασίσεις στην διατροφή σου στα φυτικά συστατικά είναι πιο οικονομικό και πιο καλό για το περιβάλλον», εξηγεί στους καλεσμένους η καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Τάνια Βαλαμώτη και συμπληρώνει: «Για παράδειγμα το κεχρί, είναι κάτι που δεν το τρώμε εμείς εδώ, αλλά το τρώνε σήμερα σε χώρες όπως η Ουκρανία. Τις φακές όμως τις τρώμε 9.000 χρόνια σε αυτή τη χώρα και αυτό θεωρείται συμβολή της Ελλάδας στο διατροφικό πακέτο της προϊστορικής Ευρώπης».
Η ίδια, εδώ και χρόνια, ερευνά τα φυτικά συστατικά της προϊστορικής διατροφής στην Ελλάδα. Όποτε λοιπόν διδάσκει το μάθημα της προϊστορικής διατροφής, στο τέλος της χρονιάς βγαίνει με τους φοιτητές εκτός της αίθουσας και μαγειρεύουν πλιγούρι. Φέτος, αποφάσισαν να προσκαλέσουν στο …τραπέζι τους και ξένους φοιτητές που βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη και φοιτούν στο πλαίσιο του Erasmus, προκειμένου να «μυήσουν» και αυτούς στην προϊστορική κουζίνα. «Το φαγητό είναι ένδειξη πολιτισμού και μέσα από αυτό θα μπορέσουμε να αντιληφθούμε τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονταν και ενεργούσαν οι άνθρωποι τότε και να πάρουμε κάποια στοιχεία της πολιτισμικής δράσης και του αποθέματος της προϊστορικής εποχής», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Ιάκωβος Μιχαηλίδης.
Ίχνη από πλιγούρι βρέθηκαν στις ανασκαφές που έγιναν στον προιστορικό οικισμό της Μεσημεριανής Τούμπας στον Τρίλοφο και ανήκουν στο τέλος της 3ης χιλιετίας π.Χ.. «Καταλάβαμε ότι είναι πλιγούρι κάνοντας πειράματα, από τα οποία βρήκαμε ότι οι κόκκοι έχουν μία γυαλάδα, που συμβαίνει όταν τον σπόρο τον έχεις προβράσει, διότι ζελατινοποιείται το άμυλο και αυτό φαίνεται στο μικροσκόπιο», αναφέρει η κ. Βαλαμώτη.
Εκτός από την ωφέλεια που έχει από διατροφικής άποψης, τονίζει ότι ήταν για την εποχή ένας έξυπνος τρόπος να έχεις ένα προμαγειρεμένο συστατικό, για να προετοιμάζεις γρήγορα το φαγητό σου. «Με το βράσιμο του πλιγουριού περνάνε διάφορα συστατικά από τη φλούδα στον κόκκο οπότε είναι και εύπεπτο και παίρνεις πολλά θρεπτικά συστατικά. Επίσης το φτιάχνεις μία φορά το καλοκαίρι, το στεγνώνεις και το έχεις όλο το χρόνο. Είναι ένα είδος …fast food της προϊστορικής περιόδου, γιατί το έχεις αποθηκευμένο, μπορείς να το μουσκέψεις για ένα τέταρτο και μετά, μέσα σε 10 λεπτά με λίγα καύσιμα μπορείς να έχεις το φαγητό σου έτοιμο», επισημαίνει.
Η δράση «Μαγειρεύοντας με φυτικά συστατικά στην προϊστορική Ελλάδα», είναι μόνο μία από αυτές που πραγματοποιεί αυτή την εβδομάδα το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο πλαίσιο της εξωστρέφειάς του. «Έχουμε καθιερώσει για πρώτη φορά φέτος, μία εβδομάδα διαλόγου με την κοινωνία, προκειμένου να επικοινωνήσουμε προς το ευρύ κοινό την πλούσια ακαδημαϊκή και εκπαιδευτική δραστηριότητα του τμήματος. Για αυτό το λόγο επιλέγουμε τους κοινωνικούς μας εταίρους και τους παρουσιάζουμε ένα δείγμα αυτής της δουλειάς», κατέληξε ο κ. Μιχαηλίδης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