Μετά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου και την παράδοση του φακέλου με την πράξη του υπουργικού συμβουλίου με την οποία ζητείται η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών, στη συνέχεια ακολουθεί η θυροκόλληση στο Κοινοβούλιο του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος.
Πλέον η προεκλογική περίοδος για τις κάλπες στις 21 Μαΐου έχει ξεκινήσει και επίσημα. Το επόμενο βήμα στη διαδικασία στο δρόμο προς τις εκλογές 2023 θα γίνει έως τις 6 το απόγευμα όταν το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα θα θυροκολληθεί στη Βουλή.
Το προεδρικό διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής θα περιλαμβάνει την ημερομηνία συγκρότηση της νέας Βουλης που θα προκύψει μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Στο δρόμο προς τις κάλπες όλοι οι συνδυασμοί θα πρέπει να καταθέσουν στον Άρειο Πάγο τις δηλώσεις συμμετοχής με το Α1 τμήμα του δικαστηρίου να κρίνει την υπόθεση Κασιδιάρη στις αρχές του Μάη.
Σπανού-Σκέρτσος υπηρεσιακοί υπουργοί
Χθες ανακοινώθηκαν και οι δύο υπηρεσιακοί υπουργοί που αλλάζουν λόγω εκλογών 2023. Τη θέση του υπουργού Εσωτερικών αναλαμβάνει η καθηγήτρια Καλλιόπη Σπανού, αντικαθιστώντας τον Μάκη Βορίδη.
Επίσης, με απόφαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, την αρμοδιότητα της δημόσιας ενημέρωσης για την πορεία του κυβερνητικού έργου αναλαμβάνει ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος στη θέση του έως σήμερα Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου. Η έως σήμερα αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη αναλαμβάνει τη θέση Συμβούλου σε Διεθνή Θέματα και Σχέσεις με Διεθνή ΜΜΕ.
Εκλογές 2023: Ποια είναι τα βήματα έως τις κάλπες της 21ης Μαΐου
Από σήμερα και έως τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα παρακάτω στάδια.
- Να συγκροτηθούν οι εφορευτικές επιτροπές
- Να γίνει ο διορισμός των δικαστικών αντιπροσώπων και των εφόρων
- Να καθοριστούν τα εκλογικά τμήματα και τα καταστήματα ψηφοφορίας
- Να πραγματοποιηθεί ο εφοδιασμός των εκλογικών τμημάτων με τα ψηφοδέλτια, τους εκλογικούς φακέλους, τους σάκους, τις κάλπες, αλλά και τα παραβάν
- Εκτύπωση και προώθηση στα εκλογικά τμήματα και καταστήματα των εκλογικών καταλόγων, βιβλίων και εντύπων που θα χρησιμοποιήσουν οι εφορευτικές επιτροπές και άλλα όργανα
- Να εκδοθεί το πρόγραμμα ψηφοφορίας
- Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής Αρχής να παραλάβουν το εκλογικό υλικό
Στις κάλπες με απλή αναλογική
Οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής και για να σχηματιστεί κυβέρνηση θα πρέπει το πρώτο κόμμα ή ο συνασπισμός των κομμάτων να λάβουν ποσοστό που αγγίζει τουλάχιστον το 45% (ανάλογα και το ποσοστό που θα μείνει εκτός βουλής). Εφόσον δεν υπάρξει κόμμα ή συνασπισμός που θα εξασφαλίσει το σχετικό ποσοστό και τις 151 κοινοβουλευτικές έδρες που απαιτούνται, θα ξεκινήσει η διαδικασία των διερευνητικών εντολών, σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος.
Οι διερευνητικές εντολές
Με λίγα λόγια, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα δώσει την διερευνητική εντολή στον επικεφαλής του πρώτου σε ψήφους κόμματος για 3 ημέρες προκειμένου εκείνος ν’ αναζητήσει συναινέσεις και να κατορθώσει να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Αν το αποτέλεσμα του εγχειρήματος αποβεί άκαρπο, τη σκυτάλη παίρνει, ο αρχηγός του δεύτερου κόμματος και αυτός για 3 ημέρες και στη συνέχεια του τρίτου (πάλι για 3 ημέρες).
