Το ΕΛΚ έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει, κερδίζοντας τις περισσότερες έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο στις ευρωεκλογές 2024, ενισχύοντας τις πιθανότητες της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Κομισιόν.
Λίγες ώρες μετά το κλείσιμο των καλπών και τη διαμόρφωση του Ευρωκοινοβουλίου με τα έως τώρα αποτελέσματα, το Politico εξάγει πέντε συμπεράσματα από την ευρωπαϊκή αναμέτρηση.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το ΕΛΚ κερδίζει 184 έδρες, το ένα τέταρτο των εδρών του Ευρωκοινοβουλίου.
Όπως αναφέρει το Politico, είναι το μόνο κεντρώο κόμμα που σημείωσε αύξηση σε αυτές τις εκλογές: Το S&D παρέμεινε σταθερό, ενώ το Renew Europe αποδεκατίστηκε.
Το ΕΛΚ βρίσκεται στην καλύτερη θέση για να καθορίσει την πολιτική της ΕΕ, γέρνοντας την ατζέντα προς τα δεξιά.
Το ΕΛΚ θα μπορούσε εκ νέου να συμμετάσχει σε έναν μεγάλο συνασπισμό με τους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους, αλλά θα μπορούσε επίσης να διαπραγματευθεί μια συνεργασία σε ορισμένα θέματα με κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά - αν μπορεί να το κάνει χωρίς να απομακρύνει τους κεντρώους συμμάχους του.
Μεγάλη νίκη της ακροδεξιάς
Όπως προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, η ακροδεξιά σημείωσε σημαντικά κέρδη σε όλο το μπλοκ.
Στη Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός συγκέντρωσε σχεδόν το ένα τρίτο των ψήφων, εδραιώνοντας την ηγετική θέση του ως η κορυφαία υπερεθνικιστική ομάδα στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο.
Οι «Αδελφοί της Ιταλίας», της Τζόρτζια Μελόνι, σημείωσαν παρόμοια άνοδο, με πάνω από το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων να υποστηρίζουν την ομάδα.
Οι δύο ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που βρίσκονται στην πιο δεξιά πλευρά, το ECR και το ID, κατέκτησαν συνολικά 131 έδρες. Σε αυτό δεν υπολογίζονται οι 15 ευρωβουλευτές του AfD για τη Γερμανία, οι 10 εκπρόσωποι του κόμματος Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, οι έξι που ανήκουν στο κόμμα Συνομοσπονδία της Πολωνίας ή τα τρία μέλη του φιλοκρεμλινικού κόμματος Αναγέννηση της Βουλγαρίας.
Παράλληλα, η νίκη της Μελόνι στην Ιταλία υπονόμευσε τη Λέγκα - το άλλοτε ηγετικό κόμμα της ομάδας ID, χάνοντας τα δύο τρίτα των εδρών του την Κυριακή.
Στην Ισπανία, το κόμμα Vox υπονομεύτηκε ομοίως από το «The Party is Over», ένα νέο κόμμα, του οποίου ηγείται η ακροδεξιά προσωπικότητα του διαδικτύου, Alvise Pérez. Αυτή η νέα ομάδα εξασφάλισε τρεις έδρες που θα μπορούσαν να πάνε στο Vox, το οποίο διπλασίασε την εκπροσώπησή του και θα έχει έξι ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες κατά την επόμενη θητεία.
Αν η ακροδεξιά σχημάτιζε μια ενιαία ομάδα, θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο, πίσω από το κυρίαρχο ΕΛΚ. Οι αντιπαλότητες και οι διαφωνίες στις τάξεις της, όμως, καθιστούν αυτό το σενάριο απίθανο, αλλά το τεράστιο μέγεθός της θα ασκήσει, παρ' όλα αυτά, πίεση προς τα δεξιά στην πολιτική της ΕΕ.
Η μοίρα της Φον ντερ Λάιεν
Όπως εκτιμά το Politico, τα αποτελέσματα της Κυριακής δείχνουν ότι η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει καλές πιθανότητες να παραμείνει στη θέση της, αλλά όχι σίγουρες.
Σε περίπτωση που κερδίσει την υποστήριξη των ηγετών της ΕΕ, θα πρέπει να πείσει το Ευρωκοινοβούλιο να επιβεβαιώσει την υποψηφιότητά της. Το 2019 εξελέγη με τις ψήφους του ΕΛΚ, του S&D και του Renew. Ο ίδιος συνασπισμός θα μπορούσε, κατ' αρχήν, να της παράσχει άλλη μια πλειοψηφία.
Θα πρέπει, βέβαια, να μετρήσει προσεκτικά τους αριθμούς, διότι η ψηφοφορία για την υποψηφιότητά της είναι μυστική. Την τελευταία φορά που ζήτησε την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, πριν από πέντε χρόνια, θεωρητικά υπολόγιζε στην υποστήριξη των 440 βουλευτών που ανήκαν στις τρεις κεντρώες ομάδες, αλλά έλαβε μόλις 383 ψήφους.
Αυτή τη φορά, οι τρεις ομάδες θα αντιπροσωπεύουν περισσότερους από 400 από τους 720 ευρωβουλευτές. Αυτό θα πρέπει να είναι αρκετό, εάν όλα τα μέλη τους την ψηφίσουν, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα το κάνουν... Ακόμη και ορισμένα κόμματα του ΕΛΚ έχουν δηλώσει ότι δεν θα την υποστηρίξουν.
Οι Πράσινοι
Πέντε χρόνια αφότου η Πράσινη Συμφωνία αποτέλεσε κυρίαρχο ζήτημα των Βρυξελλών, οι ψηφοφόροι στράφηκαν κατά των κομμάτων οικολογίας.
Οι σημαντικότερες απώλειες των Πρασίνων προήλθαν από τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες αντιπροσώπευαν τη μισή τους δύναμη στο Ευρωκοινοβούλιο. Παρά τις μικρές προόδους σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Δανία, η ομάδα θα χάσει περισσότερους από 12 βουλευτές, μειώνοντας το μέγεθός της και, πλέον, γίνεται το έκτο μεγαλύτερο κόμμα του Ευρωκοινοβουλίου.
Η αποτυχία του Renew
Το Renew συνετρίβη το βράδυ της Κυριακής. Στη Γαλλία, το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν κατέρρευσε καθώς οι ψηφοφόροι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την κυβέρνηση, ψηφίζοντας την ακροδεξιά.
Το ισπανικό Ciudadanos εξαφανίστηκε εντελώς: Οι επτά έδρες που είχε στο Κοινοβούλιο απορροφήθηκαν όλες από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα. Απώλειες σημειώθηκαν, επίσης, μεταξύ συγγενικών ομάδων στη Ρουμανία, τη Δανία και την Εσθονία.
Με περίπου το 14% των εδρών του Κοινοβουλίου, το Renew πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της προηγούμενης θητείας ενεργώντας ως κυρίαρχος ρυθμιστής. Τώρα, το κόμμα είναι απίθανο να έχει τόση δύναμη λόγω του μικρότερου μεγέθους του - μια εξέλιξη που αποτελεί κακή είδηση για πρόσωπα όπως ο Μακρόν, ο οποίος ήλπιζε να το χρησιμοποιήσει για να προωθήσει το όραμά του για την Ευρώπη στις Βρυξέλλες.
Τι σημαίνουν για τους ηγέτες των χωρών τα μηνύματα της κάλπης των ευρωεκλογών
Όπως συμβαίνει συνήθως στις ευρωεκλογές, οι πολίτες σε όλο το μπλοκ χρησιμοποίησαν την ψήφο τους ως de facto δημοψήφισμα για τις εθνικές τους κυβερνήσεις.
Στη Γαλλία, η συντριπτική νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού είχε ως αποτέλεσμα την προκήρυξη πρόωρων εκλογών από τον Εμανουέλ Μακρόν.
Κανένας άλλος εθνικός ηγέτης δεν αντέδρασε με παρόμοιο τρόπο, αν και τα αρνητικά αποτελέσματα για τα κυβερνητικά κόμματα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ουγγαρία ερμηνεύτηκαν ως πλήγματα.
Στη Δανία, οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Μέτε Φρεντέρικσεν διατήρησαν τις έδρες τους σε μια ψηφοφορία που θεωρήθηκε δημοψήφισμα για τους χειρισμούς της κεντρώας κυβέρνησής της στο θέμα της μετανάστευσης.
Στην Ισπανία, η προσπάθεια να παρουσιαστούν οι εκλογές ως δημοψήφισμα για τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ απέτυχε: Το Σοσιαλιστικό κόμμα σχεδόν ισοψήφησε με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, υπονομεύοντας την προσπάθεια των συντηρητικών να χρησιμοποιήσουν τα αποτελέσματα για να ρίξουν την κυβέρνηση του συνασπισμού μειοψηφίας.