Τα μέτρα της απαγόρευσης κυκλοφορίας για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορωνοϊού μπορεί τυπικά να ισχύουν έως και τις 27 Απριλίου, ωστόσο το πότε και πώς θα αρθούν είναι ακόμα υπό συζήτηση.
Καθοριστικοί παράγοντες, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, δεν είναι οι ημερομηνίες, αλλά η πορεία της χώρας την οποία κρίνουν οι ειδικοί επιστήμονες, καθώς και η συμπεριφορά των πολιτών τις ημέρες του Πάσχα. Ουσιαστικά από εκεί θα φανεί αν θα είναι εφικτό τα μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας να αρχίσουν σταδιακά να χαλαρώνουν.
Ο σχεδιασμός πάντως, αν και επισήμως δεν ανακοινώνεται από τις Αρχές, έχει ήδη ξεκινήσει για την άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας των πολιτών, για το σταδιακό τέλος στο lockdown σε επιχειρήσεις και εμπορικά καταστήματα, για το πώς θα ολοκληρωθεί η σχολική χρονιά, αλλά και -το κυριότερο- το πώς θα θωρακιστεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, τον λόγο έχουν αποκλειστικά και μόνο οι ειδικοί επιστήμονες, οι οποίοι παρακολουθούν την επιδημιολογική καμπύλη και όπως αναφέρεται η κορύφωση σε κρούσματα και θανάτους αναμένεται να γίνει την επόμενη εβδομάδα από το Πάσχα. Τότε θα κριθούν πολλά, πάντως πληροφορίες κάνουν λόγο για σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων στις αρχές Μαΐου.
Εκκλησίες, «πονηροί» εκδρομείς του Πάσχα και σούβλισμα οβελία
Μεγάλη Δευτέρα σήμερα και επισήμως έχει ξεκινήσει το ορθόδοξο Πάσχα, μία γιορτή για τους Ελληνες στενά συνδεδεμένη τρία «εορταστικά» στοιχεία:
Εκδρομή και συνήθως απόδραση στον τόπο καταγωγής ή το εξοχικό. Επίσκεψη στην εκκλησία για προσευχή, κατάνυξη, Επιτάφιο και «δεύτε λάβετε φως» την Ανάσταση. Και αποκορύφωμα την Κυριακή του Πάσχα το σούβλισμα του οβελία με μεγάλη παρέα, μεδέζες, τραγούδια και χορούς.
Εκεί είναι που η ΕΛ.ΑΣ. στρέφει την προσοχή της προκειμένου να αποφευχθούν συνωστισμοί, οι οποίοι μπορεί να αποδειχθούν υπεύθυνοι για διασπορά του κορωνοϊού και να καταστρέψουν την προσπάθεια που έχει κάνει η πλειονότητα του ελληνικού λαού που τηρεί τα μέτρα προστασίας.
Το Σαββατοκύριακο χτύπησε το καμπανάκι με τις βόλτες και τη Θεία Κοινωνία
Η άνοδος της θερμοκρασίας το Σαββατοκύριακο οδήγησε σε μαζικές εξόδους-βόλτες τους πολίτες, οι οποίοι έκαναν αυξημένη χρήση της γραπτής βεβαίωσης και του sms για σωματική άσκηση. Ομως οι περισσότεροι δεν βγήκαν μία βόλτα ή για τζόκινγκ στις γειτονιές, αλλά προτίμησαν να βρεθούν στο παραλιακό μέτωπο. Η αστυνομία ήταν παρούσα στα περισσότερα σημεία, πραγματοποίησε ελέγχους και έκανε συστάσεις, ωστόσο η έντονη κινητικότητα των πολιτών προκάλεσε προβληματισμό.
Το Σαββατοκύριακο όμως σημειώθηκε και μια δεύτερη απόπειρα όχι για να σπάσουν τα μέτρα της κυβέρνησης, αλλά αντάρτικου στην απόφαση της Ιεράς Συνόδου για εκκλησίες κλειστές στους πιστούς. Σε Κουκάκι και Κέρκυρα λοιπόν ιερείς αποφάσισαν να ανοίξουν την πλαϊνή πόρτα στις εκκλησίες τους, μπήκαν μέσα οι πιστοί, οι οποίοι και κοινώνησαν! Η αντίδραση φυσικά της πολιτείας ήταν άμεση, με τον υπουργό Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα να ζητάει εισαγγελική παρέμβαση.
Ο σχεδιασμός για τη σταδιακή άρση των μέτρων
Στις συνεχείς συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου γίνεται αναφορά, πάντα βάσει των ιατρικών και επιστημονικών δεδομένων, στο θέμα της σταδιακής άρσης των μέτρων, αλλά και με τη σκέψη στην επόμενη ημέρα για την οικονομία. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ξεκαθαρίσει -από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η επιδημία και η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε την άμεση λήψη μέτρων- ότι απόλυτη προτεραιότητα είναι η ανθρώπινη ζωή, ωστόσο μετά από τόσες ημέρες λουκέτου στην οικονομία, το οικονομικό επιτελείο πρέπει να βρει τρόπους τόνωσης της αγοράς, των επιχειρηματιών, των εργαζομένων και των πολιτών. Γι' αυτό και σχεδιάζεται η σταδιακή άρση των μέτρων, η οποία θα περάσει από διάφορες φάσεις.
