Ανοίγουν τη Δευτέρα τα σχολεία εν μέσω μεγάλης έξαρσης του covid-19, της γρίπης και άλλων ιώσεων ανοίγουν.
Σε περίπτωση που τα παιδιά παρουσιάζουν συμπτώματα, οι επιστήμονες συμβουλεύουν τους γονείς να μη τα στείλουν στα μαθήματα. Ο υπουργός Υγείας εκτιμά ότι τις επόμενες δύο με τρεις εβδομάδες θα φθάσουν στην κορύφωσή τους τα κρούσματα.
Άλλωστε, από νωρίς το πρωί της Κυριακής, ουρές σημειώνονταν σε φαρμακεία της Αθήνας είτε για rapid test, είτε για αγορά self test λόγω της επιστροφής στα θρανία.
Τα επείγοντα στα νοσοκομεία είναι γεμάτα από γονείς με παιδιά που έχουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού.
Οι συστάσεις του ΕΟΔΥ
Με το εκρηκτικό κοκτέιλ κορωνοιού, γρίπης και συγκυτιακού ιού ο ΕΟΔΥ έδωσε αναλύτικες οδηγίες για την επιστροφή των μαθητών στα σχολεία ενώ δεν θα μετράνε οι απουσίες των παιδιών με θετικό τεστ κορωνοίου.
Τις αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας θα δοκιμάσει για 4η χρονιά ο κορωνοϊός, αλλά και οι άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις που η διασπορά τους το τελευταίο διάστημα καταγράφει αλματώδη αύξηση στην κοινότητα.
Μάλιστα, η κορύφωσή τους αναμένεται εντός των επόμενων εβδομάδων, ενώ το άνοιγμα των σχολείων αύριο, Δευτέρα 8 Ιανουαρίου, αναμένεται να αυξήσει περαιτέρω τα κρούσματα της COVID-19.
«Πιθανά θα βιώσουμε για ακόμη μία φορά καταστάσεις οριακής αντοχής τόσο για το Εθνικό Σύστημα Υγείας όσο και για τους πάσχοντες», «η πληρότητα σε νοσοκομειακές κλίνες αγγίζει ήδη το 100%», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Δρ. Σταματούλα Τσικρικά, πνευμονολόγος στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» και πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας, περιγράφοντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, αλλά και τις δυνατότητες του ΕΣΥ.
«Ποδαρικό με κοκτέιλ αναπνευστικών ιώσεων έκανε το 2024, με μεγάλη μερίδα του πληθυσμού τις πρώτες ώρες του έτους, είτε να στέκεται στην ουρά έξω από ένα φαρμακείο για να αγοράσει κάποιο διαγνωστικό τεστ εποχικής γρίπης ή κορονοϊού είτε να περιμένει στην ουρά έξω από ένα Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών προς εξέταση και πιθανή λήψη αγωγής προς ανακούφιση των συμπτωμάτων», αναφέρει η κυρία Τσικρικά.
Η πληρότητα σε νοσοκομειακές κλίνες αγγίζει το 100%
«Η κατακόρυφη εκτόξευση των κρουσμάτων κορονοϊού στη χώρα μας σε συνδυασμό με την εποχική γρίπη, τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV), καθώς και τις λοιπές αναπνευστικές ιώσεις, αποτυπώνεται αριθμητικά σε πληρότητα που αγγίζει σχεδόν το 100% σε νοσοκομειακές κλίνες και σε αυξημένες εισαγωγές σε κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας ανά την επικράτεια», υπογραμμίζει η κυρία Τσικρικά.
Σύμφωνα με την τελευταία επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ νοσηλεύονται 1.818 ασθενείς στα νοσοκομεία με covid-19. Οι εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση 44% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό εισαγωγών τις προηγούμενες 4 εβδομάδες (n=1.259) και ήταν υψηλότερος από τον αριθμό των εισαγωγών την αντίστοιχη εβδομάδα του 2022 (n=1.519).
