Πρωτόγνωρες οι φετινές γιορτές. Σκύβεις να τις αφουγκραστείς, κι ακούς ένα υπόκωφο βουητό, μια αντάρα, κάτι απροσδιόριστο που έρχεται, και δεν ξέρεις αν το περιμένεις με λαχτάρα ή με φόβο…
Φέτος, το «πάει ο παλιός ο χρόνος…» θα το τραγουδήσουμε λιγότερο συμβατικά από άλλες χρονιές. Πάει ένας χρόνος μαύρος και άραχλος, που μας δίδαξε (γι’ άλλη μια φορά…) πόσο μικροί και ανυπεράσπιστοι είμαστε οι άνθρωποι, μα και ταυτόχρονα πόσο δυνατοί και μαχητές για να προστατεύσουμε τη ζωή μας, αυτή την αντικειμενικά ασήμαντη φευγαλέα στιγμή στην αιωνιότητα, αλλά και τόσο μοναδικά πολύτιμη για τον καθένα μας. Και από την άλλη, το «ήρθε ο νέος με τα δώρα…», θα το πει ο καθένας μας και θα το ελπίζει πραγματικά, όχι εθιμικά και με τη γιορτινή σύμβαση…
Δεν ξέρω πόσοι πραγματικά απολαμβάναμε τα… ρεβεγιόν, ή τα «τιμούσαμε» εθιμικά «για το καλό…». Να, όμως, που φέτος που μας τα απαγορεύουν με αυτά τα μίζερα «έως 9», και το νυχτερινό τραπέζι του ρεβεγιόν μοιάζει με… απογευματινό τσάι, για να γυρίσουμε οίκαδε μέχρι τις 10 το βράδυ (τέτοια ώρα βγαίναμε τα άλλα χρόνια…), κάνουμε σαν παλαβοί, με στερητικό σύνδρομο λες και δεν έχουμε να πάρουμε τη «δόση» μας! Οι πιο πολλοί λέγαμε μετά τις φιέστες, και με… ανακούφιση, «άντε, τελειώσαμε, και του χρόνου»... Φέτος, που ο ιός ανέτρεψε αυτήν τη σωτήρια ρουτίνα μας (κι ας μην το παραδεχόμασταν…), έχουμε αφηνιάσει και την αποζητάμε, τη θέλουμε πίσω.
Τα «δώρα» του νέου χρόνου, αναμφισβήτητα είναι τα εμβόλια. Η «απάντηση» του ασήμαντου ανθρώπου στην παντοδύναμη φύση. Χάρη σε αυτά και την ιατρική δεν ξεκληριστήκαμε ανά τους αιώνες. Αυξανόμαστε και πληθυνόμαστε και αναπτυσσόμαστε (υπερβολικά, ίσως, για την ισορροπία της φύσης -γι’ αυτό αμύνεται), κερδίζουμε χρόνο μέχρι να μάθουμε να σεβόμαστε το «σπίτι» μας και να μην το καταστρέφουμε, και ελπίζουμε αυτή η «μάχη» να τελειώσει ισόπαλη. Για το ανθρώπινο είδος…
Οι νέες «ρουτίνες» που διαφαίνονται για το μέλλον, μας τρομοκρατούν. Δεν θέλουμε τις αλλαγές, θέλουμε να μένουμε στα οικεία, στις παγιωμένες… ρουτίνες μας! Δεν στεκόμαστε ν’ αναλογισθούμε ότι και οι «δικές» μας ρουτίνες κάποιες άλλες διαδέχθηκαν, κάποιους άλλους ξεβόλεψαν. Και η τωρινή πανδημία που βιώνουμε (υπήρξαν και προηγούμενες απειλητικότερες, μην ξεχνάμε…) επισπεύδει αυτές τις αλλαγές, τη… διαδοχή των ρουτινών που μας φοβίζει.
Έχει ξεκινήσει από πολύ καιρό η «μετάλλαξη» της εργασίας αυτής καθ’ αυτής αλλά και των συνθηκών μέσα στις οποίες λειτουργεί. Στο εργάσιμο βίο μας, λένε οι ειδικοί, θα αλλάξουμε έως και 5 επαγγελματικούς προσανατολισμούς! Η τεχνολογία, η «ηλεκτρονοποίηση», τα click away, το 5G, θα καταργήσει ολόκληρες κατηγορίες επαγγελμάτων, θα στείλει στα αζήτητα «ειδικότητες» που αποκτήθηκαν με σκληρές σπουδές. Οι αλλαγές αυτές είναι νομοτελειακές, συνακολούθημα της προόδου. Θα έρχονταν έτσι κι αλλιώς -απλώς η πανδημία λειτουργεί ως επιταχυντής…
Ο τροχός, το ατσάλι, το μπαρούτι, ο ατμός, οι μηχανές υπήρξαν ανά τους αιώνες κολοσσιαίες αλλαγές που μετέβαλαν τη ζωή (και τις συνθήκες της…) των ανθρώπων, ανέτρεψαν «βεβαιότητες», «ρουτίνες», προκάλεσαν αναταραχή μεγάλη. Και… μετά ήρθε ο 20ός αιώνας που άλλαξε την όψη του κόσμου -και τώρα ο 21ος δείχνει ότι απειλεί να κάνει… απολίθωμα τον προκάτοχό του!
Σε κάθε «γύρισμα», οι άνθρωποι αισθάνονταν αρχικά να χάνουν τον κόσμο κάτω από τα πόδια τους. Μέχρι που… προσαρμόσθηκαν, υιοθέτησαν τη νέα «ρουτίνα», την αφομοίωσαν, την έκαναν δική τους, για να την… υπερασπισθούν με το ίδιο πάθος και φανατισμό που… οι προηγούμενοι προασπίζονταν τη δικιά τους!
Έτσι πορευόμαστε οι άνθρωποι πάνω στη Γη. Με φόβους, αγωνίες, βεβαιότητες που νομοτελειακά θα μετατραπούν κάποια στιγμή σε αγωνιώδεις ανασφάλειες και αναζητήσεις, με πένθη και χαρές, με δύο βήματα μπροστά και ένα πίσω (κάποτε με την αντίστροφη σειρά…) -ο μέχρι στιγμής απολογισμός είναι θετικός για το ανθρώπινο είδος.
Έτσι και με τούτο τον διάολο που έτυχε σε τούτες τις γενιές. Θα τον ξεπεράσουμε, θα προσαρμοστούμε στις νέες «ρουτίνες» που θα μας επιβάλλει -με την ελπίδα να μας κάνει πιο ταπεινούς και λιγότερο αλαζόνες, γιατί στα χρόνια που έρχονται την ανθρωπότητα την περιμένουν και άλλες «πανδημίες»…
Η πολύ καλή μου φίλη και συνάδελφος Μαρία Κατσουνάκη έγραψε στο τελευταίο πόνημά της στην «Κ», με πολύ γήινη εγκαρτέρηση και σεβασμό στα ανθρώπινα, πως «όταν ανοίξουν οι πόρτες του νέου κόσμου, θα συναντηθούν ρυάκια θαυμάτων και τραυμάτων…».
Έτσι δεν γίνεται πάντοτε;