Με την εγκατάσταση μιας καινοτόμου μονάδας αερόβιας χώνευσης απορριμμάτων τροφίμων στη Φοιτητική του Λέσχη, όπου σιτίζονται χιλιάδες φοιτητές, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), προχώρα στον σχεδιασμό να γίνει πρότυπο ίδρυμα στη διαχείριση αποβλήτων και την εξοικονόμηση ενέργειας.
Μπορούν τα υπολείμματα των γευμάτων που καταναλώνουν οι φοιτητές αντί να καταλήγουν στους κάδους απορριμμάτων να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του κτιρίου;
Ο στόχος του ΑΠΘ για εξοικονόμηση ενεργειας
Αυτή είναι η τελική στόχευση του ερευνητικού έργου, που ξεκίνησε με την τοποθέτηση και λειτουργία μέσα στις εγκαταστάσεις της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης (ΠΦΛ) του ΑΠΘ ενός συστήματος διαχείρισης και επεξεργασίας απορριμμάτων τροφίμων που μιμείται τη διαδικασία φυσικής πέψης.
Στην πρώτη φάση του ερευνητικού έργου, που συντονίζουν οι καθηγητές του Τμήματος Χημείας Θοδωρής Καραπάντσιος και Αναστασία Πανταζάκη, το σύστημα που έχει τεθεί σε λειτουργία μετατρέπει σε χυλό τα υπολείμματα των τροφίμων που παράγονται στη διαδικασία της προετοιμασίας των γευμάτων, τα οποία λόγω των υγειονομικών πρωτοκόλλων οι φοιτητές από την αρχή της πανδημίας τα παραλαμβάνουν σε πακέτο.
«Θα περιμένουμε τα αποτελέσματα αυτής της πρώτης φάσης, όπου αρχικά μελετάμε την εξειδίκευση με βάση το είδος των απορριμμάτων, για να δούμε πώς μπορεί να λειτουργήσει η διαδικασία με τα υπολείμματα τροφίμων π.χ. σε ένα αλλαντοποιείο, σε ένα κονσερβοποιείο, σε μονάδες που παράγουν συγκεκριμένα προϊόντα και να βελτιστοποιήσουμε την ενζυμική διεργασία χώνευσης σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Επόμενο βήμα μπορεί να είναι η εγκατάσταση στη φοιτητική λέσχη ενός διαφορετικού συστήματος, όπου θα απορρίπτουν οι ίδιοι φοιτητές τα υπολείμματα του φαγητού τους. Και ως επόμενο βήμα θα έχει αξία να μελετήσουμε την ικανότητα να παράγουμε, μέσω της διαδικασίας αυτής, βιοαέριο για τις ανάγκες της Λέσχης», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Καραπάντσιος.
«Τώρα ελαχιστοποιούμε τον όγκο των απορριμμάτων, καθώς ο χυλός καταλήγει στην αποχέτευση, ενώ μέσα από τη λειτουργία μιας μονάδας παραγωγής βιοαερίου στόχος είναι να παίρνουμε τον χυλό και να τον αξιοποιούμε παράγοντας ενέργεια», εξήγησε.
Πώς λειτουργεί το σύστημα αερόβιας χώνευσης του ΑΠΘ
Το σύστημα, που κατασκευάστηκε από την αυστραλιανή εταιρία IUGIS (https://iugis.com/) και τοποθετήθηκε στην ΠΦΛ μιμείται τη διαδικασία φυσικής πέψης και χρησιμοποιεί τις ίδιες αρχές με το ανθρώπινο σώμα, δημιουργώντας ιδανικό θερμόφιλο βιολογικό περιβάλλον για ζωντανούς μικροοργανισμούς. Μάλιστα, επιτρέπει την επεξεργασία απορριμμάτων τροφίμων στον τόπο παραγωγής τους, όπως, για παράδειγμα, εστιατόρια, ξενοδοχεία, επιχειρήσεις παραγωγής τροφίμων, ακυρώνοντας τη διαδικασία και το κόστος μεταφοράς σε χωματερές.
Η λειτουργία του στηρίζεται στη χρήση αέρα μαζί με νερό και μικροοργανισμούς για να μετατρέψει τα απορρίμματα τροφίμων σε ένα περιβαλλοντικά ασφαλές υγρό που μπορεί, στη συνέχεια, είτε να απορριφθεί ως υγρό απόβλητο στην υπάρχουσα υποδομή υπονόμων είτε να αξιοποιηθεί ως πρώτη ύλη σε μονάδες αναερόβιας επεξεργασίας προς παραγωγή βιοαερίου. Τα ειδικά πλαστικά υποστρώματα σε διασπορά, που χρησιμοποιεί διατηρούν σε υψηλά επίπεδα τους μικροοργανισμούς που αφομοιώνουν τα οργανικά απόβλητα. Είναι μια εξαιρετικά ασφαλής και οικολογικά δομημένη εναλλακτική λύση στο παραδοσιακό σύστημα συλλογής απορριμμάτων τροφίμων με φορτηγά.
Σκοπός του ερευνητικού έργου είναι η εκπόνηση μελέτης για τη βελτίωση της μονάδας αερόβιας χώνευσης με δύο διακριτούς στόχους:
Τη βελτιστοποίηση της ενζυμικής διεργασίας χώνευσης των υπολειμμάτων τροφίμων στο εσωτερικό της μονάδας σε σχέση με:
- το είδος της τροφοδοσίας της μονάδας -το είδος και την ποσότητα των χρησιμοποιούμενων μικροοργανισμών -την οξύτητα του υγρού χώνευσης (το pH) -τη θερμοκρασία -την υγρασία -τη σχέση μάζας των υπολειμμάτων τροφίμων προς χώνευση/ ποσότητας ενζύμων ή μικροοργανισμών
Τη βελτιστοποίηση των λειτουργικών παραμέτρων της μονάδας για την επίτευξη:
- μικρότερης κατανάλωσης νερού και μεγαλύτερης ανάκτησης/επαναχρησιμοποίησής του, -καλής ανάμιξης και ομογενοποίησης τροφίμων εντός της μονάδας για την παραγωγή ομοιόμορφου προϊόντος εξόδου μικρότερης υγρασίας εξόδου -μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε αποικοδομήσιμα οργανικά υλικά κατάλληλα για τροφοδοσία μονάδας αναερόβιας επεξεργασίας προς παραγωγή βιοαερίου.