Οι εορταστικές συγκεντρώσεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των κρουσμάτων ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος και επιπλέον για την covid-19 η υπο-παραλλαγή JN.1. Μέχρι σήμερα έχουν ανιχνευτεί 179 στελέχη JN.1 στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ, η ταχύτερα αναπτυσσόμενη υποπαραλλαγή JN.1 του στελέχους «Όμικρον» του κορονοϊού παρουσιάζει μεγάλη μολυσματικότητα και διασπορά στην κοινότητα με σημαντική επίπτωση σε νοσηρότητα και θνητότητα στις ευαίσθητες και ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
Εποχική γρίπη και τον RSV
Επιπρόσθετα, ο Οργανισμός προειδοποιεί για την ανάγκη προστασίας της Δημόσιας Υγείας και κυρίως των ατόμων με αυξημένη συννοσηρότητα από την εποχική γρίπη και τον RSV οι οποίοι αναμένονται να κορυφωθούν σε κρούσματα τις επόμενες εβδομάδες.
Οι συγκεκριμένοι αναπνευστικοί ιοί, υπενθυμίζει η πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας μεταδίδονται με πολύ συναφή τρόπο και παρουσιάζουν παρόμοια συμπτωματολογία, όπως για παράδειγμα υψηλό πυρετό, ξηρό ή παραγωγικό βήχα, δυσκολία στην αναπνοή, βράγχος φωνής, κεφαλαλγία, αγευσία, ανοσμία, μυαλγίες, αρθραλγίες, έκδηλη αδυναμία και καταβολή. Κάποιες πιο ειδικές εκδηλώσεις όπως οι διαταραχές στον ύπνο ή η «ομίχλη του εγκεφάλου» (brain fog), δηλαδή μειωμένη ικανότητα σκέψης και συγκέντρωσης, παρατηρούνται σε διαφορετικό βαθμό κατά την εξέλιξη μιας ιογενούς νόσησης, συμπεριλαμβανομένης και της λοίμωξης covid-19.
Το άνοιγμα των σχολείων θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη αύξηση
Το στοίχημα των επόμενων ημερών είναι η επιστροφή στα θρανία και στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες η οποία «θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ποσοτική αύξηση των κρουσμάτων, χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια ο πραγματικός αριθμός των μολύνσεων στην κοινότητα», σημειώνει η κυρία Τσικρικά.
Ο ΕΟΔΥ συστήνει την τήρηση βασικών μέτρων για τη μείωση του κινδύνου μετάδοσης λοιμώξεων σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος:
- Τακτικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό, εναλλακτικά, συστήνεται η εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος.
- Καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων διδασκαλίας.
- Αποφυγή συγκεντρώσεων πολλών ατόμων - τήρηση φυσικών αποστάσεων.
- Αποφυγή αγγίγματος προσώπου, μύτης, ματιών και στόματος και πλύσιμο των χεριών καλά πριν και μετά από αυτό.
- Βήχας ή φτέρνισμα στον αγκώνα ή σε χαρτομάντιλο. Αν χρησιμοποιηθεί χαρτομάντιλο, θα πρέπει να πεταχτεί προσεκτικά μετά από μία μόνο χρήση και να ακολουθήσει πλύσιμο των χεριών.
- Εάν κάποιος/α μαθητής/τρια παρουσιάζει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού (πονόλαιμο, βήχα, καταρροή) ή έχει θετικό αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για αναπνευστικό παθογόνο όπως SARS-CoV-2, ιό γρίπης ή RSV, συστήνεται να παραμένει στο σπίτι και να περιορίσει τις επαφές του με άλλα άτομα.
- Η παραμονή στο σπίτι συστήνεται μέχρι την υποχώρηση ή βελτίωση των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση τουλάχιστον 24 ωρών από την πλήρη υποχώρηση του πυρετού (χωρίς τη λήψη αντιπυρετικών σκευασμάτων).
Ενίσχυση του ΕΣΥ
«Αν και διανύουμε τον τέταρτο χρόνο μετά την έλευση της λοίμωξης covid-19 οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι σε καμία περίπτωση η ιατρική κοινότητα δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο γνώσης και θεραπευτικής διαχείρισης. Παρόλα αυτά, λίγα φαίνεται να έχουν αφομοιωθεί από την επώδυνη υγειονομική εμπειρία της πανδημίας σε επιτελικό επίπεδο και πιθανά θα βιώσουμε για ακόμη μία φορά καταστάσεις οριακής αντοχής τόσο για το Εθνικό Σύστημα Υγείας όσο και για τους πάσχοντες, απότοκες της επαγγελματικής εξουθένωσης και των εκατέρωθεν συναισθημάτων άγχους και εκνευρισμού από τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς», αναφέρει η πρόεδρος της Ένωσης Πνευμονολόγων Ελλάδας.
