Σημαντικές αλλαγές στην εκπαίδευση νέων οδηγών και τη διαδικασία εξέτασης για δίπλωμα οδήγησης φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου παρουσιάστηκαν χθες, σε συνέντευξη Τύπου, και εστιάζονται σε τέσσερα σημεία:
-Στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης των υποψηφίων οδηγών, ώστε ο οδηγός να είναι καλύτερα προετοιμασμένος για να βγει στον δρόμο
-Στην ενίσχυση της Διαφάνειας, ώστε να μπει «φρένο» σε φαινόμενα διαφθοράς.
-Στη διασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας Εξέτασης.
-Στην προαγωγή της Οδικής Ασφάλειας με πράξεις.
«Στόχος είναι να μπει φρένο στα φαινόμενα διαφθοράς, να μπει τέλος στο ελληνικό φαινόμενο του “πρώτα παίρνω το δίπλωμα και μετά μαθαίνω να οδηγώ”. Με το νομοσχέδιο διασφαλίζουμε ότι οι εξετάσεις θα είναι αδιάβλητες και πως θα έχουμε καλύτερους οδηγούς στον δρόμο» δήλωσε, κατά την παρουσίαση, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής.
Διπλώματα οδήγησης: Οι 5 βασικές αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο
Με το νομοσχέδιο εισάγεται μια σειρά ρυθμίσεων για την εκπαίδευση και την εξέταση των νέων οδηγών. Τα 5 βασικά σημεία που ξεχωρίζουν είναι τα εξής:
1) Μαθήματα, εξέταση και οδήγηση από τα 17
Με το νομοσχέδιο χαμηλώνει το κατώτατο όριο ηλικίας για τα θεωρητικά και πρακτικά μαθήματα. Πλέον, θα μπορούν να εκπαιδεύονται και να δίνουν -μετά τα μαθήματα- εξετάσεις άτομα που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους. Η ρύθμιση αφορά οχήματα κατηγορίας Β.
Επιπλέον, θεσπίζεται η δυνατότητα οδήγησης με συνοδό σε όσους υποψήφιους οδηγούς έχουν συμπληρώσει τα 17 έτη και ολοκληρώνουν επιτυχώς την πρακτική δοκιμασία. Μέχρι τα 18 τους, οπότε και θα λαμβάνουν το κανονικό δίπλωμα οδήγησης, θα έχουν προσωρινή άδεια οδήγησης. Απαραίτητη προϋπόθεση για να είναι στο τιμόνι πριν τα 18, θα είναι να έχουν συνοδό.
Ερωτηθείς σχετικά, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, είπε ότι σύντομα θα ανακοινωθούν οι λεπτομέρειες για τον συνοδό του οδηγού, τονίζοντας ότι θα πρέπει να είναι έμπειρος οδηγός (λ.χ. άνω των 25 ετών και με εμπειρία τουλάχιστον 5 ετών). Ταυτόχρονα, θα δοθούν διευκρινίσεις και για άλλα κρίσιμα ζητήματα, όπως το πώς θα ασφαλίζονται οι 17άρηδες οδηγοί.
Το σύστημα του οδηγού κάτω των 18 με συνοδό εφαρμόζεται σε άλλες χώρες της ΕΕ, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
2) Αλλαγές στα θεωρητικά
Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή στη διαδικασία απόκτησης διπλώματος οδήγησης αφορά τα θεωρητικά μαθήματα. Με το νομοσχέδιο, αναδιαμορφώνεται και απλουστεύεται η ύλη της θεωρητικής εκπαίδευσης, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και την ενίσχυση της κριτικής σκέψης των υποψήφιων οδηγών και κατανόηση θεμάτων και καταστάσεων οδικής ασφάλειας, η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο σχετικής υπουργικής απόφασης.
Επιπλέον, προβλέπεται η διάθεση των Ερωτηματολογίων των θεωρητικών εξετάσεων και σε άλλες γλώσσες πέραν της Ελληνικής (οι οποίες και θα καθοριστούν με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης), στην ελληνική με χρήση ακουστικών με ήχο καθώς και στην ελληνική νοηματική γλώσσα. Εισάγεται επίσης η δυνατότητα ειδικής θεωρητικής εξέτασης ατόμων που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και όσων δε γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα με τη βοήθεια προσωπικών ακουστικών, καθώς και ειδική θεωρητική εξέταση κωφών και βαρήκοων υποψηφίων με την προβολή βίντεο που εμφανίζεται στην οθόνη του ηλεκτρονικού υπολογιστή και περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τις ερωτήσεις, τις απαντήσεις, τα σχήματα και τα κείμενα μεταφρασμένα στην ελληνική νοηματική γλώσσα, καθώς και υπότιτλους.
