To πλαίσιο των προϋποθέσεων που χρειάζονται τα ελληνικά λιμάνια για να μπορέσει να προχωρήσει η απαραίτητη υλοποίηση των υποδομών για την ηλεκτροδότηση των ελλιμενισμένων πλοίων (Cold Ironing), με στόχο τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, παρουσιάστηκε σε ειδική ημερίδα που πραγματοποίησε ο Οργανισμός Λιμένα Ηρακλείου, στην Αθήνα.
Σημειώνεται ότι η δημιουργία εγκαταστάσεων παροχής ρεύματος στα ευρωπαϊκά λιμάνια για την ηλεκτροδότηση των πλοίων, είναι κάτι που η ΕΕ ζητεί υποχρεωτικά από το 2030 στο πλαίσιο των προτεινόμενων από την Κομισιόν μέτρων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που εντάσσονται στο πακέτο «Fit for 55».
Το έργο ELECTRIPORT που χρηματοδοτείται από τον μηχανισμό χρηματοδότησης CEF 2020 με στόχο την λεπτομερή ανάλυση των ενεργειακών αναγκών και ολοκληρώνει τις μελέτες του παραδίδοντας τα αποτελέσματά εντός των επόμενων τριών μηνών, μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πλοίων με υψηλές ενεργειακές ανάγκες όπως είναι τα κρουαζιερόπλοια, ενώ ταυτόχρονα αναβαθμίζει και εκσυγχρονίζει τις λιμενικές εγκαταστάσεις, μέσα από τον ενεργειακό μετασχηματισμό και τη στροφή στις «πράσινες» μορφές ενέργειας.
Το εταιρικό σχήμα του έργου ELECTRIPORT αποτελείται από τον Οργανισμό Λιμένα Ηρακλείου και τις εταιρείες Wartsila Hellas,Premium Consulting, Business Development & Consulting,BMG Marine - Ηλεκτρομηχανολόγοι Μηχανικοί, AΝΕΛΙΞΙΣ Σύμβουλοι Ανάπτυξης Α.Ε,MSI Hellas,Ασφάλειας Λιμενικών Εγκαταστάσεων, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Τα βασικά ζητήματα για την επιτυχία του εγχειρήματος και τα εμπόδια
Μιλώντας για το συγκεκριμένο θέμα, ο CEO του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου Μηνάς Παπαδάκης, είπε ότι για μπορέσει το όλο εγχείρημα να έχει επιτυχία, θα πρέπει η παρεχόμενη ηλεκτρική ενέργεια προς τα πλοία να είναι πράσινη αλλά και φθηνότερη από τα ναυτιλιακά καύσιμα, προκειμένου η επένδυση στο πλοίο και στο λιμάνι να έχει απόσβεση.
Ο κ.Παπαδάκης είπε ότι δυστυχώς μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία το τοπίο όπως έχει διαμορφωθεί στις τιμές ηλεκτρισμού έχει επιδεινώσει την κατάσταση.
Αναφερόμενος στα εμπόδια και τις δυσκολίες για την ευρύτερη υιοθέτηση του cold ironing είπε ότι αυτή τη στιγμή ένα από τα προβλήματα είναι η εύρεση της απαιτούμενης ηλεκτρικής ισχύος, καθώς τα σημερινά πλοία και ειδικά τα κρουαζιερόπλοια έχουν τεράστιες ενεργειακές απαιτήσεις, αφού κάθε σκάφος με την ανάλογη χωρητικότητα απαιτεί περισσότερο από 10 μεγαβάτ ισχύ.
Φανταστείτε ένα λιμάνι που έχει έμφαση στην κρουαζιέρα όπως το λιμάνι της Κέρκυρας και που μπορεί να ελλιμενίζει ταυτόχρονα τρία, τέσσερα η και πέντε κρουαζιερόπλοια, τι απαιτήσεις ηλεκτρικής ισχύος χρειάζεται, τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Ηρακλείου.
Πρόσθεσε ότι ένα άλλο θέμα είναι αυτό της συμβατότητας μεταξύ του τοπικού ηλεκτρικού δικτύου και του εκάστοτε δικτύου του πλοίου, καθώς διαφορετικά πλοία χρησιμοποιούν ενέργεια με διαφορετική τάση και διαφορετική συχνότητα, συνεπώς για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των σκαφών απαιτούνται πολλά συστήματα μετατροπών.
