Είναι οι ιδιαιτερότητες του κάθε έργου που καθοδηγούν έναν αρχιτέκτονα στο τελικό αποτέλεσμα. Για τον Χάρη Βαμβακά ήταν η διατήρηση και ανάδειξη όσο το δυνατόν περισσότερων αυθεντικών στοιχείων και υλικών που αποτελούν ένα διαμέρισμα αθηναϊκού μοντερνισμού.
Ο λόγος για το διαμέρισμα «Green, Saumon and Checkerboard» που βρίσκεται στο κέντρο της Κυψέλης σε μια κομψή πολυκατοικία του 1960. Η επέμβαση οργανώθηκε γύρω από δύο άξονες: την καταγραφή και αποκατάσταση των αυθεντικών αρχιτεκτονικών στοιχείων του διαμερίσματος και την υλοποίηση παρεμβάσεων μικρής κλίμακας που αποσκοπούν στην αναβάθμιση της λειτουργικής συνοχής του χώρου.
Το αποτέλεσμα είναι μια κομψή «ενημέρωση» του αθηναϊκού μοντερνισμού με σύγχρονα έπιπλα, ωραία χρώματα και γενικότερα τις απαραίτητες επεμβάσεις για μια πιο σύγχρονη διαβίωση.
Αλλωστε αυτό ήταν και το μεγαλύτερο challenge για τον Χάρη Βαμβακά. «Η μεγαλύτερη πρόκληση κατά την υλοποίηση του project ήταν η επίτευξη της αρμονικής συνάρτησης των παλιών στοιχείων και υλικών του διαμερίσματος με όλα εκείνα τα καινούργια στοιχεία που προστέθηκαν κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης. Έπρεπε έτσι τα χρώματα, οι υφές και το σχήμα των νέων υλικών που επιλέχθηκαν να αλληλοσυμπληρώνονται με τα υπάρχοντα, να τα αναδείξουν και τελικά να τα επαναπροσδιορίσουν περνώντας έτσι από την δεκαετία του 1960 στην δεκαετία του 2020 και συγχρόνως διατηρώντας ζωντανή την μνήμη του Αθηναϊκού μοντερνισμού που το διαμέρισμα αποτελεί τυπικό παράδειγμα», αναφέρει ο ίδιος στο iefimerida.
Mέσα στο διαμέρισμα της Κυψέλης που αποτυπώνει τις αρχές του μοντερνισμού
Κομβικό στοιχείο της μελέτης του αρχιτέκτονα ήταν τα χρώματα που ορίζουν τους διαφορετικές χώρους. Από αυτά είναι εμπνευσμένο και το όνομα του διαμερίσματος. «Η ονομασία αναφέρεται στις τρεις βασικές επεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο διαμέρισμα και που διαμόρφωσαν με την σειρά τους την κεντρική ιδέα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Έτσι έχουμε Πράσινο (Green) για το κυρίως μπάνιο και την κουζίνα, Σομόν (Saumon) για το βοηθητικό μπάνιο και Σκακιέρα (Checkerboard) για το πάτωμα που αποκαταστάθηκε στον χώρο της κουζίνας-τραπεζαρίας. Πρόκειται πιο πολύ για μια περιγραφή του έργου παρά για μια ονομασία, θέλοντας να δοθεί έμφαση στον σχεδιασμό της πρότασης όχι μόνο ως προς το τελικό αποτέλεσμα αλλά κυρίως ως μια συλλογιστική πορεία και δημιουργική διαδικασία», σημειώνει ο Χάρης Βαμβακάς.
Όλα τα δρύινα πατώματα και τα περισσότερα από τα πολύχρωμα μωσαϊκά αποκαταστάθηκαν στην αρχική τους μορφή. Στην κουζίνα χρησιμοποιήθηκαν λευκά Πεντελικά μάρμαρα και γκρι μάρμαρα Αλιβερίου σε σχήμα σκακιέρας ενώ στα μπάνια τοποθετήθηκαν πράσινα και σομόν πλακάκια αντίστοιχα προσδίδοντας σε κάθε χώρο την δική του ιδιαίτερη ταυτότητα παραμένοντας όμως σε αρμονία με τα αυθεντικά υλικά του διαμερίσματος με τα οποία γειτνιάζουν. Ετσι τα ευρύχωρα δωμάτια είναι γεμάτα ζωντάνια αλλά και ηρεμία, προσκαλώντας τους ιδιοκτήτες να χαλαρώσουν σε ένα περιβάλλον λειτουργικό.
Μια σειρά από έπιπλα, που σχεδίασε ειδικά για το διαμέρισμα ο Χάρης Βαμβακάς, αναβαθμίζουν όχι μόνο την λειτουργικότητα και την ευελιξία του διαμερίσματος αλλά και τον αρχιτεκτονική του χαρακτήρα. Τρία μεγάλα μαρμάρινα κομμάτια σχηματίζουν τον πάγκο της κουζίνας ο οποίος πλαταίνει προς των χώρο υποδοχής προκειμένου να λειτουργήσει ως τραπεζαρία, ενεργοποιώντας έτσι τον προηγουμένως αναξιοποίητο χώρο του δωματίου υποδοχής. Μια μεγάλη ντουλάπα εκτείνεται σε όλο το μήκος του τοίχου από την άλλη μεριά προσφέροντας άπλετο αποθηκευτικό χώρο.
Όσον αφορά την εσωτερική διαρρύθμιση, η πρόταση εκμεταλλεύεται την κάτοψη του διαμερίσματος η οποία αναπτύσσεται σε σχήμα «Γ». Έτσι στο πίσω μέρος, τα δωμάτια ύπνου, τα μπάνια και η αποθήκη διατηρούν την αρχική κάτοψη τους διαμερίσματος που ορίζει ξεκάθαρους διακριτούς χώρους. Στο μπροστά μέρος του διαμερίσματος από την άλλη, όλοι οι χώροι ενοποιούνται κάτω από μια ενιαία οργάνωση με την υλικότητα των πατωμάτων να ορίζει διακριτικά τις διαφορετικές λειτουργίες του εκάστοτε χώρου. Μια «κρυφή» συρόμενη πόρτα διαχωρίζει τις δύο πτέρυγες του διαμερίσματος προσφέροντας ιδιωτικότητα και απομόνωση στα υπνοδωμάτια, όποτε οι χρήστες το επιθυμούν.
Εξήντα και πλέον χρόνια μετά, ο μοντερνισμός αποδεικνύεται ένα αξεπέραστο κίνημα τέχνης και αρχιτεκτονικής καθώς αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή ιδεών σχεδιασμού και κατά συνέπεια τρόπου ζωής.
Ταυτότητα έργου:
Τίτλος έργου: Green, Saumon and Checkerboard
Αρχιτέκτονας: Χάρης Βαμβακάς
Φωτογραφία: Μάριος Λαγός
Επίβλεψη έργου: Γιώργος Καρβούνης, Χάρης Βαμβακάς