Με τον όρο εμβοή εννοούμε την αντίληψη κάποιου ήχου κατά την απουσία ενός ηχητικού ερεθίσματος. Η πάθηση αυτή προσβάλει τους ανθρώπους από την αρχαιότητα, ενώ η πρώτη της περιγραφή εμφανίστηκε ήδη το 2500 π.χ. στους πάπυρους του Ebers. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν αποτελεί σοβαρό πρόβλημα αλλά περισσότερο μια ενόχληση, που μπορεί να υποχωρήσει. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, οι εμβοές αποτελούν μία πολύ σοβαρή πάθηση.
Τι προκαλεί τις εμβοές;
Οι εμβοές προέρχονται από διαφορετικά μέρη του αυτιού: το έξω, το μέσο ή το έσω ους. Ακόμη, μπορεί να οφείλονται σε κάποια εγκεφαλική πάθηση. Συνήθη αίτια είναι:
- Υγρό πίσω από το τύμπανο, χρόνιες ωτίτιδες, ωτοσκλήρυνση
- Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και κακώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Οι εμβοές επίσης μπορεί να αποτελούν σύμπτωμα δυσλειτουργίας της κροταφογναθικής άρθρωσης
- Εκφύλιση του ακουστικού νεύρου, στους ηλικιωμένους
- Έκθεση σε δυνατούς ήχους και θορύβους.
- Φάρμακα (π.χ ασπιρίνη) και διεγερτικές ουσίες όπως η καφεΐνη και η νικοτίνη μπορεί επίσης να επιτείνουν τις εμβοές
- Σύνδρομο Meniere
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι εμβοές μπορεί να προκαλούνται από ένα εγκεφαλικό ανεύρυσμα ή ένα ακουστικό νευρίνωμα (όγκο του ακουστικού νεύρου)
Πώς εκτιμώνται οι εμβοές;
Η λήψη ενός καλού ιατρικού ιστορικού, η φυσική εξέταση, και μια σειρά εξειδικευμένων διαγνωστικών εξετάσεων μπορούν με ακρίβεια να προσδιορίσουν την προέλευση των εμβοών. Οι εμβοές είναι συνεχείς, διαλειπόμενες, ή σφύζουσες, (ακολουθούν δηλαδή τον καρδιακό παλμό), και πολλές φορές συνοδεύουν απώλεια ακοής ή ίλιγγο. Το ακοόγραμμα είναι μια πολύ έγκυρη εξέταση, ενώ σπάνια μπορεί να απαιτηθεί μια μαγνητική τομογραφία του ακουστικού νεύρου (για αποκλεισμό όγκων της περιοχής).
Φάρμακα κατά των εμβοών
Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει συγκεκριμένο φάρμακο για την καταπολέμηση των εμβοών. Μπορεί απλά να υποχωρήσουν από μόνες τους ή, να πρόκειται για μια κατάστασή όπου ο ασθενής καλείται να ζήσει με αυτή. Οι ΩΡΛ συνιστούν τη νιακίνη ως θεραπευτικό μέσο, παρόλο που η αποτελεσματικότητά της δεν είναι καθολική. Η ουσία γκαμπαπεντίνη (Neurontin), φαίνεται ότι σε υψηλές δόσεις μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης των εμβοών, χωρίς όμως να μειώνει την έντασή τους.
Η χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, όπως η νορτριπτυλίνη και η αμιτριπτυλίνη είναι ωφέλιμη στους ασθενείς που πάσχουν από σοβαρής μορφής εμβοές. Έχει αναφερθεί ότι η παρουσία αϋπνίας σε άτομα με εμβοές αποτελεί το καλύτερο προγνωστικό στοιχείο ανταπόκρισης στη θεραπεία με νορτριπτυλίνη. Η απραζολάμη (Xanax) έχει επίσης ευεργετική δράση κατά των εμβοών.
Πώς θα ανακουφιστώ από τις εμβοές;
Υπάρχουν αρκετές απλές πρακτικές, οι οποίες είτε μειώνουν, είτε εκπαιδεύουν στην αποφυγή των εμβοών
- Αποφυγή καφεΐνης και αλατιού, διακοπή καπνίσματος.
- Σε πολλά άτομα με εμβοές διαπιστώνονται χαμηλά επίπεδα ψευδάργυρου, και για το λόγο αυτό τα συμπληρώματα ψευδαργύρου προσφέρουν ανακούφιση σε όσους πάσχουν από εμβοές.
- Η μελατονίνη, άλλο συμπλήρωμα, μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαταραχές ύπνου που οφείλονται στις εμβοές.
- Θεραπείες συμπεριφοράς έχουν με επιτυχία εφαρμοστεί και περιλαμβάνουν τη θεραπεία επανεκπαίδευσης των εμβοών, και το masking (ηχοκάλυψη).
Μπορώ να προλάβω την εμφάνιση εμβοών;
Η μόνη αληθινή πρόληψη έγκειται στην αποφυγή βλάβης των ώτων. Υπάρχουν αρκετές πρακτικές αποφυγής και πρόληψης των εμβοών, που περιγράφονται παρακάτω:
- Μην χρησιμοποιείτε μπατονέτες, διότι μπορεί να συμπιέσουν τυχόν κερί στο τύμπανο και να επιδεινωθούν έτσι οι εμβοές σας.
- Στη θορυβώδες περιβάλλον στη δουλειά, φορέστε ωτασπίδες ή ακουστικά και ακολουθήστε τους κανονισμούς για την προστασία της ακοής.
- Προσοχή με τη χρήση ακουστικών. Αν η μουσική είναι τόσο δυνατή ώστε οι υπόλοιποι να την ακούν καθαρά ή δεν μπορείτε να ακούσετε άλλους ήχους γύρω σας, τότε μάλλον ο ήχος είναι πολύ δυνατός.
- Ακόμα και οι καθημερινοί θόρυβοι, όπως αυτός από το σεσουάρ ή τη μηχανή του γκαζόν μπορεί να είναι τόσο ενοχλητικοί ώστε να χρειάζονται ωτασπίδες
- Μειώστε το αλκοόλ και την καφεΐνη. Μην καπνίζετε και μην εκτίθεστε σε παθητικό κάπνισμα. Η νικοτίνη προκαλεί εμβοές μειώνοντας τη ροή του αίματος στα αγγεία του αυτιού.
- Οι εμβοές παρατηρούνται συχνότερα στους παχύσαρκους. Η συχνή και τακτική άσκηση βελτιώνει την αιμάτωση των αυτιών, προλαμβάνοντας έτσι τις ακοές
- Ελέγχετε τακτικά την πίεσή σας.
- Σταματήστε να ανησυχείτε για τις εμβοές. Όσο περισσότερο συγκεντρώνεστε στο θόρυβο, ολοένα αυτός και θα δυναμώνει.
- Χρησιμοποιείστε έναν ήχο επικάλυψης (masking), όπως τον χτύπο του ρολογιού, ένα ραδιόφωνο, έναν ανεμιστήρα ή μία συσκευή λευκού ήχου.
- Μερικά άτομα μπορεί να βοηθηθούν από τη Βιοανάδραση
- Αποφύγετε την ασπιρίνη σε μεγάλες δόσεις.