Οι αρχηγοί εφόσον το επιθυμούν μπορούν να μην κρατήσουν τη διερευνητική για το σύνολο των 3 ημερών αλλά να την παραδώσουν νωρίτερα.
Μετά το πέρας των 9 ημερών ή συνολικά της επίμαχης διαδικασίας, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάνει μια τελική προσπάθεια καλώντας όλους των αρχηγούς των κομμάτων διερευνώντας τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Πότε θα συγκροτηθεί ξανά η Βουλή σε Σώμα -Οι πρώτες συνεδριάσεις
Μετά από την διαδικασία αυτή- ή και κατά τη διάρκεια της- συγκροτείται η Βουλή σε Σώμα και ορκίζονται οι εκλεγμένοι βουλευτές. Αυτή η Βουλή οφείλει πριν την διάλυσή της και εφόσον δεν διαπιστώνεται ότι υπάρχουν προϋποθέσεις συγκρότησης κυβέρνησης, να εκλέξει προεδρείο σε 2 ξεχωριστές συνεδριάσεις.
Πρόεδρος εκλέγεται με βάση τον Κανονισμό της Βουλής, το πρόσωπο που θα λάβει την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Σε περίπτωση που αυτό δεν καταστεί δυνατό, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο επικρατέστερων και πρόεδρος εκλέγεται αυτός που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους.
Οι δεύτερες εκλογές με λίστα και ενισχυμένη αναλογική
Στις αρχές Ιουνίου πια, η πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράφει και πάλι το προεδρικό διάταγμα διάλυσης της Βουλής (εφόσον όλες οι προβλεπόμενες από το Σύνταγμα διαδικασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης αποβούν άκαρπες) και την προκήρυξη νέων εκλογών σε διάστημα 22-30 ημερών.
Οι σχηματισμοί που επιθυμούν και πάλι να κατέβουν στις εκλογές, θα πρέπει εκ νέου να περάσουν από τη πλήρη σύνθεση του Α1 τμήματος του Αρείου Πάγου, γεγονός που σημαίνει ότι η συμμετοχή του κόμματος Κασιδιάρη, θα κριθεί για δεύτερη φορά από το Ανώτατο Δικαστήριο. Οι δεύτερες εκλογές θα γίνουν στις 2 Ιουλίου. Δεν θα υπάρχει σταυρός προτίμησης για τους υποψηφίους βουλευτές αλλά λίστα που θα καταρτίζουν τα κόμματα (η σειρά της οποίας καθορίζεται από την επίδοση των υποψηφίων στις πρώτες) επειδή δεν θα έχει συμπληρωθεί 18μηνο από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση.
Οι δεύτερες εκλογές θα πραγματοποιηθούν με το νέο εκλογικό σύστημα που ψήφισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, το οποίο καθορίζει το μπόνους των εδρών ανάλογα με το ποσοστό που θα λάβει το πρώτο κόμμα. Έτσι, για να πάρει το πρώτο κόμμα μπόνους 20 εδρών θα πρέπει να έχει λάβει ποσοστό τουλάχιστον 25% και από κει και πέρα για κάθε επιπλέον 0,5 μονάδες που λαμβάνει θα εκλέγει 1 επιπλέον βουλευτή μέχρι να φτάσει συνολικά τις 40 έδρες λαμβάνοντας ποσοστό τουλάχιστον 35% πανελλαδικά. Με το νέο εκλογικό σύστημα το όριο της αυτοδυναμίας, κινείται στο 37,5% ανάλογα φυσικά και με το ποσοστό που πήραν τα κόμματα που μένουν εκτός βουλής. Σε περίπτωση πάντως που ούτε και στις δεύτερες εκλογές σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επαναλαμβάνει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών σε μια νέα προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.