Στην ανάγκη σχεδιασμού ενός νέου εθνικού σχεδίου για τη διαχείριση του καρκίνου στη χώρα μας, με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση για τους καρκινοπαθείς τελικού σταδίου, αναφέρεται ο Δημήτρης Μπατάκης διδάκτωρ στο Πολυτεχνείο Κρήτης, Εργαστήριο Financial Engineering Μ.Sc. LSE International Health Policy, M.Sc. Health Economics and Management.
«Είναι γεγονός ότι η επίδοση του συστήματος υγείας της Ελλάδας στο τομέα της διαχείρισης του καρκίνου υπολείπεται σημαντικά αυτής των συστημάτων υγείας των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Πρέπει να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε πολιτικές που θα προσεγγίζουν συνολικά το ζήτημα, από την χρηματοδότηση του συστήματος και την αλλαγή του υποδείγματος με προτεραιότητα στην πρόληψη μέχρι την αντιμετώπιση του κάθε ασθενούς ξεχωριστά ή ακόμα στο να δοθεί έμφαση στην ανακουφιστική φροντίδα», λέει στο iefimerida.gr.
Οι δείκτες θνητότητας του καρκίνου
Συμφώνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περίπου εννέα εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρωπαϊκή Ένωση πεθαίνουν κάθε χρόνο, το 24% απ’ αυτούς από καρκίνο. Πιο συγκεκριμένα, στη χώρα μας αν και υπάρχουν ζητήματα συλλογής στοιχείων, σε απόλυτους αριθμούς το 2019 ένας στους τέσσερις θανάτους σχετιζόταν με τον καρκίνο. «Το συνολικό ποσοστό θνησιμότητας από καρκίνο στην Ελλάδα το 2019 ήταν 241 θάνατοι ανά 100.000 άτομα, τιμή που είναι ελαφρώς χαμηλότερη από τον μέσο όρο της Ε.Ε., o οποίος ανήλθε σε 247 ανά 100.000 άτομα», σχολιάζει ο κ. Μπατάκης.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, πως η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς όσο μεγαλύτερος είναι ένας άνθρωπος τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης της ασθένειας. Ωστόσο, κατά την τελευταία δεκαετία η μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο ήταν βραδύτερη στην Ελλάδα απ’ ό,τι στην ΕΕ, ενώ η συνολική θνησιμότητα λόγω καρκίνου αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Η έλλειψη ανακουφιστικής φροντίδας (hospice)
Οι δομές Hospice δεν είναι κάτι άγνωστο. Το 1967 σε ένα προάστιο του Λονδίνου ιδρύθηκε το Saint Christopher’s Hospice, το οποίο μέχρι και σήμερα θεωρείται το πρώτο hospice που δημιουργήθηκε στην Αγγλία, εφαρμόζοντας την φιλοσοφία του όρου στην μοντέρνα του εκδοχή. Στόχος της ίδρυσής του ήταν η προώθηση της ιδέας της ανακουφιστικής φροντίδας στη σύγχρονη ιατρική και η σημαντικότητα ανάπτυξης δομών hospices που θα παρέχουν εξειδικευμένη και ολιστική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ατόμων που βρίσκονται στο καταληκτικό στάδιο της ζωής,
Ο Δημήτρης Μπατάκης σχολιάζει ότι «για μια αναπτυγμένη κοινωνία ο τρόπος που αντιμετωπίζει τους ασθενείς τελικού σταδίου είναι θεμελιώδης αρχή. Γι’ αυτό θα πρέπει η παροχή ανακουφιστικής φροντίδας σε ογκολογικούς ασθενείς να ενσωματωθεί στην πολιτική υγείας της χώρας μας. Είναι αδήριτη ανάγκη να αυξήσουμε τις δομές για ασθενείς τελικού σταδίου».
Το Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών
Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμα ολοκληρωμένη καταγραφή και συλλογή δεδομένων για τον καρκίνο. Αυτό διότι το εθνικό αρχείο νεοπλασιών υπολειτουργεί και είναι μια παθογένεια που ταλανίζει το σύστημα υγείας. «Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας δεν έχουμε μια συστηματική συλλογή δεδομένων της κατά αιτίας νοσηρότητας και θνησιμότητας από καρκίνο, της αποτύπωσης της γεωγραφικής της κατανομής και της παρακολούθησης της διαχρονικής εξέλιξής της. Επίσης, η απουσία του ΕΑΝ δεν μας επιτρέπει την αξιολόγηση των προγραμμάτων προσυμπτωματικού – πληθυσμιακού ελέγχου. Συνεπώς, η ορθή λειτουργία του ΕΑΝ, η οποία συνίσταται στην έγκυρη και έγκαιρη καταγραφή των δεδομένων που αφορούν στις νεοπλασίες, πρέπει να αποτελούν βασική προτεραιότητα στην κυβερνητική ατζέντα», λέει ο Έλληνας ειδικός.
Το κόστος της ογκολογικής φροντίδας
Σκιαγραφώντας αριθμούς και ποσοστά οι ογκολογικοί ασθενείς βιώνουν μια δύσκολή πραγματικότητα. Το κόστος της ογκολογικής φροντίδας για καρκινοπαθείς απορροφά κατά μέσο όρο το 6,4% των συνολικών δαπανών για την Υγεία, που στην περίπτωση της χώρας μας έχει εκτιμηθεί στο ποσό των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, βάσει μελέτης έγκριτων ερευνητών του Πανεπιστημίου Karolinska της Σουηδίας. Τα περισσότερα χρήματα απ’ αυτά δαπανώνται για τη θεραπεία του καρκίνου και όχι για την πρόληψη, ενώ τα επιστημονικά δεδομένα αναφέρουν ότι οι ογκολογικοί ασθενείς έχουν χάσει το 20% της ποιότητας ζωής τους κυρίως μετά την οικονομική κρίση.
Βελτίωση στη περίθαλψη του καρκίνου
«Είναι εμφανές ότι χρειαζόμαστε στοχευμένες και αποτελεσματικές πολιτικές υγείας με στόχο την κοινή αντιμετώπιση και τη μείωση της συχνότητας του καρκίνου. Η απουσία στρατηγικής για τον καρκίνο και ολοκληρωμένου εθνικού μητρώου καρκίνου και η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού για την παροχή υπηρεσιών ογκολογίας δημιουργούν αρκετά εμπόδια για την υψηλή ποιότητα ογκολογικής φροντίδας», καταλήγει ο διδάκτωρ στο Πολυτεχνείο Κρήτης.