«Αδήριτη ανάγκη, ο άμεσος σχεδιασμός και οργάνωση ενός νέου χάρτη υγείας ανά την επικράτεια, η στοχευμένη ενίσχυση και ανασυγκρότηση των φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, η στελέχωση όλων των Βαθμίδων Υγείας και κυρίως της Πρωτοβάθμιας, καθώς και η ορθή διαχείριση των ανθρώπινων και των υλικοτεχνικών πόρων που θα αποσυμπιέσουν το ήδη υποστελεχωμένο ΕΣΥ και θα βελτιώσουν σημαντικά το επίπεδο παροχής υπηρεσιών υγείας των πολιτών», προσθέτει.
Η κυρία Τσικρικά καταλήγει ότι «για τους νοσταλγούς των περιορισμών και των λοκντάουν, έγινε απόλυτα ξεκάθαρο και κατανοητό ότι η καθημερινή ζωή δεν δύναται να συνεχίσει με συνεχείς υποχρεωτικότητες και απαγορεύσεις. Οι ψυχικές, κοινωνικοοικονομικές και υγειονομικές επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα επώδυνες και τρομερά απρόβλεπτες, ενώ όλα δείχνουν ότι έχουμε ήδη περάσει στο στάδιο συμβίωσης με τους ιούς και όχι της απομόνωσης και αποστείρωσης. Με την κλιματική αλλαγή προ των πυλών, η επιθετικότητα και η εμφάνιση νεοαναδυόμενων παθογόνων είναι αδιαμφισβήτητη, γεγονός και προβληματίζει και επαγρυπνεί την επιστημονική κοινότητα ανά τον κόσμο».
Η εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας
Το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού εξέδωσε εγκύκλιο για τα μέτρα προστασίας για τη μείωση της μετάδοσης λοιμώξεων του αναπνευστικού στα σχολεία όλης της χώρας.
Όπως σχετικώς αναφέρεται: «Σύμφωνα με τις από 04-01-2024 οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), και προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού (λοιμώξεις από τον ιό SARS-CoV-2, γρίπη κ.α.) στο σχολικό περιβάλλον συστήνεται η τήρηση των ακόλουθων βασικών μέτρων από εκπαιδευτικούς, μαθητές και λοιπό προσωπικό των σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης».
Στην εγκύκλιο αναφέρονται αναλυτικά όλα τα προτεινόμενα μέτρα που έχουν ως εξής:
Τακτικό πλύσιμο των χεριών
- Όταν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα (σαπούνι και νερό)
- Πριν και μετά: -Την προετοιμασία ή χορήγηση γεύματος- Το γεύμα- Τη χρήση της τουαλέτας
- Το πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, θα ακολουθείται από προσεκτικό στέγνωμα με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων.
Εναλλακτικά, συστήνεται η εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος.
- Καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων διδασκαλίας. Συστήνεται να ανοίγονται τα παράθυρα τακτικά για τη βελτίωση του αερισμού.
- Αποφυγή ανεπαρκώς αεριζόμενων χώρων με συνωστισμό ατόμων (π.χ. διάδρομοι, σκάλες, χρήση ασανσέρ).
- Αποφυγή συγκεντρώσεων πολλών ατόμων- τήρηση φυσικών αποστάσεων.
- Αποφυγή αγγίγματος προσώπου, μύτης, ματιών και στόματος και πλύσιμο των χεριών καλά πριν και μετά από αυτό.
- Βήχας ή φτέρνισμα στον αγκώνα ή σε χαρτομάντιλο. Αν χρησιμοποιηθεί χαρτομάντιλο, θα πρέπει να πεταχτεί προσεκτικά μετά από μία μόνο χρήση και να ακολουθήσει πλύσιμο των χεριών.
- Εάν κάποιος/α μαθητής/τρια παρουσιάζει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού (πονόλαιμο, βήχα, καταρροή) ή έχει θετικό αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για αναπνευστικό παθογόνο όπωςSARS-CoV-2, ιό γρίπης ή RSV, συστήνεται να παραμένει στο σπίτι και να περιορίσει τις επαφές του με άλλα άτομα.
- Η παραμονή στο σπίτι συστήνεται μέχρι την υποχώρηση ή βελτίωση των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση τουλάχιστον 24 ωρών από την πλήρη υποχώρηση του πυρετού (χωρίς τη λήψη αντιπυρετικών σκευασμάτων).