Στις 10 το πρωί της Κυριακής 23 Φεβρουαρίου αρχίζει το τελετουργικό του εθίμου «Γενίτσαροι και Μπούλες».
Το έθιμο πραγματοποιείται στο παραδοσιακό κτίριο του πρώην σησαμοτριβείου «Μάκη», στην περιοχή «Μπατάνια» της Νάουσας, και βρίσκεται στο επίκεντρο των ακοκριάτικων εκδηλώσεων της περιοχής.
Γενίτσαροι και Μπούλες στη Νάουσα
Ο «Γενίτσαρος», ο περήφανος φουστανελοφόρος, με τα πολλά ασημικά στο στήθος και στη φουστανέλα, την μακριά πάλα (σπαθί) και τον κέρινο «πρόσωπο» είναι ο πρωταγωνιστής. Κύριο ρόλο έχει η «Μπούλα» (νύφη), την οποία υποδύεται άνδρας ντυμένος με φαρδιά φουστάνια και με «πρόσωπο» στολισμένο με τούλια και λουλούδια. Τα παιδιά που προπορεύονται του μπουλουκιού αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του δρώμενου. Στο τέλος της πομπής ακολουθούν οι μουσικοί, ο ζουρνάς και το νταούλι.
Το ντύσιμο των συμμετεχόντων ξεκινά νωρίς το πρωί. Το ενδιαφέρον όλων για την άψογη εμφάνιση, τα τραγούδια, οι ευχές, τα κεράσματα είναι χαρακτηριστικά αυτή την ημέρα. Τα όργανα, οι ζουρνατζήδες, από νωρίς θα αρχίσουν το μάζεμα, να συγκεντρώνουν δηλαδή όλα τα μέλη της ομάδας, πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι, μέχρι να πάρουν τελευταίο τον αρχηγό του μπουλουκιού. Είναι ιδιαίτερα συγκινητική η τελετή αποχαιρετισμού στο σπίτι και το καλωσόρισμα των μελών του μπουλουκιού.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από τον Δήμο Νάουσας, το δρώμενο ξεκινά από το πρώην σησαμοτριβείο «Μάκη», στην περιοχή «Μπατάνια», που φιλοξενεί τον Όμιλο «Γενίτσαροι και Μπούλες». Εκεί γίνεται αναφορά στην ιστορία και λειτουργία του εθίμου και ξενάγηση στο παραδοσιακό κτίριο.
Στη συνέχεια στο Δημαρχείο Νάουσας πραγματοποιείται το «προσκύνημα». Τα μπουλούκια παίρνουν διαδοχικά την άδεια από τον Δήμαρχο και ακολουθεί η καθορισμένη διαδρομή τους στην πόλη
Το απόγευμα στις 17:00, στην Πλατεία Αλωνίων γίνεται το βγάλσιμο του «πρόσωπου» και χορός με τη συμμετοχή όλου του κόσμου. Ακολουθούμε τα μπουλούκια στο πιο συγκινητικό μέρος του εθίμου από τα Αλώνια στον στραβό πλάτανο όπου τα παιδιά και οι συνοδοί των μπουλουκιών τραγουδούν τις παραδοσιακές πατινάδες
Εθιμο αναλλοίωτο μέσα στους αιώνες
Το έθιμο έχει βαθιές ρίζες και στη μακραίωνη ιστορία του ενσωμάτωσε στοιχεία της τοπικής παράδοσης και των ηρωικών αγώνων. Τη μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα και φθάνει αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας.
Το ντύσιμο, το μάζεμα, το προσκύνημα, το δρομολόγιο, το μουσικό ρεπερτόριο, οι χοροί, τα όργανα και οι συμμετέχοντες κρατούν εδώ και αιώνες τους ίδιους κανόνες. Στο έθιμο παίρνουν μέρος μόνο νεαροί άνδρες, ανύπαντροι τα παλαιότερα χρόνια.
Χωρίς να χορεύουν, με ανεπανάληπτη πομπή, φθάνουν κοντά στο μεσημέρι στο Δημαρχείο. Εδώ θα γίνει το προσκύνημα, θα πάρει δηλαδή ο αρχηγός την άδεια από τον Δήμαρχο να τελεστεί το έθιμο, να γυρίσουν χορεύοντας τους δρόμους της πόλης. Εκτός από τη «Μπούλα» που υποκλίνεται, οι «Γενίτσαροι» θα γείρουν πίσω το κορμί τους και θα τινάξουν αγέρωχα το στήθος τους.
Μόλις δοθεί η άδεια θα βγάλουν τις πάλες από τα θηκάρια και θα αρχίσουν οι καθορισμένες από την παράδοση πατινάδες από μαχαλά σε μαχαλά, σε επίσης καθορισμένο δρομολόγιο. Στις πλατείες θα χορέψουν κυκλικούς χορούς.
Το απόγευμα θα φτάσουν στην πλατεία των Αλωνίων. Εκεί θα βγάλουν τους «πρόσωπους» και θα ενωθούν μαζί με τον κόσμο για να χορέψουν. Αργότερα τα μπουλούκια θα συνεχίσουν τη διαδρομή τους μέχρι τα «Καμμένα», όπου θα στήσουν τους τελευταίους τους χορούς.
Το έθιμο ξεκινά την πρώτη Κυριακή της Αποκριάς. Συνεχίζεται την Δευτέρα, όπου τα μπουλούκια επισκέπτονται τα σπίτια των μελών τους και γλεντούν. Επαναλαμβάνεται την δεύτερη Κυριακή της Αποκριάς (Τυρινής). Στην πλατεία των Αλωνίων γίνεται μεγάλο γλέντι με παραδοσιακούς μεζέδες και το φημισμένο Ναουσαίικο κρασί. Συνεχίζεται την Καθαρά Δευτέρα χωρίς να φορούν τον «πρόσωπο» και ακολουθούν ελεύθερο δρομολόγιο.
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας όλα τα μπουλούκια συναντώνται στην περιοχή «Σπήλαιο» για να γλεντήσουν, ολοκληρώνοντας την τέλεση του εθίμου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
- λες οι ειδήσεις
- Δημοσκόπηση Alco: Δεν υπάρχει αξιόπιστη εναλλακτική λύση για κυβέρνηση, λέει 1 στους 2 πολίτες
- Αυτός είναι ο ταξιτζής που έκλεβε τραπεζικές κάρτες από πελάτες του [εικόνες]
- Δολοφονία συμβολαιογράφου στη Ζάκυνθο: Τα αποτυπώματα που βρέθηκαν ίσως «δείξουν» τον δράστη