Ένα υπέροχο σπίτι κομψοτέχνημα είναι χτισμένο σε μια βραχώδη πλαγιά της Σερίφου.
Σχεδόν κρυμμένη σε μια πλαγιά μέσα στη Σέριφο, στο νότιο τμήμα του νησιού το «Cliff House» μοιάζει να ξεπροβάλλει από το έδαφος και χάρη στον ιδιαίτερό σχεδιασμό και την καινοτομία στις φόρμες του αποτελεί σίγουρα ένα από τα κορυφαία δείγματα σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.
Η εντυπωσιακή αυτή κατοικία είναι δημιουργία του αρχιτεκτονικού γραφείου Fotis Zapantiotis Associated Architects, με επικεφαλής τον Φώτη Ζαπαντιώτη, που υπογράφει, επίσης, την ανακαίνιση ενός διαμερίσματος στο Μετς στο οποίο περιηγηθήκαμε πρόσφατα.
Το οικόπεδο βρίσκεται σε μια επικλινή πλαγιά στο νότιο τμήμα του νησιού της Σερίφου. Έντονοι βραχώδεις σχηματισμοί, χαμηλή βλάστηση και ανεμπόδιστη θέα προς την θάλασσα συνθέτουν τα χαρακτηριστικά του αμφιθεατρικού οικοπέδου.
«Πρώτο μας μέλημα ήταν η κατανόηση και η αντίληψη του υπόβαθρου, της πτύχωσης της επιφάνειας της γης που προδιαγράφει την κίνηση και την στάση, την έδραση και την αιώρηση. Η επιλογή του σημείου που θα εδραζόταν η ισόγεια στάθμη της κατοικίας, αποτέλεσε την πρώτη συνθετική κίνηση και είχε να απαντήσει σε τρία ζητήματα: ένταξη ή μη στο φυσικό ανάγλυφο, προστασία από τις ακραίες καιρικές συνθήκες (ήλιος, άνεμοι) και καθορισμό των θεάσεων», σημειώνει στο iefimerida o Φώτης Ζαπαντιώτης.
Πέραν της επιλογής του σημείου, το συνθετικό δίλημμα τέθηκε από τον τρόπο που η πρόταση θα συνομιλούσε με το ανάγλυφο, είτε θα στεκόταν αντιστικτικά στο φυσικό τοπίο, είτε θα γεννιόταν από την βραχώδη πλαγιά, όπου αυτή το επέτρεπε. «Η λύση τελικά συμμορφώνεται με την αγκαλιά που το πρανές δημιουργεί και η σύνθεση σχήματος Γ, έρχεται να πληρώσει το κενό που αφήνει η φυσική κοιλότητα. Ένα δίκτυο από πλήρη και κενά, στάσεις και κινήσεις, αίθρια και κλειστούς χώρους, εν είδη ελεύθερης πλάκας (στεγάστρου), αγκυρώνονται στην πλαγιά που περικλείει προστατευτικά την κατοικία», περιγράφει ο ίδιος.
Η μεγάλη έκταση του γηπέδου, οδήγησε στην ανάγκη ορισμού ενός ορθοκανονικού συστήματος αξόνων που θα οργάνωνε και θα διέτρεχε την λύση στο σύνολό της. Η πρόταση αποκτά έτσι χαρακτήρα αυστηρής συγκρότησης χώρου και όλα τα συνθετικά της στοιχεία εναπόκεινται/αρθρώνονται στον κάναβο αυτό. Ακολούθως της χάραξης αυτής, η καθοδική κίνηση προς την κατοικία έχει τον χαρακτήρα χαραγματιάς στο έδαφος που τέμνει εγκάρσια το πρανές και οδηγεί στην καρδιά του θέματος, ενώ διαχωρίζει ταυτόχρονα τις ξεχωριστές ενότητες της κατοικίας.
Ο συμπαγής στατικός τοίχος και η ελεύθερη πλάκα, αποτελούν τα βασικά στοιχεία της σύνθεσης. Δύο συστήματα που φαινομενικά αντιτίθεται το ένα στο άλλο, καλούνται να συσχετιστούν μεταξύ τους και να παράξουν ωφέλιμο χώρο. Οι τοίχοι από rammed earth και μπετόν, αποκτούν την έννοια του προστατευτικού σκληρού ορίου. Υλοποιούνται πάνω στους δύο εγκάρσιους άξονες σε σχήμα σταυρού και σε απόσταση από την ελεύθερη πλάκα, αφενός προστατεύουν την κατοικία από τους δυνατούς ανέμους και τον σκληρό ήλιο και αφετέρου δημιουργούν ημιυπαίθριους χώρους (στοές), απαραίτητους για τον διαμπερή αερισμό και δροσισμό των κλειστών χώρων κατά τους θερινούς μήνες.