Έκανε λόγο επίσης για απουσία ουσιαστικής νομοθεσίας στην Ευρώπη για τα συστήματα (Cold Ironing) που αποτελεί τη βασική αιτία που βλέπουμε πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη. Ένα ακόμα θέμα που δεν έχει λυθεί, σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη, είναι ποιος πουλάει την ενέργεια στα πλοία, ο φορέας διαχείρισης του λιμένα ή ο πάροχος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίσης ανέφερε πόσοι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούν να συμμετέχουν σε μία διαγωνιστική διαδικασία και αν κάτι τέτοιο θα μπορεί είναι με ελεύθερη επιλογή από τη ναυτιλιακή εταιρεία και το πλοίο. Διερωτήθηκε, εξάλλου, ότι αν την ενέργεια την πουλάει κατευθείαν ο πάροχος, πώς το λιμάνι θα κάνει απόσβεση της επένδυσης που είναι ιδιαίτερα υψηλό;
Επεσήμανε ότι ήδη έχουμε τα δύο μεγάλα λιμάνια ιδιωτικοποιημένα και τα υπόλοιπα σε εξέλιξη άρα η αποδοτικότητα της επένδυσης θα πρέπει να είναι σαφώς μεγαλύτερη και η τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας πιο ελκυστική.
Συμπλήρωσε ότι το ύψος της επένδυσης ανέρχεται σε μερικά εκατομμύρια ευρώ, συνεπώς εγείρεται ένα θέμα επιχορηγήσεων για την υλοποίηση και βιωσιμότητα της επένδυσης ιδιαίτερα στους ιδιωτικούς λιμένες.
Αλλά και από πλευράς ναυτιλιακών εταιρειών το κόστος μετατροπής των πλοίων για συνδεθεί με το τοπική ηλεκτρικό δίκτυο δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο ειδικά μάλιστα για πλοία μεγάλης ηλικίας, είπε, αναφέροντας ότι όλα αυτά αναμένεται να προσεγγιστούν και να απαντηθούν μέσα από τις μελέτες του elecric port.
Ενδιαφέρον υπήρξε ο χάρτης παρουσίασης Cold Ironing στην Ευρώπη από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΟΛΗ κ. Παπαδάκη με συστήματα ηλεκτροδότησης σε ευρωπαϊκά λιμάνια όπου ήταν εμφανής η απουσία τέτοιας δραστηριότητας σε χώρες του Νότιας Ευρώπης σε σχέση με τις χώρες του Βορρά που ήδη εδώ και 20 χρόνια εξελίσσονται τα συστήματα ηλεκτροδότησης.
Xρηματοδοτικό πρόγραμμα ΝΕΑΡΧΟΣ
O Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Μανώλης Κουτουλάκης είπε ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ευρώπη μία σειρά από κρίσιμες θεσμικές παρεμβάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο που σίγουρα θα παράξουν υποχρεώσεις και σε εθνικό.
Τόνισε ότι οι επενδύσεις που θα προκληθούν στον τομέα της ναυτιλίας και των θαλάσσιων μεταφορών αφορούν κατα ένα μέρος επενδύσεις σε μέσα και κατα ένα σημαντικό μέρος επενδύσεις σε υποδομές. Στόχος των κυβερνητικών πρωτοβουλιών, είπε, είναι να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση όλου του κύκλου θαλάσσιας μεταφοράς, δηλαδή λιμενικές υποδομές αλλά και πλοία στην κατεύθυνση μιας πράσινης ανάπτυξης.
Πρόσθεσε ότι μετά από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ξεκινάει το 2023 το χρηματοδοτικό πρόγραμμα ΝΕΑΡΧΟΣ για χρηματοδότηση πράσινών επενδύσεων σε νησιά και λιμενικές υποδομές.
Η κα. Μαρία Δεληγιάννη γενική διευθύντρια Ανατολικής Μεσογείου της Διεθνούς Ένωσης κρουαζιέρας (CLIA) είπε ότι μόλις 29 λιμάνια στον κόσμο, λιγότερο του 2% διαθέτουν συστήματα cold ironing προς το παρόν και όσον αφορά την Ευρώπη υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025 μόλις το 7% των λιμανιών της θα προσφέρει στα πλοία αυτή τη δυνατότητα.
Από την άλλη πλευρά το 40% της παγκόσμιας επιβατικής χωρητικότητας κρουαζιερόπλοιων είναι ήδη εξοπλισμένο με συστήματα παράκτιας και το 2027 το ποσοστό θα φτάσει στο 66%.