Από τη μία πλευρά αναμένονται οι αποφάσεις των επιστημόνων για το αν θα πραγματοποιηθούν μαζικά τεστ στον πληθυσμό προκειμένου να έχουν οι ειδικοί στα χέρια τους ένα μετρήσιμο εργαλείο για το αν η διασπορά του ιού είναι απόλυτα ελεγχόμενη. Ενδεικτική ήταν η αναφορά του Ηλία Μόσιαλου πως «ακριβώς στη φάση της μερικής επανόδου θα χρειαστούμε περισσότερους ελέγχους ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα και αποτελεσματικά τις μικρές τοπικές εξάρσεις της νόσου, όπως έγινε στην αρχική της φάση (π.χ. στην περίπτωση της Αμαλιάδας). Οπότε στη δεδομένη φάση θα προχωρήσουμε με τα ίδια βήματα που κινηθήκαμε αρχικά, δηλαδή ιχνηλάτηση και εντοπισμό επαφών». Πρόσθεσε επίσης πως «όσο αποκλιμακώνει κανείς τα μέτρα σε αυτή την αντίστοιχα κρίσιμη επόμενη φάση, είναι καίριας σημασίας η συστηματική εποπτεία, ώστε να μην εξελίσσονται και να μην επεκτείνονται νέες εστίες».
Παράλληλα σε πλήρη εφαρμογή θα παραμείνουν για πολύ καιρό ακόμα τα ζητήματα προσωπικής ευθύνης των πολιτών. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αυστηροί κανόνες υγιεινής, η κοινωνική απόσταση μεταξύ πολιτών, η απομόνωση όσον νοσούν και φυσικά τα περιοριστικά μέτρα σε περιοχές που εμφανίζεται μεγάλη διασπορά του ιού με πολλά κρούσματα, όπως συμβαίνει τώρα στους οικισμούς των Ρομά στη Λάρισα και την Ξάνθη.
Αντίστροφα θα ξεκινήσει η άρση των μέτρων
Ακόμα μία καθοριστική ημερομηνία, αν και από κυβερνητικές πηγές τη χαρακτηρίζουν ενδεικτική και σε καμία περίπτωση «κλειδωμένη», είναι η 10η Μαΐου. Εως τότε θα είναι κλειστά τα σχολεία όπως ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Ο σχεδιασμός λοιπόν προβλέπει πως αν όλα έχουν κυλήσει ομαλά έως τότε, θα ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για να ξεκινήσει η αρχή του τέλους του lockdown. Σημειώνεται όμως ότι αυτό θα γίνει αντίστροφα από ό,τι είχε γίνει κατά τη λήψη μέτρων και σταδιακά. Συγκεκριμένα αναμένεται:
- Αρχικά αναμένεται να μειωθούν οι περιορισμοί κυκλοφορίας, όχι όμως σε πάρκα, παραλίες και μεγάλους ανοιχτούς δημόσιους χώρους για να μην πλημμυρίσουν κόσμο και υπάρξει κίνδυνος διασποράς του ιού.
- Στη συνέχεια αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που θα επιτρέπονται σε συναθροίσεις.
- Θα ακολουθήσει το άνοιγμα των μικρών εμπορικών καταστημάτων με περιορισμούς και κανόνες για την προσέλευση πελατών, ώστε να ζεσταθεί η μηχανή της οικονομίας για την επανεκκίνηση.
- Το επόμενο βήμα έχει να κάνει με την επαναλειτουργία εστιατορίων, καφέ, μπαρ και κέντρων διασκέδασης, τα οποία θα λειτουργούν αποκλειστικά με τραπεζοκαθίσματα μόνο σε εξωτερικό χώρο και με περιορισμούς για μέγιστο αριθμό πελατών.
- Τη σκυτάλη θα πάρουν τα δικαστήρια, τα εμπορικά κέντρα, τα γυμναστήρια, οι χώροι άθλησης, τα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής. Σε όλα θα πρέπει να τηρούνται αυστηρότατοι κανόνες υγιεινής.
- Σε ό,τι αφορά τις δημόσιες υπηρεσίες θα πάρουν και αυτές το πράσινο φως να ανοίξουν ξανά, αν και αξίζει να σημειωθεί πως η ψηφιακή δικτύωσή τους εν μέσω καραντίνας πήγε πολύ καλά και έλυσε τα χέρια και του κράτους και των πολιτών.
- Μετά ακολουθεί το ερωτηματικό με τα σχολεία. Αν δηλαδή θα ανοίξουν μετά τις 10 Μαΐου ή θα παραμείνουν κλειστά και αποφασιστεί μόνο η ημερομηνία διεξαγωγής των Πανελλαδικών 2020. Ο κ. Μόσιαλος αναφερόμενος στο θέμα τον σχολείων τόνισε πως «αν κριθεί σκόπιμο και με βάση τις επιδημιολογικές μελέτες και τον έλεγχο της διασποράς της νόσου, η επιστροφή στα σχολεία θα είναι για ένα μικρό μόνο χρονικό διάστημα, για μερικές μόνο εβδομάδες μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς».
- Τέλος αναμένονται οι αποφάσεις για τα ξενοδοχεία τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στα νησιά. Εκεί η απόφαση για την άρση των μέτρων περιπλέκεται καθώς συνδυάζεται με την άρση των περιορισμών στις μεταφορές, στα δρομολόγια των πλοίων, στις πτήσεις από το εξωτερικό. Μάλιστα στην εξίσωση πρέπει να μπουν και τα νησιά, τα οποία δεν διαθέτουν υποδομές υγείας, για ευνόητους λόγους.
Από την κυβέρνηση πάντως ξεκαθαρίζουν πως όλα τα σενάρια είναι στο τραπέζι και όλα είναι ανοιχτά, αφού κανείς δεν γνωρίζει ακόμα μετά από δύο εβδομάδες τι θα ισχύει. Ωστόσο όσο τηρούνται ευλαβικά τα μέτρα τώρα, τόσο πιο γρήγορα θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος και θα οδηγηθούμε στην άρση των μέτρων.