Το προφίλ του εμπρηστή δάσους σκιαγραφεί μελέτη που πραγματοποιήθηκε με στοιχεία των δασικών πυρκαγιών 2000-2010 και παρουσίασε ο εμπειρογνώμονας Ανδριανός Γκουρμπάτσης, εν αποστρατεία αντιστράτηγος και υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, την ίδια ώρα που αποκαλύπτεται ότι φέτος οι φωτιές είναι διπλάσιες απ' ό,τι το 2018.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο «Ελεύθερος Τύπος», ο εμπρηστής δάσους είναι, κατά τον κ. Γκουρμπάτση, συνήθως άνδρας, Έλληνας σε ποσοστό 95%, άνω των 45 ετών σε ποσοστό 63%, ψυχικά υγιής σε ποσοστό 99%, έγγαμος με παιδιά, στοιχειώδους εκπαίδευσης, αυτοαπασχολούμενος (συνήθως στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας ή της αλιείας) και ζει στην επαρχία.
Ο μύθος για τους εμπρηστές
Ωστόσο το προφίλ αυτό είναι σχετικό, καθώς 30% των πυρκαγιών προκαλείται από αμέλεια, 20% από δόλο, 10% από φυσικά ή τυχαία αίτια, αλλά το 40% των πυρκαγιών παραμένει ανεξιχνίαστο, οπότε δεν γνωρίζουμε στοιχεία για τους δράστες. Ακόμη ένα στοιχείο που καταρρίπτει τους μύθους για τους εμπρηστές δάσους είναι ότι όσοι κατηγορούνται για εμπρησμό δεν σημαίνει αυτόματα ότι πάσχουν από κάποια ψυχιατρική νόσο. Στον γενικό πληθυσμό μόνο το 1% πάσχει από πυρομανία, όπως αναφέρει η εφημερίδα.
Ως αποτέλεσμα του ελληνικού δικονομικού συστήματος, μόνο το 1,6% των συλλήψεων καταδικάζεται. Δηλαδή στους 100 συλληφθέντες για πρόκληση πυρκαγιάς από αμέλεια ή από πρόθεση, μόλις ο ένας τελικά καταλήγει στη φυλακή, με τον διωκτικό μηχανισμό να αποδεικνύεται τρομακτικά αδύναμος. Συνήθως ο εμπρηστής βάζει τις φωτιές σε δάση κοντά σε κατοικημένες περιοχές σε χωριά κάτω των 1.000 κατοίκων, ενώ επίσης μένει και αυτός σε χωριό κάτω των 1.000 κατοίκων.
Εκτάσεις που κάηκαν το 2018 από φωτιά (σε στρέμματα)
Αττική 65.572,03
Θεσσαλία 28.281,57
Κεντρική Μακεδονία 22.722,63
Κρήτη 16.158,56
Πελοπόννησος 13.700,24
Νότιο Αιγαίο 11.016,78
Στερεά Ελλάδα 9.801,69
Δυτική Ελλάδα 8.769,16
Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 6.108,68
Δυτική Μακεδονία 4.556,10
Ιόνια Νησιά 2.897,47
Βόρειο Αιγαίο 2.839,45
Ήπειρος 1.391,91
Σύνολο 93.816,27
Διπλάσιες οι φωτιές το 2019
Την ίδια ώρα, διπλάσιες είναι οι δασικές φωτιές το 2019 σε σχέση με αυτές του 2018. Αυτό, τουλάχιστον, προκύπτει από τα στοιχεία, που κάνουν τους ειδικούς να ανησυχούν. Από την αρχή του 2019 μέχρι και τις 31 Ιουλίου είχαν εκδηλωθεί 7.650 φωτιές σε δασικές και αγροτοδασικές περιοχές. Το στοιχείο αυτό δείχνει αύξηση 104% σε σχέση με το 2018, γεγονός που προκαλεί ανησυχία.
