Στο διαμέρισμα που ανακαίνισε ο αρχιτέκτονας Φώτης Ζαπαντιώτης, ο σχεδιασμός και το design εκθειάζονται σε όποια γωνιά και να κοιτάξεις.
Σε μια πολυκατοικία μεσοπολεμικής εποχής στην περιοχή του Μετς, μέσα σε ένα εξαιρετικό δείγμα της νεότερης ελληνικής αρχιτεκτονικής και του ριζοσπαστικού μοντερνιστικού κινήματος που με τους πολλούς χώρους ενώνει το παρελθόν με τις πιο φρέσκες προσπάθειες, ανακαινίστηκε ένα διαμέρισμα με art deco στοιχεία.
Διατηρώντας τα όρια του προϋπάρχοντος χώρου και με τις βασικές του λειτουργίες να παραμένουν στην αρχική τους θέση, η τυπολογία του διαμερίσματος της εποχής διαιρεί την κάτοψη σε πέντε μέρη, το χoλ εισόδου, την κουζίνα, το λουτρό, το υπνοδωμάτιο και το καθιστικό.
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Fotis Zapantiotis Associated Architects, που ανέλαβε την ανακαίνιση διατήρησε όλα τα παραπάνω επιχειρώντας μία μόνο δομική τροποποίηση. Αφορά την καθαίρεση ενός διαχωριστικού τοίχου. Με αυτή την καθοριστική αλλαγή ο χώρος της εισόδου και της κουζίνας, που στην προηγούμενη συνθήκη παρέμεναν αποκομμένοι και τυφλοί ως προς την κύρια όψη του διαμερίσματος, απέκτησαν τη δική τους πολλαπλή σημασία στην ζωή και χρήση της κατοικίας. Δημιουργήθηκαν νέοι χωρικοί και λειτουργικοί συσχετισμοί με τον χώρο του καθιστικού, ενώ δόθηκε η δυνατότητα ενιαίου σχεδιασμού των εσωτερικών όψεων που προέκυψαν.
Ο Φώτης Ζαπαντιώτης σχεδίασε, λοιπόν, ένα λειτουργικό διαμέρισμα σε 75 τετραγωνικά, με τις ελάχιστες δυνατές παρεμβάσεις, πολύ γρήγορα, πολύ όμορφα και με μια πινελιά πολυτέλειας.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση αλλά και φόβος ήταν το ίδιο το τελικό αισθητικό σύνολο που θα προέκυπτε, σε μια κατοικία που καλούταν να συγκεράσει πολλαπλά ετερογενή στοιχεία. Ο τρόπος δηλαδή που τα μορφολογικά αρτ ντεκό χαρακτηριστικά της κατοικίας θα συναντούσαν το προσωπικό ιδίωμα και λεξιλόγιο του γραφείου μας, χωρίς να οδηγηθούμε σε μια καθαρά εικονογραφική αρχιτεκτονική, που τόσο συχνά συναντάμε τελευταία στην Αθήνα.
Χωρίς τολμηρές αρχιτεκτονικές αποφάσεις, ζητούμενο της επέμβασης ήταν να λειτουργήσει σημειακά και με έναν νέο συνεκτικό τρόπο να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της σύγχρονης καθημερινότητας του ιδιοκτήτη. Το μεγαλύτερο τμήμα της κάτοψης παρέμεινε ανέγγιχτο και διατηρήθηκαν τόσο η δομή όσο και τα ειδικά αρτ ντεκό στοιχεία του διαμερίσματος.
Οι οροφές, οι τοίχοι και τα επιμέρους διακοσμητικά στοιχεία της εποχής, αποδίδονται με τον ίδιο χρωματισμό με στόχο την ομοιογένεια και την πλαστική έκφραση των art deco χαρακτηριστικών, σε αντίθεση με τις σημειακές επεμβάσεις στο διαμέρισμα που υλοποιούνται με διακριτά υλικά (κόκκινη ελληνική καρυδιά, σκούρο μαύρο για τις μεταλλικές κατασκευές) και δημιουργούν έναν ήρεμο συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στο προϋπάρχον κέλυφος και τις νέες κατασκευές», περιγράφει ο ίδιος στο iefimerida.
