Η ζεστή καθαριότητα των σκανδιναβικών εσωτερικών χώρων και η μινιμαλιστική ομορφιά της παραδοσιακής ιαπωνικής διακόσμησης αποτελούν βασικές συνιστώσες του σύγχρονου σχεδιασμού του σπιτιού.
Τώρα, υπάρχει μια αυξανόμενη τάση που συνδυάζει και τις δύο, η οποία ονομάζεται «Japandi».
Οι αναζητήσεις στο Google για τον όρο αυξήθηκαν δραστικά τον χειμώνα του 2020, καθώς οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ανασχεδίασαν τα σπίτια τους εν μέσω των lockdowns. Το ενδιαφέρον αυξάνεται σταθερά από τότε, σύμφωνα με στοιχεία από το Google Trends.
«Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι έψαχναν για ένα στυλ που είναι χαλαρωτικό», δήλωσε η Laila Rietbergen, συγγραφέας του νέου βιβλίου «Japandi Living» σε συνέντευξή της στο CNN. «Η γαλήνια και ηρεμιστική αισθητική του στυλ Japandi και τα αντικείμενα χειροτεχνίας που είναι πιο ανθεκτικά ταιριάζουν απόλυτα σε αυτές τις ανάγκες» πρόσθεσε.
Όσο επίκαιρο κι αν φαίνεται, αυτή η σχεδιαστική συγχώνευση χρονολογείται από τη δεκαετία του 1860, δήλωσε η Rietbergen. Εντοπίζει τις ρίζες της αισθητικής στον Δανό υποπλοίαρχο William Carstensen, ο οποίος επισκέφθηκε την Ιαπωνία καθώς η χώρα άνοιξε μετά από δύο αιώνες αυτοαπομόνωσης. Ήταν το βιβλίο του «Η πρωτεύουσα της Ιαπωνίας και οι Ιάπωνες» που ώθησε για πρώτη φορά τους Δανούς σχεδιαστές να ταξιδέψουν στην Ιαπωνία, όπου ανακάλυψαν ότι και οι δύο πολιτισμοί εκτιμούσαν την απλότητα και τη φυσική ομορφιά, δήλωσε η Rietbergen.
Φτάνοντας στο σήμερα, οι σύγχρονοι σχεδιαστές εσωτερικών χώρων ανακαλύπτουν ξανά τα κοινά σημεία στην προτίμηση για ουδέτερους τόνους, φυσικά υλικά και μινιμαλιστική διακόσμηση.
Εκτός από το να προσφέρει πρακτικές συμβουλές για τους αναγνώστες, το βιβλίο της Rietbergen παρουσιάζει δεκάδες φωτογραφίες από άψογα σπίτια σε ιαπωνικό στυλ. Τόσο άνετοι όσο και κομψοί, οι χώροι διαβίωσης είναι διακοσμημένοι με λεπτεπίλεπτα χάρτινα φωτιστικά και φιλόξενους κρεμ καναπέδες χειροποίητους από Σκανδιναβούς σχεδιαστές.
Σε ένα από αυτά, μια κομψή κουζίνα ξεπροβάλλει για να αποκαλύψει ανοιχτόχρωμα καφέ ντουλάπια που συμπληρώνουν τις αποχρώσεις του σιταριού και του καστανού χρώματος της τραπεζαρίας. Ένα φυτό προσθέτει μια πράσινη νότα στο δωμάτιο. Η Rietbergen λέει ότι τόσο το σκανδιναβικό όσο και το ιαπωνικό ντιζάιν τονίζουν τη σημασία της φύσης, όχι μόνο μέσω χρωμάτων όπως τα ανοιχτά καφέ, τα ηλιοκαφέ και τα απαλά λευκά, αλλά και με τη χρήση υλικών όπως το λινό και το ξύλο για την κατασκευή μιας ατμόσφαιρας ηρεμίας.
Hygge και wabi-sabi
Το «κλειδί» για τον σχεδιασμό Japandi είναι το να δημιουργείς κάτι που είναι διακριτικά διακοσμημένο χωρίς να μοιάζει κενό - κάτι που είναι κομψό, αλλά όπου μπορείτε να «αισθάνεστε σαν στο σπίτι σας και να χαλαρώνετε», δήλωσε η Rietbergen, της οποίας η σελίδα στο Instagram @japandi.interior διαθέτει σχεδόν 450.000 ακολούθους.
Κάτι τέτοιο περιστρέφεται γύρω από δύο σχεδιαστικές αρχές: το «hygge», ένας δανικός και νορβηγικός όρος που σχετίζεται με το αίσθημα θαλπωρής και ζεστασιάς, και το «wabi-sabi», η ιαπωνική έννοια της αποδοχής των ατελειών.
Για να επιτευχθεί οποιοδήποτε από τα δύο, είναι απαραίτητο να γίνει αποσυμφόρηση, δήλωσε η Rietbergen, αναφέροντας τη Γιαπωνέζα ειδική στην τακτοποίηση Marie Kondo, της οποίας οι μέθοδοι οργάνωσης του σπιτιού έγιναν παγκόσμιο φαινόμενο μετά την επιτυχία της εκπομπής της στο Netflix «Tidying Up with Marie Kondo». Η Rietbergen, όπως και η Kondo, συνιστά να αντιμετωπίζετε την τακτοποίηση λιγότερο ως αγγαρεία και περισσότερο ως γιορτή - και ως ευκαιρία να αναλογιστείτε αν τα αντικείμενα γύρω σας σας κάνουν ευτυχισμένους.
Το στυλ Japandi εξυμνεί επίσης τη χειροτεχνία, είτε πρόκειται για τα λεπτεπίλεπτα φωτεινά γλυπτά του Isamu Noguchi είτε για έπιπλα του Carl Hansen, του οποίου οι καρέκλες wishbone πωλούνται για χιλιάδες δολάρια. Αλλά η Rietbergen τονίζει ότι η αισθητική αυτή μπορεί να επιτευχθεί και από όσους διακοσμούν με χαμηλό προϋπολογισμό. Άλλωστε, λέει, πρόκειται για μια φιλοσοφία που καθοδηγείται από την πεποίθηση ότι «το λιγότερο είναι περισσότερο».
Αντί να αγοράζετε φθηνά έπιπλα μαζικής παραγωγής που δεν θα διαρκέσουν, η Rietbergen προτείνει να αγοράζετε μεταχειρισμένα και, παράλληλα, να κάνετε οικονομία για εκείνα τα λίγα ξεχωριστά κομμάτια που μπορείτε να αγαπάτε για χρόνια. Και, σε κάθε περίπτωση, η ομορφιά του ιαπωνικού σχεδιασμού είναι ότι δεν υπάρχουν αυστηρά κριτήρια που πρέπει να ακολουθήσετε, πρόσθεσε η συγγραφέας.
«Κάθε σπίτι και κάθε ερμηνεία του στυλ Japandi είναι διαφορετική», είπε. «Είναι πραγματικά σημαντικό να τολμήσετε να κάνετε τις δικές σας επιλογές. Το σπίτι σας δεν είναι ένας εκθεσιακός χώρος και δεν πρέπει να είναι ένα copy-paste από κάτι που έχετε δει. Ένα σημαντικό κομμάτι είναι να προσθέσετε προσωπικά στοιχεία και αντικείμενα».