Ο Τούρκος πρόεδρος κάνει εξωτερική πολιτική σαν σαπουνόπερα. Ο διάλογος όμως που είχε με τους Ζαν Κλοντ Γουνκέρ και Ντόναλντ Τουσκ τον περασμένο Νοέμβριο για το Προσφυγικό, είναι σενάριο των αδελφών Κοέν!
Διαβάζοντας χθες προσεκτικά τεκταινόμενα της συνάντησης των τριών στις 15 Νοεμβρίου, τα οποία οι δύο Ευρωπαίοι είχαν αποφύγει να δημοσιοποιήσουν δεν ήξερα τι να κάνω: να γελάσω ή να τρομάξω; Ο Ταγίπ Ερντογάν ήταν ο γνωστός Ταγίπ Ερντογάν. Απαιτητικός, επιθετικός, αγανακτισμένος (από την ευρωπαϊκή κοροϊδία), θιγμένος και προσβεβλημένος και στο τέλος με καλή διάθεση για συνεργασία και επίτευξη συμφωνίας (αν οι όροι είναι ικανοποιητικοί).
Οι δε Γιουνκέρ και Τουσκ, μπορεί να θεωρούν εμάς τους Ελληνες ελαφρώς ανατολίτες στον διάλογο, αλλά στο πρόσωπο του Τούρκου προέδρου, όπως φάνηκε από τα πρακτικά που δημοσίευσε χθες το euro2day.gr, βρήκαν έναν αληθινά Ανατολίτη δάσκαλο!
Ηταν απροετοίμαστοι για ατάκες όπως:
«Η Τουρκία δεν χρειάζεται τα λεφτά της ΕΕ ούτως ή άλλως. Μπορούμε ανά πάσα στιγμή να ανοίξουμε τις πόρτες στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία και να βάλουμε τους πρόσφυγες σε λεωφορεία».
Κάπως έτσι άρχισε το κακό σ΄εκείνη τη συνάντηση και δείτε πως εξελίχθηκε.
Ερντογάν: «Αν συζητάτε να μας δώσετε 3 δις για δύο χρόνια, δεν υπάρχει συζήτηση. Η Ελλάδα πήρε περισσότερα από 400 δις κατά τη διάρκεια της κρίσης. Θα έπρεπε να επενδύσουμε ορισμένα από αυτά τα κονδύλια σε μια ζώνη ασφαλείας στη Συρία, πράγμα το οποίο θα έλυνε όλα τα προβλήματα με τους πρόσφυγες».
Γιουνκέρ: «Η Κομισιόν ουδέποτε έλαβε επίσημο αίτημα από την Τουρκία για λεφτά. Επιπλέον όταν λέτε ότι ξοδέψατε 8 δις για τους πρόσφυγες, αυτό έγινε κατά τη διάρκεια τεσσάρων ετών κι εμείς...»
Ερντογάν (διακόπτει): «Αυτά τα λεφτά ξοδεύτηκαν μόνο για τα κέντρα κράτησης και μετεγκατάστασης! Εχουμε ανθρωπιστική προσέγγιση στην Τουρκία. Οι κόρες μου επισκέφτηκαν τους πρόσφυγες στον Νότο και επέστρεψαν σπίτι με δάκρυα στα μάτια. Ο Γκουτέρες (σ.σ. Αντόνιο, Υπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες) είπε ότι δεν είδε ποτέ καλύτερα κέντρα από της Τουρκίας».
Τουσκ: «Επισκέφθηκα ένα από τα κέντρα και μπορώ να πω ότι είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Ομως η οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας δεν αφορούσε μόνο την Ελλάδα, αφορούσε το ίδιο το ευρώ, οπότε αφορούσε όλα τα μέλη της Ευρωζώνης. Δεν μπορεί κάποιος να συγκρίνει εύκολα αυτά τα ποσά...».
Ερντογάν (διακόπτει): «Αυτό αφορά τη Σένγκεν, και πάλι είναι ευρωπαϊκό το θέμα».
Τουσκ: «Είναι δύσκολη η κατάσταση στην ΕΕ τώρα. Κάποια κράτη-μέλη είναι έτοιμα να καταργήσουν τη Συνθήκη Σένγκεν, ειδικά μετά το Παρίσι. Αν δεν μπορούμε να δείξουμε ότι έχουμε μια συμφωνία, τα πράγματα για γίνουν δραματικά. Και πραγματικά θέλουμε να κλείσουμε μια συμφωνία μαζί σας».
