Οι εκλογές πλησιάζουν σε Ελλάδα και Τουρκία, με τη σχέση των δύο χωρών να είναι στο χειρότερο σημείο εδώ και πολλά χρόνια και τον Ερντογάν να κλιμακώνει συνεχώς την επιθετική ρητορική του.
Σύμφωνα με ανάλυση που φιλοξενεί στην ιστοσελίδα του το «Al jazeera», η σχέση των δύο χωρών είναι στη χειρότερη φάση εδώ και πολλά χρόνια, με Τούρκους και Έλληνες αξιωματούχους να μην αποκλείουν πλέον κανένα σενάριο.
Σύμφωνα με το «Al jazeera», η σύντομη συνάντηση μεταξύ των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών, Ν. Παναγιωτόπουλου και Χ. Ακάρ, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στις 13 Οκτωβρίου, ήταν μεν σε καλό κλίμα και εκτόνωσε λίγο την κατάσταση, ωστόσο δεν βοήθησε στην επίλυση των μεγάλων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
Μάλιστα, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Al Jazeera, στην Ελλάδα υποψιάζονται ότι ο Ερντογάν θα επιδιώξει να δημιουργήσει μια κρίση εθνικής ασφάλειας που θα τονώσει τη δημοτικότητά του, η οποία βρίσκεται σε φθίνουσα πορεία έπειτα από 20 χρόνια στην εξουσία.
Έλληνες αξιωματούχοι λένε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι τόσο τεταμένες πριν από τις εκλογές και στις δύο χώρες, τον προσεχή Ιούνιο, που είναι πιθανό ένα στρατιωτικό επεισόδιο στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρύτερη σύγκρουση.
Τον Αύγουστο, ο Ερντογάν είπε ότι μπορεί να διατάξει απόβαση σε ελληνικά νησιά: «Μπορούμε να έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα… Αν εσείς οι Έλληνες πάτε πολύ μακριά, τότε το τίμημα θα είναι βαρύ».
«Μέχρι το 2019, το 2020, το 2021 υποστήριζα ότι δεν υπήρχε περίπτωση πολέμου. Δεν μπορώ πλέον να το πω αυτό», δήλωσε στο Al Jazeera ο απόστρατος ναύαρχος Αλέξανδρος Διακόπουλος.
«Η ρητορική της Τουρκίας χτίζεται προς την κατεύθυνση της επίθεσης», είπε ο Αλ. Διακόπουλος, ο οποίος είναι πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Τούρκος πρέσβης: Μην πιστεύετε όσα διαβάζετε στις εφημερίδες
Ο κορυφαίος διπλωμάτης της Τουρκίας στην Αθήνα συμφωνεί ότι υπάρχει ένταση, αλλά λέει ότι αντιμετωπίζεται.
«Ως πρεσβεία, έχουμε έναν εύλογο διάλογο με τους Έλληνες συναδέλφους μας... Μην πιστεύετε αυτά που διαβάζετε στις εφημερίδες» δήλωσε στο Al Jazeera ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, Μπουράκ Ουζούγκεργκιν.
«Όλοι προσπαθούμε να μη συμβούν ατυχήματα. Τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα όσο το καλοκαίρι του 2020, αλλά πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, γιατί τα πράγματα μπορεί να γίνουν πολύ άσχημα πολύ γρήγορα».
Παράλληλα, ο Μπουράκ Ουζούγκεργκιν δηλώνει: «Στο Αιγαίο, εάν τα όρια των χωρικών υδάτων επεκταθούν από την Ελλάδα, τότε πραγματικά δεν έχουμε πολλά ανοιχτά ύδατα για να συζητήσουμε, κάτι που κάνει την προσφυγή στα δικαστήρια ουσιαστικά χωρίς νόημα. Η Τουρκία είναι έτοιμη να προσφύγει στα δικαστήρια, αλλά για όλα τα σχετικά ζητήματα», είπε ο Ουζούγκεργκιν στο Al Jazeera. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να πείσουμε ο ένας τον άλλον για τη θέση μας διμερώς», είπε. «Πρέπει να πάμε στα δικαστήρια».
Συρίγος: «Η Τουρκία θα επιχειρήσει παράλληλες κρίσεις»
Ο Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, συμφωνεί. «Βρισκόμαστε στο Defcon One αυτή τη στιγμή» είπε στο Al Jazeera, αναφερόμενος στη σοβαρότερη κατάσταση αμυντικής ετοιμότητας.
«Νομίζω ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει πολλές παράλληλες κρίσεις», λέει ο Αγγ. Συρίγος, όπως μια προσφυγική κρίση, ακολουθούμενη από την παρουσία ενός πλοίου έρευνας πετρελαίου και φυσικού αερίου και ενός γεωτρύπανου σε αυτό που η Ελλάδα θεωρεί θαλάσσια δικαιοδοσία της.
Το Al Jazeera κάνει μια αναδρομή στην ένταση του 2020, όταν το ελληνικό και το τουρκικό ναυτικό παρακολουθούσαν το ένα το άλλο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο για ένα ολόκληρο καλοκαίρι, αφού η Τουρκία έστειλε ένα ερευνητικό σκάφος για έρευνες υδρογονανθράκων σε ύδατα που η Ελλάδα δηλώνει ότι έχει δικαιοδοσία, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.
Παράλληλα, ανατρέχει στις απειλές των Τούρκων για επανάληψη του 1922, αλλά και στις διαφορές για αποστρατιωτικοποίηση νησιών, κυριαρχικά δικαιώματα, τουρκολιβυκό μνημόνιο, έρευνες για υδρογονάνθρακες.
Η Ελλάδα έχει προτείνει προσφυγή για την ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, αλλά αρνείται να συζητήσει τα δικαιώματά της για τα χωρικά ύδατα υπό την απειλή πολέμου.
Η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο και το επόμενο βήμα για την Ελλάδα
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι το 2020 η Ελλάδα προχώρησε στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, «στο απόγειο της τελευταίας κρίσης με την Τουρκία». Τότε υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε τονίσει ότι τα χωρικά ύδατα ανοιχτά της Κρήτης θα είναι τα επόμενα που θα επεκταθούν.
Κ. Φίλης: Η Ελλάδα χρειάζεται στρατηγική για επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια
Ο Κωνσταντίνος Φίλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «η Ελλάδα χρειάζεται μια στρατηγική για την επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια». «Πρέπει να είναι μια κλιμακωτή στρατηγική, που θα επιτρέπει στην Ελλάδα να εφαρμόσει το Δίκαιο της Θάλασσας, αντί απλώς να το επικαλείται».