3) Το νέο σύστημα πρακτικής εξέτασης
Σημαντικές τροποποιήσεις γίνονται και στην πρακτική εξέταση των νέων οδηγών. Σύμφωνα με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο, η διενέργεια της πρακτικής δοκιμασίας των υποψήφιων οδηγών και οδηγών θα γίνεται από έναν εξεταστή, η θέση του οποίου βρίσκεται στο μπροστινό τμήμα του οχήματος, στη θέση του συνοδηγού, και με την παρουσία του εκπαιδευτή του εκάστοτε υποψήφιου οδηγού, η θέση του οποίου βρίσκεται στο οπίσθιο τμήμα του οχήματος.
Η διενέργεια της πρακτικής δοκιμασίας όλων των κατηγοριών αδειών οδήγησης υποψήφιων οδηγών και οδηγών γίνεται αποκλειστικά με τα οχήματα και τις μοτοσικλέτες των σχολών οδηγών, σε αστικές οδούς στις οποίες παρουσιάζονται βαθμοί δυσκολίας και συνθήκες παρόμοιες με αυτές που συναντά κάθε οδηγός,
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την πρακτική εξέταση, οι νέοι οδηγοί θα έχουν πλέον ένα πεντάλεπτο ελεύθερης οδήγησης, προτού ξεκινήσει η δοκιμασία. Στόχος είναι να μειώνεται το στρες των οδηγών, να εξοικειώνονται με το όχημα και να είναι έτοιμοι για τη διαδικασία.
4) Πώς θα διασφαλίζεται η διαφάνεια στα θεωρητικά
Προκειμένου να περιοριστούν τα φαινόμενα αδιαφάνειας στη θεωρητική εξέταση, με το νέο νομοσχέδιο εισάγονται τρεις νέες παράμετροι:
- Αυστηροποιείται ο έλεγχος της διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, προς αποκατάσταση των στρεβλώσεων και προβλημάτων του υφιστάμενου συστήματος, με τον καθορισμό ελέγχου ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια, ενώ προβλέπεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για εισαγωγή στο εξεταστικό σύστημα, ήτοι η χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων με δυνατότητα ταυτοποίησης δύο παραγόντων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης.
- Ενημέρωση υποψηφίων με τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού για τη διαδικασία εξέτασης, για την απαγόρευση χρήσης κινητών τηλεφώνων, ακουστικών ή οποιασδήποτε άλλης ηλεκτρονικής συσκευής επικοινωνίας, οποιασδήποτε άλλης ηλεκτρονικής συσκευής ή έξυπνης συσκευής, όπως ηλεκτρονικά ρολόγια κλπ., για την απαγόρευση απομάκρυνσης των υποψηφίων από τη θέση εξέτασης τους για οποιονδήποτε λόγο, πριν την ολοκλήρωση της θεωρητικής εξέτασης και του τελευταίου υποψηφίου, καθώς και τις επιβαλλόμενες κυρώσεις σε περίπτωση διαπίστωσης οποιασδήποτε παράβασης (όπως θα καθοριστούν με σχετική υπουργική απόφαση).
- Δειγματοληπτικός έλεγχος ταυτοπροσωπίας υποψήφιων οδηγών και οδηγών, για τη διενέργεια του οποίου διασταυρώνεται η φωτογραφία που συμπεριλαμβάνεται στο Δ.Ε.Ε. του υποψηφίου με ψηφιακή φωτογραφία που λαμβάνεται κατά την είσοδο του υποψηφίου στο εξεταστικό κέντρο από κάμερα που χρησιμοποιείται μόνο για αυτό το σκοπό, διασφαλίζοντας την ασφαλή επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
5) Στοπ στο «λάδωμα» -Νέα μέτρα για την πρακτική εξέταση
Σε ό,τι αφορά την πρακτική εξέταση για την απόκτηση διπλώματος οδήγησης, το νομοσχέδιο προβλέπει τις εξής δικλείδες ασφαλείας:
- Για την εξασφάλιση της διαφάνειας, της αξιοπιστίας, του ελέγχου και της εποπτείας της διενέργειας της πρακτικής δοκιμασίας των υποψήφιων οδηγών αλλά και της προστασίας των προσωπικών τους δεδομένων, η πρακτική δοκιμασία καταγράφεται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.
