Ο Βασίλειος Τσαβαλιάρης, του Ιωάννη και της Αγορίτσας, από την Πιαλεία Τρικάλων, ήταν ο πρώτος νεκρός του Έπους του 1940. Ήταν σκοπευτής πολυβόλου και είχε γεννηθεί το 1912. Ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά.
Υπηρετούσε εθελοντικά, στο 21ο φυλάκιο της Πίνδου στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο είχε σχηματιστεί από Θεσσαλούς. Η στρατιωτική αυτή μονάδα είχε πάρει αμυντική διάταξη στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Ο Τσιαβαλιάρης, μαζί με άλλους συμπατριώτες του, ανέλαβαν να υπερασπιστούν το 21ο φυλάκιο των Ελληνοαλβανικών Συνόρων στο ύψωμα Γκόλιο κοντά στην Πυρσόγιαννη.
«Ο πρώτος νεκρός του πολέμου»
Την αυγή της 28ης Οκτωβρίου 1940, «την 5ην πρωινήν», σύμφωνα με μαρτυρίες συμπολεμιστών του, ο Τσιαβαλιάρης είδε κάτι να κινείται στο φυλάκιο όπου βρισκόταν, φώναξε «αλτ, τις ει;» και πυροβόλησε στον αέρα.
Έπεσε χτυπημένος από βλήμα όλμου με τα πρώτα πυρά των Ιταλών υπερασπιζόμενος τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Το φυλάκιο ήταν ένας από τους πρώτους στόχους του εχθρού.
Προτού ακόμη εκπνεύσει το τελεσίγραφό τους, οι Ιταλοί είχαν εξαπολύσει τις ταξιαρχίες τους και οι πρώτες σφαίρες έσκιζαν τη νυχτερινή σιωπή πάνω στα βουνά της Ηπείρου.
«Ήταν ο πρώτος νεκρός του πολέμου», είπε ο στρατηγός Ιωάννης Κακουδάκης, επικεφαλής της Διευθύνσεως Ιστορίας Στρατού.
Μαρτυρία συγχωριανού του που υπηρετούσαν μαζί
Η είδηση του θανάτου του έφτασε στο χωριό και στην οικογένειά του, από τους συμπολεμιστές του: «Ο Βασίλης χτυπήθηκε από όλμο νυχτούλα, χαραή, μόλις πήγαινε να φέξει, με τα πρώτα πυρά, πάνω από το μάτι. Τον μετέφεραν λίγο πιο πίσω όπου ξεψύχησε».
«Εγώ ήμουν λίγο πιο πίσω. Ο Βασίλης ήταν στο φυλάκιο μπροστά. Νύχτα, μπροστά από τις 5 ακούσαμε να πέφτουν βλήματα στο φυλάκιο. Ήρθε ένας και μου είπε: Πάει ο χωριανός σου, τον έφαγαν με τους όλμους, τον χτύπησε το βλήμα πάνω από το μάτι, τον φέραμε παραπίσω. Είπαν τον παπά να τον διαβάσει. Τι τα θέλεις, ο Βασίλης ήταν παλικάρι, τον έκλαψα καλά», ήταν η μαρτυρία του συγχωριανού του Χρήστου Γιαννιού, με τον οποίο υπηρετούσαν στο ίδιο σύνταγμα.
«Να φυλάτε τα παιδιά μου», είπε και μετά ξεψύχησε
«Ο πατέρας μου έκανε τη σκοπιά στο 21ο φυλάκιο στα ελληνοαλβανικά σύνορα, στη θέση Γκόλφια, όπως λέγεται. Μετά την 5η πρωινή, το φυλάκιο δέχθηκε επίθεση από τους Ιταλούς. Μια σφαίρα βρήκε τον πατέρα μου στο μέτωπο και τον σκότωσε. Οι μόνες λέξεις που είπε εκεί ήταν "να φυλάτε τα παιδιά μου" και μετά ξεψύχησε», έχει πει ο γιος του, Νίκος Τσαβαλιάρης.
Περιγράφοντας όσα θυμάται από εκείνες τις μέρες, έχει δηλώσει τα εξής: «Εγώ ήμουν μόνο 5 ετών και τα αδέλφια μου μικρότερα. Τελευταία φορά που είχε έλθει στο σπίτι ήταν όταν τον είχαν καλέσει στα νέα όπλα, μετά τα γεγονότα με το "Έλλη". Ήμουν μικρός αλλά τον θυμάμαι. Ήταν ντυμένος στρατιώτης. Απ’ ό,τι ανέφερε η συχωρεμένη η μάνα μου, της έλεγε "Μην ανησυχείς. Όλα θα πάνε καλά. Όλα θα πάνε καλά". Έτσι έλεγε, ενώ νομίζω ότι γνώριζε τους κινδύνους. Τη βραδιά εκείνη κανόνιζαν τη βάρδια στα φυλάκια του τάγματος που ήταν πιο κάτω. Ένας αξιωματικός είχε πει ότι κάτι δεν πάει καλά, ίσως είχαν πληροφορίες, ποιος ξέρει. Τους λένε λοιπόν "ποιοι θέλετε να πάτε απόψε στα σύνορα". Και ο πρώτος που σηκώθηκε και είπε "να πάω εγώ" ήταν ο πατέρας μου, σύμφωνα με μαρτυρίες χωριανών που γύρισαν πίσω».
Ποιος ήταν ο Βασίλειος Τσαβαλιάρης
Ο Βασίλειος Τσαβαλιάρης, γιος του Γιάννη και της Αγόρως, το τέταρτο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας, γεννήθηκε το 1912 στην Πιαλεία Τρικάλων, ένα χωριό στις παρυφές του Κόζιακα. Όσοι τον γνώρισαν τον θυμούνται ως ένα παιδί πολύ εργατικό, υπόδειγμα υπομονής, ήθους και καλοσύνης, που ανατράφηκε με λιγοστά υλικά αγαθά, αλλά με τις πατροπαράδοτες ελληνοχριστιανικές αξίες.
Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στο 5ο Σύνταγμα Πεζικού από τον Σεπτέμβριο του 1933 έως τον Νοέμβριο του 1934 και μετά την απόλυσή του επέστρεψε στο χωριό του, όπου δημιούργησε τη δική του οικογένεια. Με τη σύζυγό του Ελένη απέκτησε τρία παιδιά: τον Νικόλαο, τον Γεώργιο και την Αλεξάνδρα.
Στις 22 Ιουλίου 1940 κλήθηκε και πάλι στα Όπλα, στο πλαίσιο της περιορισμένης έκτασης επιστράτευσης που διέταξε ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς επειδή η φασιστική Ιταλία είχε εισέλθει στον Πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας και ενόψει της διαφαινόμενης επίθεσης κατά της χώρας μας. Κατετάγη στο 5ο Σύνταγμα Πεζικού, και από εκεί στο 51ο Σύνταγμα Πεζικού για να πάρει στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1940 θέση στο Επταχώρι στην πρώτη γραμμή.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών, 60 χρόνια μετά, το 2000, έστησε τον ανδριάντα του στη γενέτειρά του, την Πιαλεία Τρικάλων, όπου δεσπόζει σε κεντρικό σημείο. Κάθε χρόνο γίνεται τοπική γιορτή προς τιμήν του, τα «Τσαβαλιάρεια», στην οποία, παράλληλα, τιμώνται και όλοι όσοι πολέμησαν στο Έπος του '40.
-Πηγές: trikalanews, sansimera, trikkipress