Μόνο στην Εύβοια μέχρι στιγμής έχουν καεί 28.000 στρέμματα όταν το 2018 είχαν κατακαεί 7.661,55. Σύμφωνα με τον κ. Γκουρμπάτση, ο διπλασιασμός αυτός φαίνεται πως οφείλεται στον φετινό εκλογικό πυρετό, με την εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) να μην έχει εκδοθεί ακόμα -ενώ η αντιπυρική περίοδος οδεύει στη λήξη της- και με τους μισούς δήμους και περιφέρειες να αλλάζουν χέρια διοίκησης, με αποτέλεσμα οι απαιτούμενες ενέργειες καθαρισμού να μείνουν στη μέση. «Αυτό κυρίως οφείλεται σε εγκληματική, αμελή συμπεριφορά των ανθρώπων. Οι περισσότερες ξεκινάνε από ξερά χόρτα. Οι δήμοι ενόψει εκλογών αδιαφόρησαν, αφού από πρώτη Σεπτέμβρη θα αντικατασταθούν», λέει ο κ. Γκουρμπάτσης, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, η απουσία των κατευθυντήριων οδηγιών από την εγκύκλιο της ΓΓΠΠ έχει δημιουργήσει χαλαρότητα κυρίως σε δήμους και περιφέρειες και δεν έχουν προχωρήσει οι κατάλληλες προληπτικές ενέργειες.
Οι ύποπτοι για τη φωτιά στην Εύβοια
Στο μεταξύ, όπως αναφέρει ο «Ελεύθερος Τύπος», κατάρριψη των άλλοθι των τριών βασικών υπόπτων για την πυρκαγιά στην Εύβοια επιχειρούν τα στελέχη της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού. Από τα τρία αυτά άτομα, ένα έχει συγκεντρώσει μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέρον. Πρόκειται για τον 33χρονο που είχε συλληφθεί το 2018 για εννέα εμπρησμούς στην ίδια περιοχή, είχε καταδικαστεί για τον έναν και τελικά είχε αφεθεί ελεύθερος λόγω ψυχολογικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε.
Οι ανακριτικοί υπάλληλοι του Πυροσβεστικού Σώματος σχημάτισαν το πιθανό προφίλ του εμπρηστή, συνδυαζόμενο με τις τουλάχιστον 30 καταθέσεις πολιτών και κατοίκων και κατέληξαν στους τρεις υπόπτους. Και οι τρεις εξετάστηκαν και ρωτήθηκαν για το πού βρίσκονταν την κρίσιμη ώρα έναρξης της πυρκαγιάς. Ανέφεραν ως άλλοθι την παρουσία τους σε άλλες περιοχές της Εύβοιας, όπου βρίσκονταν συγγενείς τους, οι οποίοι κλήθηκαν να καταθέσουν. Ωστόσο, τα στελέχη του Ανακριτικού Τμήματος επιχειρούν να βρουν άλλα πρόσωπα που να επιβεβαιώνουν την παρουσία τους στους χώρους που ισχυρίζονταν ότι βρίσκονταν.
Τι λέει ο «κύριος ύποπτος» για τη φωτιά στην Εύβοια
Ο 33χρονος, που είχε συλληφθεί το 2018 ως υπεύθυνος για εννέα εμπρησμούς σε δασικές εκτάσεις του Δήμου Διρφύων Μεσσαπίων από τις 2 Ιουνίου έως 25 Αυγούστου 2018, κατά την εξέτασή του από τους αξιωματικούς του Ανακριτικού Τμήματος για τη φωτιά στην Αγριλίτσα, υποστήριξε πως βρισκόταν σε άλλο χωριό της Εύβοιας, σε συγγενικό του πρόσωπο, άλλοθι που εξετάζεται. Τα αρμόδια στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος εντόπισαν στοιχεία εμπρησμού από πρόθεση σε τρία διαφορετικά σημεία, που προκάλεσαν ισάριθμες ανεξάρτητες εστίες φωτιάς στο καταφύγιο Αγριλίτσας, κοντά στη Μονή Μακρυμάλλης.
Το συγκεκριμένο σημείο απέχει περίπου 1,5 χιλιόμετρο από το χωριό Μακρυμάλλη, με τα τρία κλιμάκια του Ανακριτικού Τμήματος να εντοπίζουν στοιχεία εμπρησμού, σε τρία σημεία εκδήλωσης της πυρκαγιάς, σε μία απόσταση 100 μέτρων, το ένα κοντά στο δρόμο και δύο ακόμη, 20-30 μέτρα εσωτερικά σε δασώδη περιοχή. Εντόπισαν ίχνη καύσης, στουπιά, πλαστικά μέρη μπιτονιών, ενδεχομένως με εύφλεκτο υγρό, συσσωρευμένη καύσιμη ύλη (κλαδιά, ξύλα) και κάποια φιαλίδια υγραερίου, τα οποία όμως δεν έχει διαπιστωθεί αν σχετίζονται με την εμπρηστική ενέργεια.