Η μεταπολίτευση σφραγίστηκε από μεγάλες κατακτήσεις και εξίσου μεγάλες παθογένειες.
Η αποκατάσταση του κράτους δικαίου και της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών μετά την εφτάχρονη δικτατορία, η απρόσκοπτη λειτουργία του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, η εθνική συμφιλίωση και η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας αποτελούν τις μεγάλες κατακτήσεις της μεταπολίτευσης, οι οποίες είναι τόσο ριζωμένες ώστε θεωρούνται απόλυτα αυτονόητες.
Από την άλλη πλευρά, στα σαράντα και πλέον χρόνια αδιάλειπτου κοινοβουλευτισμού στη χώρα μας, το κληροδοτούμενο από τη σύσταση του νεότερου ελληνικού κράτους πελατειακό σύστημα συντηρήθηκε αδιάκοπα, χωρίς ποτέ να υποκατασταθεί από ένα εκσυγχρονισμένο σύστημα διακυβέρνησης και λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Ομοίως, δεν οριοθετήθηκε η σχέση του συνδικαλισμού με τη λειτουργία και στελέχωση του κράτους, με τα γνωστά αποτελέσματα τόσο στη λειτουργία της διοίκησης, όσο και στην αξιοπιστία της.
Οι δύο παραπάνω παθογένειες κατέστησαν αδύνατη κάθε δυνατότητα εισαγωγής πλαισίου αξιολόγησης και λογοδοσίας στη λειτουργία του κράτους, πάντοτε βέβαια υπό το πρόσχημα ότι ανάλογες πρωτοβουλίες υπηρετούν αντιδραστικά σχέδια και στο βάθος τον νεοφιλελευθερισμό! Ως ένδειξη «προοδευτικότητας και αριστεροσύνης», η μεταπολίτευση ανέχτηκε τη βία και την ανομία στον δημόσιο χώρο και κυρίως στα πανεπιστήμια, διαπαιδαγωγώντας γενιές και γενιές με το δόγμα της ήσσονος προσπάθειας και της αέναης κατάληψης.
Τέλος, η μεταπολίτευση βαρύνεται συνολικά από έλλειμμα διαφάνειας, από οσμή άλλοτε πραγματικών σκανδάλων και άλλοτε της δημοφιλούς και τόσο ανέξοδης σκανδαλολογίας. Τα κόμματα που πρωταγωνίστησαν στη μεταπολίτευση και πιστώνονται όλες τις κατακτήσεις της, δούλεψαν μεθοδικά και με συνέπεια για την κατάρρευση της αξιοπιστίας τους και της φερεγγυότητάς τους. Είχαν μηδενικά αντανακλαστικά αυτοκάθαρσης και κατά καιρούς ανύπαρκτη ή αδύναμη βούληση επιβολής όρων και κανόνων διαφάνειας, τόσο σε ζητήματα κυβερνητικής πολιτικής, όσο και σε ζητήματα λειτουργίας τους.
Βεβαίως, ας μη βιαστούμε να μιλήσουμε για το άθλιο ελληνικό υπόδειγμα. Αν θυμηθούμε ότι Γάλλοι Πρόεδροι της Δημοκρατίας επισκέφτηκαν αρκετές φορές εισαγγελικά γραφεία ως κατηγορούμενοι, αν θυμηθούμε τα σκάνδαλα για τις χρηματοδοτήσεις κομμάτων και υποψηφίων σε Ισπανία ή Αμερική, αν θυμηθούμε τις οικονομικές ατασθαλίες στον δήμο της Ρώμης ή τις ποινικές διώξεις στη Βραζιλία, θα αντιληφθούμε ότι η διαφθορά καθώς και η διαπλοκή της πολιτικής με την οικονομική και μιντιακή ελίτ αποτελούν διαχρονικό φαινόμενο, είτε πρόκειται για δημοκρατικά καθεστώτα, είτε πρόκειται για αυταρχικά καθεστώτα και μπανανίες.
Είναι απολύτως προφανές, λοιπόν, ότι όποιος έκανε σημαία του την κάθαρση, την πάταξη της διαφθοράς, την κατάργηση του πελατειακού κράτους και το σάρωμα όλων των παθογενειών της μεταπολίτευσης, θα συγκέντρωνε στο πρόσωπό του ελπίδες και πλατιά λαϊκή υποστήριξη. Πόσω μάλλον όταν οι δεσμεύσεις αυτές ακούγονταν μεσούσης της πτώχευσης της χώρας και της δραματικής ανατροπής που αυτή επέφερε στις ζωές των ανθρώπων και συνδυάζονταν με υποσχέσεις για σκίσιμο των μνημονίων και τερματισμό των οικονομικών δεινών.
Η ρομφαία της κάθαρσης και της ηθικής που σήκωσε ο Αλ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ παρήγαγε σαγηνευτικό πολιτικό αφήγημα και ο κουρασμένος και φτωχοποιημένος λαός περίμενε να βασιλεύσει η δικαιοσύνη και το άμωμο καινούργιο πολιτικό σύστημα να αντικαταστήσει το σάπιο παλιό. Αντ' αυτού, όμως, οι πολίτες είδαν υπουργούς που την παραμονή των capital controls απέσυραν από τις τραπεζικές τους καταθέσεις εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Είδαν άλλους υπουργούς, που είναι μάλιστα αρμόδιοι για την οικονομία, να διατηρούν ακάθεκτοι καταθέσεις εκατομμυρίων ευρώ σε τράπεζες του εξωτερικού.
Είδαν άλλους υπουργούς να ξεχνούν να δηλώσουν στο πόθεν έσχες τους εκατομμύρια ευρώ. Είδαν τον πρωθυπουργό να καταγγέλλει ως διαπλεκόμενους εκδότες και την ίδια στιγμή να οργανώνει επανειλημμένες μυστικές συναντήσεις μαζί τους. Είδαν τον πρωθυπουργό να δηλώνει δημοσίως ότι θεωρεί αδύνατη την έκδοση απόφασης από το ΣτΕ με περιεχόμενο αντίθετο στις κυβερνητικές επιδιώξεις και τις επόμενες μέρες να εξαγγέλλει αυξήσεις στις αποδοχές των ανωτάτων δικαστών.
Είδαν την εφημερίδα που αποτελεί όργανο του ΣΥΡΙΖΑ να σχετίζεται με offshore εταιρεία. Παρακολούθησαν από τις σελίδες της ίδιας εφημερίδας τη διαπόμπευση ανώτατου δικαστή για θέμα που αφορούσε την προσωπική του ζωή μετά από χρήση υποκλαπέντων στοιχείων. Είδαν τον πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του να προσπαθούν να χειραγωγήσουν και να περιορίσουν την ενημέρωση. Είδαν το πρωτόκολλο του Δημοσίου να υιοθετεί ευέλικτο ωράριο προκειμένου να μην αποκλειστεί από διαγωνισμό φίλα προσκείμενος επιχειρηματίας.
Είδαν τράπεζα να χορηγεί υπέρογκα δάνεια σε περίοδο απόλυτης οικονομικής ασφυξίας στον ίδιο φίλο επιχειρηματία. Είδαν την κυβέρνηση να καταθέτει νύχτα τροπολογία με την οποία θα έπεφτε «μαύρο» σε κανάλια. Είδαν την κυβέρνηση μεσούσης της πτώχευσης της χώρας και όχι την εποχή της «μεταπολιτευτικής αστακομακαρονάδας» να μετατάσσει καθαρίστριες σε θέσεις διοικητικών υπαλλήλων. Είδαν τους προϊστάμενους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να επιλέγονται με κριτήριο την κομματική τους ένταξη.
Με δυο λόγια, τα είδαν όλα, εκτός βέβαια από το περιβόητο ηθικό πλεονέκτημα!