Την Πέμπτη 4 Νοεμβρίου 2021, στο Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αιγαίου στην Σύρο, συνεχίζεται, σε δεύτερο βαθμό, έπειτα από 7 χρόνια, η δίκη των υπευθύνων του τραγικού δυστυχήματος που συγκλόνισε όλη την χώρα και το οποίο έγινε στις 11 Αυγούστου του 2014 στην Μύκονο, όταν ο 10χρονος Μιχαήλ Πασχαλάκης έχασε την ζωή του κάνοντας θαλάσσια σπορ μαζί με τους φίλου του στην παραλία Καλό Λιβάδι.
Σε πρώτο βαθμό, τον Ιούνιο του 2019, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αιγαίου με την υπ’ αριθμ. 50/7-6-2019 απόφασή του κήρυξε όλους τους κατηγορουμένους ενόχους για το αδίκημα της από κοινού και εκ προθέσεως διατάραξης της υδάτινης συγκοινωνίας, από την οποία προέκυψε κίνδυνος για ανθρώπους και επήλθε θάνατος ανθρώπου (άρθρο 291 παρ. 1 περ. γ΄ του προϊσχύσαντος Π.Κ.). Με της ως άνω απόφασή του, το Δικαστήριο τους επέβαλε τις εξής ποινές:
- Στον Αγαμέμνονα ΜΠΑΣΙΑΝΑ, επιχειρηματία και ιδιοκτήτη της επιχείρησης, ποινή κάθειρξης επτά (7) ετών,
- Στον Στυλιανό ΚΟΥΤΣΟΔΟΝΤΗ, χειριστή του μοιραίου ταχυπλόου ποινή κάθειρξης έξι (6) ετών,
- Στην Άννα ΜΠΑΣΙΑΝΑ, υπεύθυνη ασφαλείας κατά τον νόμο, επιχειρηματία και ιδιοκτήτη της επιχείρησης, ποινή κάθειρξης πέντε (5) ετών.
Ακολούθως, το Δικαστήριο απεφάνθη ότι οι εφέσεις των κατηγορουμένων θα έχουν ανασταλτικό της εκτέλεσης της ποινής τους αποτέλεσμα, με ένα μέλος του Δικαστηρίου να μειοψηφεί ως προς το συγκεκριμένο σκέλος, έχοντας τη γνώμη ότι για τους Στυλιανό ΚΟΥΤΣΟΔΟΝΤΗ και Αγαμέμνονα ΜΠΑΣΙΑΝΑ οι ποινές έπρεπε να εκτελεστούν αμέσως.
Στο σκεπτικό της απόφασης του δικαστηρίου αναφέρεται ότι σε μία από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες του διάσημου νησιού, λειτουργούσε χωρίς νόμιμη άδεια η συγκεκριμένη επιχείρηση, προβαίνοντας συστηματικά σε σωρεία παραβάσεων της ισχύουσας νομοθεσίας (Γενικός Κανονισμός Λιμένων Νο 20). Πιο συγκεκριμένα:
- Η επιχείρηση λειτουργούσε χωρίς νόμιμη άδεια,
- Το ταχύπλοο, που προκάλεσε τον θανάσιμο τραυματισμό του παιδιού, οδηγούσε χειριστής, χωρίς το προβλεπόμενο από τον νόμο δίπλωμα προπονητή θαλασσίου σκι,
- Δεν υπήρχε στο σκάφος ο προβλεπόμενος εκ του νόμου «παρατηρητής», ο οποίος παρακολουθεί τα ελκόμενα φουσκωτά και καθοδηγεί τον οδηγό
- Οι καιρικές συνθήκες ήταν δυσμενείς και εντελώς ακατάλληλες για τη διενέργεια του θαλάσσιου αυτού παιχνιδιού,
- Ο υπεύθυνος ασφάλειας, απουσίαζε από τη θέση του,
- Το μοιραίο πνευστό μέσο αναψυχής (φουσκωτό παιχνίδι) δεν είχε λάβει άδεια από το Υπουργείο Ναυτιλίας και δεν έπρεπε να χρησιμοποιηθεί,
- Τα σωσίβια ήταν ακατάλληλα,
- Το σκοινί που τραβούσε τα φουσκωτά παιχνίδια είχε μήκος διπλάσιο από το ανώτατο επιτρεπτό,
- Ο χειριστής του σκάφους έκανε επικίνδυνους ελιγμούς κατά την περισυλλογή,
- Το ταχύπλοο δεν είχε, ως όφειλε, κανένα μέσο επικοινωνίας με την επιχείρηση και την ξηρά και δεν διέθετε σωστικά μέσα
- Η επιχείρηση δεν διέθετε ναυαγοσωστική λέμβο
Να σημειωθεί ότι ο πατέρας του 10χρονου παιδιού που έχασε τόσο τραγικά την ζωή του, ίδρυσε την επόμενη χρονιά τον μη κερδοσκοπικό Οργανισμό, Safe Water Sports, με στόχο την πρόληψη των θαλάσσιων ατυχημάτων και πνιγμών. Ο Οργανισμός έχει αναπτύξει ήδη, μέσα σε 6 χρόνια, πολλαπλές δράσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, όπως:
- Δωρεάν παροχή Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος στο Λιμενικό Σώμα ώστε τα λιμεναρχεία να μπορούν να παρακολουθούν ηλεκτρονικά τις αδειοδοτήσεις των επιχειρήσεων, την ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών, τους ελέγχους που γίνονται στους επαγγελματίες και στα σκάφη αναψυχής, και πολλά άλλα.