- Ειδικότερα, προβλέπεται η χρήση φορητής κάμερας, υψηλής ευκρίνειας, με δυνατότητα λήψης 360 μοιρών, που διαθέτει μικρόφωνο και ειδική αποσπώμενη κάρτα μνήμης, στην οποία αποθηκεύεται όλη η διαδικασία της πρακτικής δοκιμασίας. Η κάμερα εικονίζει ευδιάκριτα ολόκληρη την καμπίνα του οχήματος και τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Το υλικό της εξέτασης αποθηκεύεται στις κάρτες μνήμης (χωρίς να μεταδίδεται απευθείας σε συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές της Α.Π.Δ.Π.Χ.), ενώ προβλέπονται ρεαλιστικοί και ταυτόχρονα νόμιμοι χρόνοι διατήρησής του.
Δημιουργούνται Μητρώα Εξεταστών και Εποπτών -Αναλαμβάνουν ρόλο ΕΛ.ΑΣ και Εθνική Αρχή Διαφάνειας
Να σημειωθεί ότι με το νέο νομοσχέδιο δημιουργείται Μητρώο Εξεταστών Πρακτικής Δοκιμασίας Υποψήφιων Οδηγών και Οδηγών για τις ανάγκες των διενεργούμενων πρακτικών δοκιμασιών των υποψήφιων οδηγών και οδηγών από τις Υπηρεσίες Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειών της χώρας, στο οποίο εντάσσονται μετά από αίτησή τους αφενός αυτοδίκαια οι ήδη πιστοποιημένοι από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εν ενεργεία υπάλληλοι - εξεταστές της πρακτικής δοκιμασίας υποψηφίων οδηγών και οδηγών όλων των κατηγοριών άδειας οδήγησης, και αφετέρου μετά από την επιτυχή παρακολούθηση αρχικών επιμορφωτικών προγραμμάτων όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ. Στο Μητρώο Εξεταστών, επίσης, δύνανται να εγγραφούν και οι υπάλληλοι κατηγορίας ΔΕ, οι οποίοι είναι πιστοποιημένοι από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.) στην ειδικότητα «Εκπαιδευτής Υποψήφιων Οδηγών Αυτοκινήτων και Μοτοσικλετών»,
Ταυτόχρονα, καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Εποπτών, για τις ανάγκες της εποπτείας και του ελέγχου της τήρησης των προϋποθέσεων διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, της εποπτείας και του ελέγχου της διενέργειας των πρακτικών δοκιμασιών των υποψήφιων οδηγών και οδηγών, καθώς και της αξιολόγησης του έργου των εξεταστών, στο οποίο εγγράφονται το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας καθώς και το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Στο επίμαχο σημείο του νομοσχεδίου επισημαίνεται ότι «σε περίπτωση αδυναμίας του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας να καλύψει το ανατιθέμενο σε αυτό εποπτικό έργο, στο Μητρώο Εποπτών δύναται να εγγραφεί το ένστολο προσωπικό άλλων φορέων, στις αρμοδιότητες των οποίων περιλαμβάνεται η εποπτεία εφαρμογής του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ήτοι το ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας και το ένστολο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής».
Επιπλέον, σημεία - «κλειδιά» του νομοσχεδίου είναι η αύξηση της αποζημίωσης των Εξεταστών -προκειμένου το «λάδωμα» να είναι λιγότερο… ελκυστικό- καθώς και η πρόβλεψη για αποζημίωση και των Εποπτών που συμμετέχουν στις εξετάσεις. Μεταξύ άλλων, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στοχεύει στη σύσταση Επιτροπής Εποπτείας και Ενστάσεων, η οποία θα απαρτίζεται από έναν υπάλληλο που κατέχει τη θέση Προϊσταμένου Διεύθυνσης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ή Προϊσταμένου Τμήματος της Διεύθυνσης Οδικής Κυκλοφορίας και Ασφάλειας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και ένα μέλος του Μητρώου Εποπτών, συμμετέχει στο έργο της απομακρυσμένης εποπτείας και πρόβλεψη για την αποζημίωσή τους.
Δείτε έναν συνοπτικό οδηγό για τις αλλαγές στη διαδικασία εκπαίδευσης και εξέτασης για την απόκτηση διπλώματος οδήγησης: