Είναι γνωστός σε όλο τον πλανήτη. Άλλοι τον λατρεύουν σαν Θεό, άλλοι σαν Προφήτη, άλλοι σαν Μέγα Διδάσκαλο και άλλοι πάλι σαν μύστη ή φιλόσοφο. Σίγουρα δεν θα περίμενε κανείς πως ένας ραββίνος από την Παλαιστίνη θα ήταν ικανός να αλλάξει τον κόσμο πριν από δύο χιλιάδες χρόνια. Κι όμως ακόμη και σήμερα παραμένει σταθερό σημείο αναφοράς δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
Η διδασκαλία του υπήρξε αιρετική για τους Εβραίους της εποχής. Σκανδάλισε, σόκαρε και προκάλεσε το κατεστημένο της . Αν υπήρχαν ΜΜΕ και Ίντερνετ θα έκανε εκατομμύρια κλικ, ενώ θα είχε άπειρους followers στο twitter. Στο όνομά του έχουν διαπραχθεί υπέροχα πράγματα αλλά και ειδεχθή εγκλήματα. Όλοι όσοι τον αποδέχονται θεωρούν πως είναι σε θέση να κατανοήσουν, να αποκωδικοποιήσουν και να εξαπλώσουν τη διδασκαλία του.
Ολόκληρα συστήματα ηθικής έχουν τις ρίζες τους στη διδασκαλία του Ιησού και το ενδιαφέρον είναι ότι οι διαφορές μεταξύ τους είναι τεράστιες. Καθολικοί, Προτεστάντες, Ορθόδοξοι, Μορμόνοι, Κόπτες, Αρμένιοι θεωρούν πως κατέχουν το πραγματικό μήνυμα ενός δασκάλου που ποτέ δεν έζησε για να «απολαύσει» τον εαυτό του σαν Προφήτη ή σαν Θεό. Τη διδασκαλία του την πλήρωσε με το αίμα του ως εχθρός των Εβραίων και του ρωμαϊκού κράτους.
Ποιο ήταν το «έγκλημα» που διέπραξε; Στηλίτευσε τη θρησκοληψία των Εβραίων, τους κατηγόρησε ότι αντί για την ουσία διατηρούν στείρα τον τύπο. Τους κάλεσε να αγαπήσουν τον διπλανό τους, να μοιράσουν τα υπάρχοντά τους. Οι μαθητές του ανέλαβαν ένα δύσκολο έργο: να διαδώσουν ένα μήνυμα, μια χαρμόσυνη είδηση, ένα Ευαγγέλιο. Η στάση τους και μόνο είναι μια ένδειξη της απόλυτης πίστης τους στο μήνυμα και τον αποστολέα του. Έχασαν ότι είχαν για χάρη του. Από τα αξιώματα ως την κοινωνική ανέλιξη και τελικά την ίδια τους τη ζωή. Ποιο ήταν όμως το μήνυμα αυτό που «σαγήνευσε την οικουμένη»;
Αυτό που ανέλαβε αυτή η ομάδα ανθρώπων να διαδώσει ήταν ότι υπάρχει Θεός. Και όχι απλά υπάρχει αλλά παρενέβη στην Ιστορία κατά τρόπο πρωτοφανή: πήρε σάρκα και οστά στο πρόσωπο του Ιησού, που είναι πια «Χριστός». Το πρόσωπο αυτό μετά από τριήμερο θάνατο επανήλθε στη Ζωή, όχι σαν φακίρης ή ταχυδακτυλουργός αλλά για να δώσει στον άνθρωπο ένα μήνυμα. Ότι υπάρχει ένας άλλος τρόπος ύπαρξης για που υπερβαίνει τους περιορισμούς της φύσης του, που υπερβαίνει τον θάνατο. Ο τρόπος αυτός αφορά μια σχέση του Θεού με τον Άνθρωπο, μια νέα συμφωνία, μια «Καινή Διαθήκη».
Δυστυχώς αυτό το μήνυμα διαστρεβλώθηκε, βιάσθηκε από τους εκπροσώπους του και ταυτίστηκε σε πολλά μήκη και πλάτη της Γης με τα πιο σκληρά, τα πιο σαδιστικά συστήματα εξουσίας. Καταπίεσε, βασάνισε και γαλούχησε γενιές γενεών ανθρώπων που έμαθαν ότι είναι «ένοχοι», ότι πρέπει να μισούν το σώμα τους, να μισούν τη φύση τους και τον έρωτα. Εκείνες οι πρώτες εκκλησίες των πιστών που επαναλάμβαναν την κοινωνία του ψωμιού και του κρασιού όχι σαν έθιμο αλλά σαν μια ζωντανή σχέση με τον δάσκαλό τους, του οποίου το σώμα και το αίμα κυριολεκτικά μοιράζονταν, μετατράπηκαν σε θεσμό, σε θρησκεία, που αποτελείται από εκπροσώπους και μεσάζοντες που προσφέρουν τη σωτηρία σε τιμή ευκαιρίας.
Αυτή η θρησκεία, η λεγόμενη «Χριστιανική», βλέπει την Ανάσταση σαν ένα «θαύμα», σαν ένα υπερφυσικό φαινόμενο το οποίο γίνεται λόγω της θεϊκής φύσης του Χριστού, ο οποίος είναι «superstar» όπως στο γνωστό μιούζικαλ. Για εκείνη όμως, την πρώτη εκκλησιαστική εμπειρία, την εμπειρία των μαθητών, η «εις Άδου κάθοδος» του Χριστού γίνεται χάριν της σχέσης του Υιού με τον Πατέρα αλλά και τον Ανθρωπο. Ο Θεός ελεύθερος από την ίδια του τη θεότητα μπορεί να ενανθρωπιστεί. Είναι όμως το ίδιο ελεύθερος και από την ανθρώπινη υπόστασή του –για αυτό και ανασταίνεται εκ νεκρών.
Η Ανάσταση ταράζει, συγκλονίζει την ανθρώπινη λογική. Για αυτό και η επιστημονική γλώσσα, η θετική γνώση δεν είναι σε θέση να την επεξηγήσει. Επιστρατεύεται λοιπόν η υμνολογία, η ζωγραφική και η ποίηση για να εκφράσουν μέσα από άρρητα σχήματα αυτό που δεν μπορεί να ειπωθεί με λόγια. Πώς «ο Αχώρητος εν τάφω σμικρώ ξενοδοχείται»;
Πώς η ανθρώπινη γλώσσα να αγγίξει το μεταφυσικό; «Τα όρια της γλώσσας μου είναι τα όρια του κόσμου μου» έλεγε ο Βιτγκενστάιν. Αλλα ο κόσμος δεν εξαντλείται σε αυτά που η ανθρώπινη γλώσσα είναι σε θέση να εκφράσει. Μπορεί η τέχνη να ερμηνευθεί με λογική; Είναι δυνατόν ο έρωτας να χωρέσει μέσα σε ανθρώπινα νοητικά σχήματα; Μπορείτε να ερωτευθείτε με οδηγίες χρήσης και στρατηγικές;
Καλώντας ο Θεός τον άνθρωπο σε σχέση του ζητά να υπερβεί τον εαυτό του, την ανάγκη του για βεβαιότητες, για γνώσεις και πληροφορίες. Ακόμη και την ώρα της Σταύρωσης οι άνθρωποι φωνάζουν στον Ιησού να αποδείξει τη θεότητά του κατεβαίνοντας από τον Σταυρό. Αυτός είναι ο πραγματικά τελευταίος Πειρασμός και εκείνος τον αρνείται. Δεν καταπατά την ελευθερία του ανθρώπου μέσα από μια θαυματουργία. Διότι αν κατέβαινε από το Γολγοθά ποιος δεν θα πίστευε;
Αυτή είναι η μετοχή, η σχέση, ο έρωτας του Θεού με το δημιούργημά του, του οποίου την ελευθερία δεν καταπατά ακόμα και την ύστατη στιγμή.
Αυτό είναι το Πάσχα, το πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή. Είναι ο χλευασμός του μελλοθάνατου ανθρώπου στον ίδιο το Θάνατο, μέσα από ένα Θεό που δεν έρχεται ως «σούπερμαν» πάνω σε σύννεφα και ρομφαίες αλλά ως «Νυμφίος, εν τω μέσω της νυκτός». Έρχεται και εξευτελίζεται, ραπίζεται,σταυρώνεται.
Αυτές οι μέρες που έγιναν πια τόσο φολκλορικές, με τα αυγά τα αρνιά και τα πυροτεχνήματα ικανοποιούν τις ατομικές ψυχολογικές ανάγκες του σύγχρονου, «διαφωτισμένου» ανθρώπου που τις διατηρεί σε επίπεδο εθιμοτυπίας, όχι ουσίας. Μια ωραία ιστοριούλα για να έχουμε αφορμή να τρώμε.
Ωστόσο, διατηρούν ακόμη μια ποιητική που θα την προσκυνούσαν όλοι μαζί οι Νομπελίστες, μια γλώσσα που με τα άρρητα σχήματα της καταφέρνει να ιχνηλατίσει το ακατανόητο, το ασύλληπτο με τη λογική. Ίσως αυτή ακριβώς είναι η αιτία που συγκινεί ακόμη και τους πιο αγνωστικιστές. Γιατί κρύβει αυτήν την πανάρχαια και αρχέγονη επιθυμια του ανθρώπινου γένους, πως δεν μπορεί όλα να εξαντλούνται στο «εδώ», πως η νέκρωση δεν αποτελεί μονόδρομο. Είναι ένα πείσμα της ίδιας της Ζωής που τη λογική της δεν τη σκανδαλίζει η Ανάσταση αλλά ο ίδιος ο Θάνατος.