Οι εσωτερικοί χώροι του σπιτιού στη Σέριφο
Χωρίς συνθετικές εξάρσεις, η κατοικία αναπτύσσεται ισόγεια και περιλαμβάνει τους κοινόχρηστους χώρους, τρία υπνοδωμάτια και έναν ξενώνα σε δύο ανεξάρτητες μονάδες που αρθρώνονται στο ίδιο σύστημα αξόνων που διατρέχει την λύση. Το κεντρικό αίθριο χωροθετείται στον σημείο τομής των δύο αξόνων και μέσα στο σώμα της κατοικίας, ενώ προστατευμένο, στρέφεται αξονικά προς τον νότο και γίνεται το σημείο αναφοράς του σπιτιού. Η εσωτερική πλατεία που δημιουργείται, προεκτείνεται έξω από το όριο του μπετονένιου τοίχου και μαζί με το στοιχείο της πισίνας ενεργοποιούν το μεγάλο πλάτωμα που αφήνει ωφέλιμο η κτιριακή σύνθεση.
Σε ό,τι αφορά στο indoor σκηνικό, η παλέτα φαντάζει τόσο ιδανική και ακολουθείται παρόμοια σχεδιαστική φιλοσοφία, με τον σύγχρονο μινιμαλισμό να ορίζει το αποτέλεσμα και να δημιουργεί γωνιές που είναι άξιες θαυμασμού, καθώς και η τέλεια πηγή έμπνευσης. Οι γήινοι τόνοι δημιουργούν μια τελική εικόνα τόσο άρτια δομημένη. Πιο συγκεκριμένα, το ξύλο και οι μπεζ αποχρώσεις αποτελούν τον «καμβά» κάθε χώρου και μικρές πινελιές από σκούρους τόνους δίνουν «ζωή» κι extra διάσταση.
Όσο για τα έπιπλα, μοιάζουν να είναι συνέχεια του εξωτερικού τοπίου ακριβώς επειδή το όλο concept διατηρεί τα standards μιας απόλυτα λειτουργικής προσέγγισης στον σχεδιασμό, με σκοπό να εξασφαλίζεται ένα πρακτικό living για τους ιδιοκτήτες. Οσα έχουν επιλεχθεί από την αρχιτεκτονική ομάδα είναι ultra stylish και αποτελούν «κομμάτι» στο συνολικό σκηνικό, χωρίς να δημιουργείται καμία υπερβολή στο τελικό αποτέλεσμα.
Το κτισμένο καλείται να παίξει ρόλο ρυθμιστή του μικροκλίματος που δημιουργείται και να προσφέρει στον χρήστη χώρους προστατευμένους κατά την διάρκεια της μέρας, φιλικούς και βιώσιμους. Η χρήση των υλικών (rammed earth, μπετόν, ξύλο, γυαλί ) και η επιλογή του φυτεμένου δώματος, έγινε με σκοπό την ένταξη του όγκου του κτιρίου στην βραχώδη πλαγιά και να συμβαδίσει η επέμβαση στην κλίμακα του τοπίου.
Tέλος, μπορεί κατά τη διάρκεια της ημέρας να είναι μάλλον δύσκολο να διακρίνει κανείς την κατοικία αυτή η οποία είναι πλήρως ενταγμένη στο φυσικό τοπίο. Το βράδυ, όμως, ο ατμοσφαιρικός φωτισμός δίνει το στίγμα του πάνω σε αυτήν την πλαγιά της Σερίφου.
Ταυτότητα έργου:
Σχεδιασμός: Fotis Zapantiotis Associated Architects
Τίτλος: Cliff House
Aρχιτέκτονας: Ζαπαντιώτης Φώτης
Ομάδα σχεδιασμού: Ζαπαντιώτης Φώτης , Αγαπάκη Μαρία
Δόμηση: 200m2
Εμβαδόν οικοπέδου: 18.700m2
Έτος σχεδίασης: 2021