Του Θάνου ΟικονομόπουλουΝα, λοιπόν, που ξανακούσαμε την περιβόητη ρήση "λεφτά υπάρχουν..."! Στα ιταλιάνικα, αυτή την φορά, από τον νέο Ιταλό πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι. Εξήγγειλε ότι από τον Μάιο θα μειώσει τους φόρους για τους συμπατριώτες του με ετήσιο εισόδημα λιγότερο των 25.000 ευρώ, με αποτέλεσμα περίπου 10 εκατομμύρια Ιταλοί ν' αυξήσουν το εισόδημά τους κατά 1000 ευρώ ετησίως ο καθένας. Συνολική επιβάρυνση των δημοσιονομικών της γείτονος:10 δισ ευρώ...
"Λεφτά, υπάρχουν, το θέμα είναι πως τα χρησιμοποιούμε..." δήλωσε, διευκρινίζοντας ότι η πολιτική συνήθιζε να διευρύνει το πεδίο δράσης της και οι πολίτες πλήρωναν. "Εγώ προτείνω το αντίθετο: η πολιτική τάξη σφίγγει το ζωνάρι της, ευνοούνται οι πολίτες...", είπε. Κατά τους υπολογισμούς του, τα 10 δισ θα εξασφαλισθούν από την μείωση των δημόσιων δαπανών κατά 7 δισ, 500 εκατομμύρια θα προκύψουν από την μείωση μισθών των ανωτέρων στελεχών του κρατικού μηχανισμού και 2 δισ από την μείωση των επιτοκίων αποπληρωμής του δημόσιου χρέους.
Επειδή αυτή η "άλλη πολιτική", που απομακρύνεται από τις νεοφιλελεύθερες ιδέες και πράξεις που χαρακτηρίζουν την ΕΕ εν μέσω κρίσεως και επιλέγει μονοπάτια κεινσιανικής φιλοσοφίας, έρχεται σε μια στιγμή (και ευρωπροεκλογική...) ενίσχυσης της αδιαλλαξίας του "Μερκελισμού", αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον. Και, βεβαίως, η σκληρά δοκιμαζόμενη Ελλάδα, αλλά και οι άλλες προβληματικές χώρες του ευρωπαϊκού νότου, έχουν πολλά να προσδοκούν αν τελικά αυτή ή άλλη πολιτική επιβληθεί και περάσει από τον λαβύρινθο του μονολιθικού και δογματικού ευρωϊερατείου. Μια πολιτική που στηρίζεται στην ενίσχυση της κατανάλωσης, την κίνηση της αγοράς, στην κυκλοφορία του χρήματος, την ανάπτυξη αλλά και φροντίδα των πλέον αδύνατων...
Πριν μας πιάσει... ενθουσιασμός και πάρουν αέρα τα μυαλά μας (και τα μυαλά αυτών που κάνουν πλύση στα μυαλά μας...), χρήσιμο είναι να γίνουν κάποιες διευκρινίσεις και να επισημανθούν ορισμένες διαφορές μας με την Ιταλία. Εντάξει... "ούνα ράτσα, ούνα φάτσα", νοτιομεσογειακοί και μπαγαπόντηδες και οι δυό λαοί, καλοπερασάκηδες, εξωστρεφείς, κοινωνικοί και "γήινοι", αλλά με την γείτονα χώρα να είναι ένα "κανονικό κράτος" (παρά τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς και φοροδιαφυγής), σ' αντίθεση από το δικό μας, Στην Ιταλία, ο κρατικός μηχανισμός, η (ουσιαστική, όχι... "καλλικρατική") αυτοδιοίκηση, η δικαιοσύνη, λειτουργούν αποτελεσματικά ακόμη και όταν οι κυβερνήσεις αλλάζουν... κάθε τρεις εβδομάδες. Η Ιταλία, είναι μια από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές χώρες του κόσμου, μετέχει στο G8 και G20, τα προϊόντα της είναι "στάτους" σ' ολόκληρο τον κόσμο, στο ντιζάιν θεωρείται αξεπέραστη επί δεκαετίες, την τουριστική βιομηχανία της έχει καταστήσει πρότυπο μίμησης. Και σε περιόδους κρίσεως, όπως η τωρινή, η Ιταλία ξέρει πως μπορεί να ποντάρει στην παραγωγική και εξαγωγική της δύναμη. Εμείς εδώ;
Η ανεργία στην Ιταλία, έφθασε το 12,9% και είναι η χειρότερη όλων των εποχών. Το έλλειμμά της,παρά την εκτόξευσή του, είναι περί το 3%, και από την φορολογική ελάφρυνση των 10 δισ θα επιβαρυνθεί μόλις 0,4%. Ο Ρέντσι λέει ότι θα μειώσει τις δαπάνες του δημοσίου κατά 7 δισ, που ποσοστιαία, επί του συνόλου των δημοσίων δαπανών της χώρας, είναι σχετικά ασήμαντο αν συγκρίνει κανείς τ' ανάλογα νούμερα για την Ελλάδα. Θα μειώσει τις αποδοχές των ανώτερων στελεχών του δημοσίου με την μία -εδώ εμείς... ανακαλύπτουμε ότι τρία χρόνια μετά την σχετική απόφαση, υπάρχουν ακόμη στελέχη (κάμποσα σε... άχρηστους οργανισμούς, που όλο καταργούνται και καταργημό δεν έχουν) που απολαμβάνουν εξοργιστικά υπέρογκων μισθών. Και τα 2 δισ που θα εξοικονομήσει από την μείωση (και μόνο αυτή...) των επιτοκίων αποπληρωμής του δημόσιου χρέους (που είναι υπερτετραπλάσιο του ελληνικού!), είναι επίσης ποσοστιαία "ασήμαντο".
Ας μην κάνουμε συγκρίσεις και παράλληλα όνειρα -άλλα μεγέθη, άλλες ευκολίες και δυνατότητες. Παραμένει όμως το μεγάλο ενδιαφέρον από την φιλοσοφία προσέγγισης των προβλημάτων και των διαφορετικών λύσεων που προτείνονται-και θα πρέπει να δούμε τελικά αν αυτές οι προσεγγίσεις θα περάσουν από την δύσκαμπτη, εμμονική "γερμανική" Ευρώπη, κι' αν τελικά αποδώσουν. Η Ιταλία (και ενδεχομένως ν' ακολουθήσει η Γαλλία, με παρόμοια προβλήματα αλλά και δυνατότητες...) δεν είναι μια μικρή "περιφερειακή" χώρα-μέλος της ΕΕ και της ζώνης του ευρώ. Δεν θα είναι εύκολο να περάσει ο "τσαμπουκάς" της Μέρκελ και οι ιδεοληψίες (που εξυπηρετούν συμφέροντα...) των ευρωλογιστάδων. Το κόστος ενδεχόμενης ρήξης Βρυξελλών (Βερολίνου, δηλαδή...) και Ρώμης, αύριο ίσως και Παρισιού, θα είναι ανυπολόγιστο για ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και για την ίδια την Γερμανία. Και η Μέρκελ το γνωρίζει- σκληρή είναι, όχι ηλίθια...
Από αυτή την σκοπιά και μ' αυτή την προοπτική πρέπει να εκτιμήσουμε την κίνηση Ρέντσι. Όχι με εύκολες και μονοδρομικές αντιστίξεις στα καθ' ημάς.