- Συνεργασία με αρμόδια υπουργεία για τη βελτίωση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου
- Εκπαίδευση-ενημέρωση παιδιών στα σχολεία όλης της χώρας. Περί τα 40.000 παιδιά εκπαιδεύονται κάθε χρόνο με τα εκπαιδευτικά προγράμματα που είναι εγκεκριμένα από το Υπουργείο Παιδείας. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση το πρόγραμμα του Safe Water Sports εντάχθηκε από το 2020 στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα (εργαστήρια δεξιοτήτων).
- Παρατηρητήριο ατυχημάτων για την συστηματική καταγραφή όλων των συμβάντων (πνιγμών, θανάσιμων ατυχημάτων τραυματισμών κλπ) που γίνονται στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα και την Αστυνομία.
- Ενημερωτική εκστρατεία για την ασφάλεια των ανθρώπων της 3ης ηλικίας στη θάλασσα
- Δωρεάν εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα με στόχο την ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με την ασφάλεια τους στη θάλασσα, τις παραλίες, και τις νόμιμες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον θαλάσσιο τουρισμό .
- την πιστοποίηση επιχειρήσεων θαλασσίων σπορ και μέσων αναψυχής σε συνεργασία με τον φορέα πιστοποίησης TUV Austria Hellas.
- Πολλές ενημερωτικές δράσεις
Πρόσφατα με κοινή πρωτοβουλία του Safe Water Sports και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, θεσπίστηκε η 11η Μαΐου ως Εθνική Ημέρα πρόληψης θαλάσσιων ατυχημάτων και πνιγμών.
Η δράση του SafeWaterSports και τα αποτελέσματά της
- Το 2015, το 80% των επιχειρήσεων θαλασσίων σπορ & μέσων αναψυχής λειτουργούσαν χωρίς άδεια (και συνεπώς χωρίς την δυνατότητα ελέγχου από το Λιμενικό), ενώ σήμερα το 100% διαθέτει νόμιμη άδεια και ελέγχεται τακτικά
- Ο αριθμός των ναυαγοσωστών στις παραλίες αυξήθηκε κατά 30% και η πλήρωση των θέσεων αυτών στις παραλίες από 50% σε 80%
- Ο αριθμός των ελέγχων που γίνονται από το Λιμενικό πενταπλασιάστηκε (15.000 σε ετήσια βάση) χάρις το Πληροφοριακό Σύστημα που δώρισε το Safe Water Sports
- Από το 2016- 2021 περισσότερα από 150.000 παιδιά έχουν ενημερωθεί – εκπαιδευτεί στα σχολεία, ενώ πριν το 2015 δεν υπήρχε στην χώρα ανάλογη δράση
- Δημιουργήθηκε το 1ο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την ασφάλεια στην πισίνα, τη θάλασσα και τα θαλάσσια σπορ.
- Δημιουργήθηκε το Παρατηρητήριο Ατυχημάτων κα πνιγμών στην Ελλάδα για την συστηματική μελέτη των αιτιών των θανάσιμων ατυχημάτων και τραυματισμών που γίνονται στο υδάτινο περιβάλλον Το 2021 εκδόθηκε η πρώτη έκθεση του Παρατηρητηρίου με στοιχεία για την τετραετία 2017 - 2020.
- Δημιουργήθηκε το πρώτο πανευρωπαϊκό πρότυπο για την πιστοποίηση των επιχειρήσεων θαλασσίων σπορ
- 500 παραλίες της χώρας έχουν την ειδική σήμανση (πινακίδα) που δημιουργήσαμε, σχετική με την ασφάλεια των κολυμβητών
- Τέσσερα (4) εκπαιδευτικά κέντρα λειτουργούν σε παραλίες κάθε καλοκαίρι με ελεύθερη πρόσβαση για τα παιδιά.
- Η Ελλάδα είναι η 1η χώρα σε όλα τον κόσμο που θέσπισε Εθνική Ημέρα για την πρόληψη των πνιγμών και θαλάσσιων ατυχημάτων.
- Ενισχύθηκαν τα μέτρα ασφάλειας στη θάλασσα και στις θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής μέσω πολλαπλών νομοθετικών πρωτοβουλιών σε διάφορα υπουργεία.