Το πρόσφατο τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στην κοιλάδα των Τεμπών, με τον αδικαιολόγητο και βίαιο θάνατο 57 συνανθρώπων μας και τον τραυματισμό πολλών ακόμα βύθισε τη χώρα στο πένθος.
Τα θύματα, στην πλειονότητά τους νέοι άνθρωποι, μας βάζουν όλους -ειδικά όσους είμαστε γονείς- έστω και ανεπαίσθητα στη θέση των οικογενειών και φίλων που έχασαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα από τη μια στιγμή στην άλλη. Δεν μπορείς να μην νιώσεις την ανείπωτη θλίψη και τη δίκαιη οργή τους. Δεν μπορείς να μην αφουγκραστείς την καθολική απαίτηση για απονομή δικαιοσύνης σε όλα τα επίπεδα. Ευθύνες υπάρχουν, πρέπει να αναζητηθούν και να αποδοθούν.
Το ότι στην Ελλάδα και την Ευρώπη του 2023, αφήσαμε τη δυνατότητα στα εγκληματικά λάθη ενός αδιανόητα ανεπαρκή σταθμάρχη (και των συνάδελφων/προϊσταμένων του) να οδηγήσουν τόσους ανθρώπους στο θάνατο είναι απολύτως ενδεικτικό του τι πάει λάθος στις δομές αυτής της χώρας. Όταν σήμερα, ένα δημοσίας χρήσης μέσο σταθερής τροχιάς βασίζεται τόσο πολύ στις ενέργειες ενός και μόνο ανθρώπου για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των επιβατών του, τότε τι νόημα έχει να συζητάμε για την Ελλάδα της νέας εποχής;
Όπως πολύ σωστά έγραψε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Νίκος Ευσταθίου σε σχόλιό του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης το πρωί μετά το τραγικό δυστύχημα (και που με την άδειά του μεταφέρω αυτουσίως): Η εγκατάλειψη των υποδομών, η ελλιπής συντήρηση, η έλλειψη επενδύσεων και αξιοποίησης των κονδυλίων με στόχο πάνω απ' όλα τον εκσυγχρονισμό και την ασφάλεια του σιδηροδρομικού μας δικτύου είναι ένα διαχρονικό έγκλημα της πολιτείας. Ήταν πολλές οι προειδοποιήσεις πριν φτάσουμε στην σημερινή τραγωδία. Είναι αδιανόητο να κινούνται τρένα στην ίδια γραμμή σε αντίθετες κατευθύνσεις και να επαφίεται σε έναν άνθρωπό η διαχείριση στον 21ο αιώνα.
Πρέπει λοιπόν, επιτέλους να εξετάσουμε το θέμα των υποδομών, των μεταφορών και οτιδήποτε άπτεται της ασφαλούς μετακίνησης των πολιτών από το μηδέν. Είτε αφορά σιδηροδρόμους, είτε οποιοδήποτε άλλο επίγειο, θαλάσσιο και εναέριο μέσο μεταφοράς. Πρέπει όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να φροντίσουν οι απαραίτητες επενδύσεις και βελτιώσεις όχι μόνο να πληρωθούν αλλά και να εφαρμοστούν και να λειτουργούν. Και όποιος συνειδητά ή/και με δόλο μπαίνει εμπόδιο στην ολοκλήρωσή τους ή/και τη λειτουργία τους να διώκεται και να τιμωρείται παραδειγματικά. Η κοινωνία έχει πληρώσει πολλά, όχι μόνο με χρήμα αλλά και με αίμα. Και έχει κάθε δικαίωμα να απαιτεί από το πολιτικό προσωπικό της χώρας και όσους υπάγονται σε αυτό, να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να επιτελέσουν το έργο τους. Οι λύσεις και οι κατάλληλες πρακτικές υπάρχουν. Το ζήτημα είναι να αποφασίσει η πολιτεία ότι θα κάνει αυτά που πρέπει σε κάθε επίπεδο, ώστε οι αιώνιες εξαγγελίες και υποσχέσεις να μετουσιωθούν κάποτε σε απτές πολιτικές που θα επιδράσουν θετικά στην καθημερινότητα -και εν προκειμένω- στην ασφάλεια του πολίτη.
Η κομματοκρατία, ο «ωχαδερφισμός» και η ανοχή στις παρατυπίες και την ανομία ως μέσο άσκησης εξουσίας και διαχείρισης στη δημόσια διοίκηση είναι ένα καρκίνωμα που έχει έρθει η ώρα να αφαιρεθεί από τα σωθικά της χώρας. Ειδικά σε καίριες θέσεις που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια και την υγεία των πολιτών, δεν νοείται να τοποθετούνται άνθρωποι με μοναδικό κριτήριο την κομματική τους ταυτότητα και τις επαφές τους, αντί για τις ικανότητες, τις γνώσεις τους και την εμπειρία τους. Ούτε νοείται η συνεχιζόμενη αδιαφορία και ανοχή απέναντι σε όσους κλέβουν και καταστρέφουν δημόσια περιουσία που θέτει κόσμο σε κίνδυνο για το ιδιωτικό τους συμφέρον. Μια πρακτική που έδειξε τις συνέπειές της με τον πιο βίαιο και οδυνηρό τρόπο το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου λίγο πιο έξω από τη Λάρισα. Μια πρακτική που έχουμε πληρώσει πολλές φορές στο παρελθόν και που θα συνεχίσουμε να πληρώνουμε στο μέλλον αν δεν αλλάξουμε νοοτροπία, αρχές και απαιτήσεις απέναντι σε όσους μας εκπροσωπούν στη διακυβέρνηση του τόπου. Οφείλουμε στους εαυτούς μας και στα παιδιά μας να ξαναχτίσουμε το κράτος. Ακόμα κι αν πρώτα χρειαστεί να κατεδαφίσουμε κάποια κομμάτια του.
*Ο Αλέξανδρος Λάμψιας είναι πολιτικός επιστήμονας