Την θέση του συμπαγούς τοίχου που χώριζε το χολ της εισόδου από την κουζίνα, πήρε η κεντρική ξύλινη κατασκευή, κομμάτι μιας ευρύτερης χειρονομίας που ξεκινά από την είσοδο και καταλήγει στον χώρο του υπνοδωματίου. Ως ενοποιητικό στοιχείο, η κατασκευή από ξύλο ελληνικής καρυδιάς, γίνεται το κέντρο της κάτοψης, το σημείο αναφοράς του σπιτιού και αποκτά χρηστικό ρόλο -εξοπλισμός κουζίνας, θέση εργασίας/γραφείο, αποθηκευτικά ερμάρια.
Η μεταλλική κατασκευή της εισόδου με τους κρυφούς αποθηκευτικούς χώρους, την βιβλιοθήκη και το γενναίο κινητό πανέλο του καθρέφτη, συστήνει διαφορετικά την έννοια του τοίχου-όριο και το διαμέρισμα απέκτησε απρόσμενες φυγές και θεάσεις προς την πόλη, σχεδόν από κάθε σημείο του. Διαφορετικές υλικότητες, πολλαπλές χρήσεις και μεταβλητά στοιχεία, καθιστούν τον άλλοτε ανενεργό πυρήνα της κατοικίας, σε έναν ζωντανό μηχανισμό.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην εσωτερική διακόσμηση του διαμερίσματος. Στοιχείο τόσο του σχεδιασμού όσο και της διακόσμησης γίνεται η χρήση και η έννοια της καμπύλης. Είναι η πιο οικεία γραμμή στο μάτι και στον άνθρωπο, την συναντάμε στην φύση, το ανθρώπινο σώμα και αποπνέει ηρεμία, ελευθερία και τρυφερότητα. Σε όλες της τις εκδοχές, από την ξύλινη καρυδένια κατασκευή και τον κυρίαρχο πίνακα του Κωνσταντίνου Κοσμά, έως τα φωτιστικά και τις περιζήτητες πολυθρόνες του Pierre Paulin, η καμπύλη σε αυτό το μικρό διαμέρισμα, κυριαρχεί και σκανάρει τον χώρο.
Κλασσικά κομμάτια όπως το τραπέζι μέσης του Noguchi, η τραπεζαρία του Saarinen και οι καρέκλες του Sergio Rodrigues, συστήνουν τον μοντερνισμό της μεταπολεμικής εποχής, που με τις τολμηρές, οργανικές και στρογγυλεμένες τους μορφές, έσπασαν τα όρια και εγκαινίασαν μια νέα εποχή στο ντιζάιν.
Περιηγηθείτε στο εσωτερικό του διαμερίσματος στο Μετς
Ένα διαμέρισμα σε μια τυπική μεσοπολεμική πολυκατοικία της Αθήνας ανακαινίστηκε διατηρώντας όλα τα στοιχεία της εποχής του. Κι είναι απλά υπέροχο.
Ταυτότητα έργου
Αρχιτεκτονικό γραφείο: Fotis Zapantiotis Associated Architects
Αρχιτεκτονική μελέτη: Φώτης Ζαπαντιώτης, Αγαπάκη Μαρία
Μηχ/κη Μελέτη : Πινακουλας Παναγιώτης Athens Airconditioning
Μελέτη Εφαρμογής: Αγαπάκη Μαρία
Κατασκευή: Fotis Zapantiotis Associated Architects.
Συνολική επιφάνεια: 75m2
Χρόνος μελέτης : 2020
Xρόνος αποπεράτωσης : 2021
Φωτογραφία: Βασίλης Μακρής, Αντώνης Σαρρής