Άγιος Υάκινθος: Ο Έλληνας Άγιος των ερωτευμένων που τιμάται στα Ανώγεια στις 3 Ιουλίου

Ο Άγιος Βαλεντίνος, που σε αυτόν χρωστάμε τη γιορτή των ερωτευμένων, είναι ένας Άγιος της δυτικής εκκλησίας - αντίστοιχα, όμως, υπάρχει κι ο Άγιος Υάκινθος των Ορθοδόξων.

Ο Άγιος Υάκινθος τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Ιουλίου, στα Ανώγεια του Ρεθύμνου.

​
Η σύγχρονη λατρεία του Αγίου ξεκινά από τα Ανώγεια της Κρήτης, με τα Υακίνθεια που πραγματοποιούνται κάθε καλοκαίρι να αποτελούν σημείο αναφοράς εντός και εκτός συνόρων και να συνδέονται κυρίως με πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στην καθιέρωση της 3ης Ιουλίου ως ημέρα του έρωτα και της ποίησης πρωτοστάτησε ο γνωστός τραγουδοποιός από τα Ανώγεια της Κρήτης, Λουδοβίκος των Ανωγείων.

Όπως ανέφερε ο Λουδοβίκος των Ανωγείων: «Ο Άγιος Υάκινθος με τον Βαλεντίνο δεν είναι διαφορά αντίθεσης, απλά διαφορά. Στον Βαλεντίνο κόβουνε τα τριαντάφυλλα και τα προσφέρουν για αγάπη στα κορίτσια τους. Εμείς παίρνουμε το χέρι του κοριτσιού και το οδηγούμε εκεί που είναι τα τριαντάφυλλα και του τα δείχνουμε, δεν τα κόβουμε ποτέ. Ο Άγιος Υάκινθος δεν είναι ο Άγιος των ερωτευμένων, αλλά εκείνων που έχασαν και εκείνων που ελπίζουν να βρουν. Ο έρωτας έτσι κι αλλιώς είναι θεϊκή επίσκεψη και η ζωή, γενικότερα, μια γιορτή, όπου είμαστε όλοι καλεσμένοι. Επτακόσιες είκοσι χιλιάδες (720.000) ώρες που είναι τα 80 χρόνια ζωής δεν είναι αρκετές για να γεράσουμε. Ό Άγιος Υάκινθος είναι ο άγιος της μοναξιάς, του συγκρατημένου πάθους».

​
Όσοι προτιμούν να γιορτάζουν τον, κατά την κρητική παράδοση, Έλληνα Άγιο της αγάπης επισκέπτονται τον ναό του Αγίου Υακίνθου, ένα λιτό, κυκλικό, πέτρινο κρητικό ναό που είναι κτισμένος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στον Ψηλορείτη.

​
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη Εκκλησία, ο Υάκινθος υπήρξε θαλαμηπόλος του αυτοκράτορα Τραϊανού, ο οποίος του ζήτησε να απαρνηθεί τον Χριστό. Εκείνος αρνήθηκε και φυλακίστηκε 12 χιλιόμετρα νότια από τα Ανώγεια της Κρήτης, στην ορεινή περιοχή Φούρνοι, όπου του έδιναν φαγητά ποτισμένα με το αίμα ζώων που είχαν θυσιαστεί σε είδωλα.

​
Ο Άγιος αρνήθηκε το φαγητό επί σαράντα ημέρες και τελικά πέθανε από ασιτία το 98 μΧ, σε ηλικία 20 ετών. Οι φρουροί του βρήκαν στο κελί του αγγέλους που κρατούσαν λαμπάδες να τον στεφανώνουν. Ο αυτοκράτορας Τραϊανός, κατά την ελληνορθόδοξη παράδοση, έδωσε εντολή να πετάξουν το λείψανό του στα θηρία, αλλά το φύλασσαν άγγελοι και τα θηρία δεν το πείραξαν. Τελικά, το λείψανο ετάφη στην πατρίδα του, την Καισάρεια, από έναν συγκλητικό που του ξαναέδωσε το φως του.

​
Παράλληλα, το όνομα Υάκινθος είναι συνυφασμένο και με τα πανάρχαια ήθη. Προς τιμήν του γίνονταν κάθε χρόνο γιορτές στην Τύλισσο, στη Μεσσηνία και τη Σπάρτη. Γιόρταζαν τον θάνατο και την ανάστασή του, καθώς θεωρούνταν ένας προελληνικός θεός της βλάστησης και της γονιμότητας.