Το βιτριόλι, κατά τους χημικούς θειικό οξύ, ήρθε για μια ακόμη φορά στην επικαιρότητα με αφορμή ένα τραγικό συμβάν.
Πρόκειται για την επίθεση με βιτριόλι που δέχθηκε, χθες, από μια άγνωστη γυναίκα, μια 34χρονη στην περιοχή της Καλλιθέας. Το θύμα, που υπέστη σοβαρές βλάβες από την επίθεση, υποστήριξε ότι δεν είδε καθαρά τη δράστιδα και σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες ούρλιαζε απεγνωσμένα και ζητούσε βοήθεια.
Τι είναι όμως το βιτριόλι και τι ζημιά προκαλεί; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα έδωσε ο κ. Νίκος Κατσαρός, πρώην πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών.
Τι είναι το βιτριόλι και τι προκαλεί;
Ο κ. Κατσαρός, μιλώντας στην ΕΡΤ1, υποστήριξε ότι το βιτριόλι «είναι εξαιρετικά καυστικό και διαβρωτικό και χρησιμοποιείται ευρύτατα στη χημική βιομηχανία. Μεταξύ άλλων, έχει εφαρμογές στα λιπάσματα, σε χημικά είδη, στα χρώματα και, κυρίως, στις μπαταρίες οχημάτων».
Ο Νίκος Κατσαρός τόνισε ότι το βιτριόλι στο παρελθόν ήταν ένας δείκτης της βιομηχανικής παραγωγής κάθε χώρας και πως η Ελλάδα παρήγαγε ποσότητες στην Πτολεμαΐδα. Ερωτηθείς για τη ζημιά που προκαλεί το βιτριόλι ο πρώην πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών είπε:
«Επειδή είναι εξαιρετικά διαβρωτικό προκαλεί μόνιμα εγκαύματα σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Καταστρέφει το δέρμα και εισχωρεί βαθιά μέσα στη σάρκα, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στους ιστούς. Γι' αυτό και χρειάζεται σειρά από πλαστικές επεμβάσεις για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες. Παλαιότερα, στα αστυνομικά μυθιστορήματα όταν ήθελαν να εξαφανίσουν ένα πτώμα το έριχναν σε ένα μπάνιο με οξύ. Είναι επειδή μπορεί να διαλύσει ακόμη και τα οστά.»
Βιτριόλι: Πόσο εύκολα βρίσκει κάποιος το «υγρό της ερωτικής αντιζηλίας»
Πόσο εύκολα μπορεί να βρει κάποιος βιτριόλι; Σύμφωνα με τον Νίκο Κατσαρό… «πολύ εύκολα». Ο κ. Κατσαρός επισήμανε ότι το βιτριόλι στο παρελθόν πήρε τον τίτλο του «υγρού των ερωτικών αντιζηλιών. Είναι πολύ εύκολο να βρεθεί στην Ελλάδα, στη Σωκράτους, τη Λυκούργου, σε καταστήματα με χημικά. Θα αγοράσετε βιτριόλι με όποια περιεκτικότητα (σ.σ. νερού) θέλετε. Είτε με 50%, είτε 70%, είτε 30%. Για αγορά μικρής ποσότητας δεν υπάρχουν προϋποθέσεις» σημείωσε.
Το βιτριόλι (θεικό οξύ), όπως αναφέρει η Wikipedia, είναι ανόργανο, ισχυρό οξύ, καυστικό (προκαλεί εγκαύματα αν πέσει στο δέρμα) και όταν είναι θερμό και πυκνό προκαλεί οξείδωση ενώσεων. Αντιδρά με όλες τις βάσεις και τα δραστικά μέταλλα.
Πώς ανακαλύφθηκε και γιατί ονομάστηκε βιτριόλι
Επιπλέον, το βιτριόλι «έχει πολλές εφαρμογές και είναι ένα από τα κορυφαία προϊόντα της χημικής βιομηχανίας. Η παγκόσμια παραγωγή του το 2001 ήταν 165 Mtn, αξίας 8 εκατ. δολαρίων. Κύριες χρήσεις του είναι τα υγρά μπαταρίας διαφόρων οχημάτων, η κατεργασία ορυκτών, η παρασκευή λιπασμάτων, η διύλιση του πετρελαίου, η κατεργασία αποβλήτων και η χημική σύνθεση» σημειώνει η Wikipedia.
Σε ό,τι αφορά την ανακάλυψη του, όπως προκύπτει, το βιτριόλι «αποκαλύφθηκε» από τον αλχημιστή Abu Musa Jabir ibn Hayyan al azdi, τον 8ο αιώνα. Το βιτριόλι τον 9ο αιώνα μελετήθηκε από τον Πέρση ιατρό και αλχημιστή Ibn Zakariya al-Razi που το απόκτησε με ξηρή απόσταξη ορυκτών, που περιείχαν ένυδρο θειικό σίδηρο και ένυδρο θειικό χαλκό.
Η «σκυτάλη» πέρασε σε άλλους αλχημιστές που ασχολήθηκαν με το βιτριόλι όπως ο Γερμανός Αλβέρτος ο Μέγας, τον 13ο αιώνα. Το θειικό οξύ ήταν γνωστό στη Μεσαιωνική Ευρώπη ως «έλαιο βιτριολιού» ή «πνεύμα βιτριολιού» ή απλούστερα ως «βιτριόλι», ανάμεσα σε άλλη ονόματα. Η κεντρική λέξη «βιτριόλι» προέρχεται από τη λατινική λέξη vitreus, δηλαδή γυαλί, σχετιζόμενο με την υαλώδη εμφάνιση των ένυδρων θειικών αλάτων, που επίσης είχαν το όνομα «βιτριόλι».