Aνοίγει ο δρόμος σε χιλιάδες άνδρες δημοσίους υπαλλήλους με 25ετία το 2010 και ανήλικο τέκνο για ταχύτερη συνταξιοδότηση είτε άμεσα, είτε πάντως πριν από τα 62 έτη.
Ο λόγος για την υπ’ αριθ. 317/2020 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απερρίφθη η αίτηση αναίρεσης του Ελληνικού Δημοσίου κατά της 790/2016 απόφασης του ΙΙ τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία είχε δικαιώσει άνδρα δημόσιο υπάλληλο με 25 ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής θητείας) το 2010 και ανήλικο τέκνο, ο οποίος ζητούσε να συνταξιοδοτηθεί από τα 50 έτη, όπως προέβλεπε ο νόμος για τις γυναίκες.
Τη συγκεκριμένη υπόθεση χειρίστηκε o εργατολόγος Κώστας Τσουκαλάς καταθέτοντας έφεση ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά της συνταξιοδοτικής πράξης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που απέρριψε τη συνταξιοδότηση υπαλλήλου πατέρα ανηλίκου, ο οποίος συμπλήρωνε με τις εξαγορές 25 έτη ασφάλισης το 2010, έτος κατά το οποίο ίσχυε η διάταξη του άρθρου 56 παρ. 1 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, παραπέμποντάς τον στις κοινές διατάξεις και εγκρίνοντας τη συνταξιοδότησή του όχι από την ηλικία των 55 ετών, όπως είχε αιτηθεί, αλλά από την ηλικία των 62 ετών.
Η αποκατάσταση της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων
Το Ελληνικό Δημόσιο είχε προσβάλει την απόφαση του τμήματος με αίτηση αναίρεσης, η οποία εκδικάστηκε την 1η Μαρτίου του 2017. Η Ολομέλεια έκρινε ότι η συνταξιοδοτική διάταξη του άρθρου 56 παρ. 1 περ. β του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, με την οποία θεσπίζεται μικρότερο όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση των γυναικών εισάγει διάκριση εις βάρος των ανδρών χωρίς να υφίστανται αποχρώντες λόγοι που να τη δικαιολογούν, είναι ανίσχυρη ως αντίθετη στην αρχή της ισότητας, όπως αυτή κατοχυρώνεται τόσο στο Σύνταγμα όσο και στις διατάξεις του ενωσιακού δικαίου. Ως εκ τούτου, προς αποκατάσταση της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων, για όσο χρονικό διάστημα διατηρείται σε ισχύ η δυσμενής αυτή διάκριση σε βάρος των ανδρών, και δη για εκείνους που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010, καθόσον από 1.1.2011 και εφεξής τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών εξισώθηκαν με το άρθ. 6 παρ. 1-9 του ν. 3865/2010, πρέπει να επεκταθεί και στους άνδρες υπαλλήλους η ευνοϊκότερη ρύθμιση που ισχύει για τις γυναίκες.
Επίσης, κρίθηκε ότι η διαφορετική συνταξιοδοτική μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γυναικών όσων αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης τους αντίκειται και στην αρχή της ισότητας αμοιβών, η οποία κατοχυρώνεται διαχρονικά στο ενωσιακό δίκαιο και απαγορεύει διακρίσεις λόγω φύλου.
Ενόψει των ανωτέρω, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου επικύρωσε την αναιρεσιβαλλόμενη υπ’ αριθ. 790/2016 απόφαση του ΙΙ Τμήματος, η οποία ορθώς ερμήνευσε τις επίμαχες διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων υπό το φως της αρχής της ισότητας των δύο φύλων, όπως αυτή κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα και στο ενωσιακό δίκαιο.
Ανοίγει ο δρόμος για την έξοδο σε σύνταξη σε χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους
Μετά την έκδοση της απόφασης ανοίγει ο δρόμος για την έξοδο σε σύνταξη σε χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, οι οποίοι ενώ είχαν 25ετία το 2010 και ανήλικο τέκνο δεν μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν. Για την συμπλήρωση 25ετίας προσμετρείται χρόνος στρατού και χρόνος τέκνων με αναγνώριση.
Για τους ανωτέρω λόγους είναι άμεση υποχρέωση της πολιτείας είναι να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση στο πνεύμα της απόφασης του αρμοδίου ανωτάτου δικαστηρίου. Διαφορετικά, σε κάθε περίπτωση, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους οφείλει, όπως πράττει σε αντίστοιχες περιπτώσεις, αν εφαρμόζει το δεδικασμένο και την πάγια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Δεν πρέπει, ενώ υπάρχει τελεσίδικη απόφαση, να υποχρεωθούν οι άνδρες δημόσιου υπάλληλοι να κινηθούν δικαστικά για να διεκδικήσουν ένα δικαίωμα που έχει ήδη κριθεί τελεσίδικα.
Μετά την έκδοση της απόφασης και σύμφωνα με το σκεπτικό της, τα όρια ηλικίας αναπροσαρμόζονται ως εξής:
Πατέρες με ανήλικο το 2010
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι πριν την 13η-8-1965 συνταξιοδοτούνται άμεσα.
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι το 1965, μετά την 13η-8, συνταξιοδοτούνται στα 55 έτη.
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι το 1966, συνταξιοδοτούνται στα 56 έτη και 9 μήνες.
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι το 1967, συνταξιοδοτούνται στα 58 έτη και 5 μήνες.
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι το 1968, συνταξιοδοτούνται στα 60 έτη και 2 μήνες.
- Άνδρες με 25ετία το 2010 γεννημένοι το 1969, συνταξιοδοτούνται στα 61 έτη και 10 μήνες.
Δεδομένου ότι η αρχή της ισότητας δεν μπορεί να αφορά μόνο το ασφαλιστικό του Δημοσίου, θα διασφάλιζε την ασφάλεια δικαίου και το αίσθημα ισότητας η εξίσωση των ορίων ηλικίας μεταξύ ανδρών και γυναικών και στα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία.