Ο Βασιλάκης Καΐλας της κριτικής επιτροπής φωνάζει με σπαραγμό: «Πάρτε, κύριε, βραβεία».
Έχω μόλις φτάσει στην Αθήνα, τα βραβεία των Καννών δεν έχουν προλάβει ακόμα να κρυώσουν, και έχω ήδη λάβει τρία mail από ελληνικές εταιρείες διανομής, με τίτλο «εμείς έχουμε την ταινία με το τρίτο, δεύτερο, δεύτερο και μισό πιο σημαντικό βραβείο των Καννών». Να σου πω κάτι; Στ’ αρχίδια μας. Και αν τα δικά μας τα απ’ αυτά δεν σου κάνουνε, να δεις πού θα σε γράψει το κοινό των αιθουσών. Βραβεία χωρίς αντίκρισμα, ούτε καλλιτεχνικό ούτε εμπορικό (5.000 χιλιάδες εισιτήρια έκανε ο περσινός «Θείος Μπούνμι» που επειδή θυμόταν τις προηγούμενες ζωές του κέρδισε τη Φοινικιά, κι επίσης δεν βλεπόταν), εξισορροπιστικά και ανταλλακτικά ήταν και τα φετινά, με μοναδικό τελικά αποδέκτη και αναλυτή τους τους βαρεμένους σοβαροφανείς των αμιγώς κινηματογραφικών ανταποκρίσεων (που αγαπάνε το σινεμά όσο κι εγώ τα μπρόκολα) που τους δίνεται (έναντι χοντρών εξόδων με τα οποία διαμένουν και κινούνται στην πόλη των Καννών) η ευκαιρία να αισθανθούν παράγοντες σε πανηγύρι άλλων. Γιατί, και το λέω αυτό ξανά και ξανά, οι Κάννες δεν αφορούν το σινεμά σαν απόλαυση και ούτε το εξελίσσουν. Την γκλαμουριά των life style περιοδικών αφορούν και το καλλιτεχνικό σινεμά ως εμπορεύσιμο είδος όμως και όχι ως ανακάλυψη. Εκεί πάω πάσο, λειτουργεί το prestige τους και με το παραπάνω.
Γι’ αυτό και φέτος, όπως και κάθε χρονιά, σημειώθηκαν τεράστια ανέκδοτα, με πρωταγωνιστές ως συνήθως σε τέτοιες καραγκιοζιές Έλληνες διανομείς να κονταροχτυπιούνται τρεις και τέσσερις για ταινίες από τη Ζιμπάμπουε, ανεβάζοντας την τιμή αγοράς τους σε δυσθεώρητα ύψη, τη στιγμή που στις αίθουσες με το ζόρι θα κόψουν πάνω από 10.000 εισιτήρια. Να θυμηθώ ότι ακόμα και σήμερα που μιλάμε, τρία ή τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη του προβολή, ο αγορασμένος «Τσε», που ήταν από τα μεγάλα γεγονότα εκείνων των Καννών, δεν προβλήθηκε ούτε καν σε dvd στην Ελλάδα; Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα να θυμηθώ, που τα ξεχνάνε με περίσσια χάρη όσοι επιμένουν να υποστηρίζουν, με το σθένος εθνικόφρονα ακροδεξιού που υπερασπίζεται την ανωτερότητα της Ελλάδας, το μεγαλείο και τη σημασία των Καννών. Μεγαλείο και σημασία, που επαναλαμβάνω, ναι, φυσικά και υπάρχει, αλλά εξαντλείται στο κόκκινο χαλί, την μπίζνα του σινεμά και τα θαμπωμένα μάτια ημών των επαγγελματιών του χώρου, που κυνηγάμε κάθιδροι από το πρωί συνεντεύξεις ακόμα και με τον όγδοο κομπάρσο μιας ταινίας, μπας και βγάλουμε εξτρά μισθουλάκι και δικαιωθούμε ως θλιβερές υπάρξεις μέσα από αντανακλαστική λάμψη.
Για τα φετινά βραβεία αυτά καθαυτά τι να πω, που δεν το είχα πει τόσες μέρες τώρα και δεν το είχα προβλέψει; Η New Age φιλοσοφική φούσκα του Τέρενς Μάλικ κέρδισε τελικά το Χρυσό Φοίνικα, εννοείται όχι επειδή το άξιζε αλλά επειδή έπαιξαν άλλα παιχνίδια κάτω από το τραπέζι, και περιμένω σαν τρελός να ακούσω τα γιούχα όσων τρέξουν να τη δούνε στα multiplex λόγω Μπραντ Πιτ. Δύο από τις καλύτερες ταινίες του φεστιβάλ, το απαιτητικό στη θέασή του κι ενίοτε δυσβάσταχτα κουραστικό «Once Upon a time in Anatolia» και το (σαφώς ανώτερο όλων σχεδόν των φετινών ταινιών) «Παιδί με το ποδήλατο» μοιράστηκαν συμβιβαστικά το Μέγα Βραβείο, το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής πήγε στο «Polisse» (εδώ απλά γελάμε), το καλύτερης σκηνοθεσίας στον Νίκολας Γουίντινγκ Ρεφν για το ποζάτο αλλά μετριότατο «Drive», το βραβείο σεναρίου στο ισραηλινό «Footnote» που από την πρώτη στιγμή είχα προβλέψει ότι το σενάριο του κεντάει, το βραβείο α΄ αντρικού ρόλου στον απολαυστικό Ντιζαρντέν του «Τhe Artist» και το α΄ γυναικείου στην Ντανστ για τη «Μελαγχολία», ενώ το βραβείο του Un Certain Regard, αυτό δηλαδή που είχε πάρει και ο Λάνθιμος, δόθηκε εξ ημισείας στον απαράδεκτο από κάθε άποψη Κιμ Κι Ντουκ με το ξερατό «Arirang» και στον Αντρέας Ντρέσεν με το «Stopped on Track», που δεν το είδα και δεν έχω άποψη. Εντελώς εκτός αρραβώνων, ο Αλμοδοβάρ (και δικαίως) και ο πολύ καλός Καουρισμάκι, στην ποδιά του οποίου σφάχτηκαν παλληκάρια αλλά μείνανε με το πουλί στο χέρι (και γελάω πολύ) όσον αφορά την ποθητή διαφήμιση που ονειρεύονταν να βάλουν στην αφίσα της ταινίας, τύπου «κέρδισε το τάδε βραβείο». Αν τώρα, από όλα αυτά που σας έγραψα για τα βραβεία δεν θυμάσαι τίποτα δύο μήνες μετά, μη στενοχωριέσαι, είναι ένας πρώτης τάξεως δείγμα του ότι είσαι απόλυτα υγιής, το λένε και οι ψυχίατροι.