Ερντογάν: «Οπότε, πως θα χειριστείτε τους πρόσφυγες αν δεν έχετε τη συμφωνία; Θα τους σκοτώσετε;»
Τουσκ: «Η ΕΕ μπορεί να κάνει τον εαυτό της λιγότερο ελκυστικό για τους πρόσφυγες αλλά αυτή δεν είναι η επιθυμητή λύση που θέλουμε».
Ερντογάν: «Η ΕΕ θα έρθει αντιμέτωπη όχι με ένα πνιγμένο αγοράκι στις ακτές της Τουρκίας αλλά με πολλά περισσότερα. Θα είναι 10.000 ή 15.000. Πώς θα το χειριστείτε αυτό; Οι επιθέσεις στο Παρίσι είχαν να κάνουν με τη φτώχεια και τον αποκλεισμό. Αυτοί οι άνθρωποι είναι αμόρφωτοι αλλά θα συνεχίσουν να είναι τρομοκράτες στην Ευρώπη. Εμείς πολεμάμε Daesh (σ.σ. ISIS), το PYD (σ.σ. Κόμμα Κούρδων Ακτιβιστών στη Συρία) και όλους».
Γιουνκέρ: «Αν φύγει η Σένγκεν, τότε η Τουρκία δεν θα έχει συμφωνία για άρση της βίζας προς την ΕΕ. Θα πρέπει να κάνει διμερείς συμφωνίες. Η Τουρκία κρατάει το κλειδί, αν αποτύχουμε να συμφωνήσουμε, θα πρέπει να αναζητήσουμε άλλες λύσεις. Και σημειώστε παρακαλώ ότι καθυστερήσαμε τη δημοσιοποίηση της έκθεσης προόδου της Τουρκίας, για μετά τις εκλογές σας. Και δεχθήκαμε κριτική για αυτή την καθυστέρηση. Αλλά όσον αφορά τα λεφτά, ο Ντόναλντ κι εγώ, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να αλλάζουμε τους αριθμούς. Χρειαζόμαστε διαύγεια. Μέσα σε δύο εβδομάδες. Συμφωνήσαμε να ανοίξουμε νέα ενταξιακά κεφάλαια...».
Ερντογάν (διακόπτει): «Δεν βοήθησε η καθυστέρηση της έκθεσης το ΑΚΡ να κερδίσει τις εκλογές! Και η έκθεση αυτή έτσι κι αλλιώς ήταν προσβλητική. Ποιος την ετοίμασε; Πως φτάσατε σ΄αυτά τα συμπεράσματα; Δεν ήρθατε ποτέ σε μένα να σας πω την αλήθεια. Οι περισσότεροι Τούρκοι δεν θέλουν να γίνουν μέλη της EE εξαιτίας εκθέσεων σαν αυτή. Και πάλι κανένα ενταξιακό κεφάλαιο δεν άνοιξε ακόμα, παρά την καλή πρόοδό μας. Εμείς ερχόμασταν στις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ αλλά εσείς εδώ και 11 χρόνια δεν θέλετε να σας βλέπουν μαζί μας. Και εδώ και 5 χρόνια δεν έχει ανοίξει κανένα κεφάλαιο».
Γιούνκερ: «Η καθυστέρηση της έκθεσης έγινε επειδή μας το ζητήσατε. Διαφορετικά γιατί να δεχόμασταν κριτική; Νόμιζα ότι θέλατε να τα βρείτε με την ΕΕ. Τώρα νιώθω εξαπατημένος».
Ερντογάν: «Πείτε μου μια παραχώρηση, μια παραχώρηση, που κάνατε ως τώρα!»
Γιουνκέρ: «Τα κεφάλαια συγκεντρώθηκαν, υπάρχει ετοιμότητα να προχωρήσουμε στην ένταξη, θα επιταχυνθεί η φιλελευθεροποίηση της βίζας. Καμία από αυτές τις αποφάσεις δεν ήταν εύκολη για την ΕΕ».
Ερντογάν: «Η ΕΕ δεν έκανε τίποτα για την Τουρκία! Τα λεφτά είναι για τους πρόσφυγες, όχι για την Τουρκία. Επιπλέον, χρησιμοποιείτε τα προ-ενταξιακά κονδύλια. Αυτό δεν είναι τίποτα. Κανένα ενταξιακό κεφάλαιο δεν ανοίξατε. Περιμένουμε 53 χρόνια. Μας κοροϊδεύετε!».
Γιούνκερ: «Αυτά τα 53 χρόνια η Τουρκία δεν ήταν πάντα δημοκρατική, για παράδειγμα».
Ερντογάν: «Ούτε η Γερμανία και η Βρετανία, που προκάλεσαν έναν Παγκόσμιο Πόλεμο. Ούτε η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία κτλ. Θα έπρεπε να συγκρίνετε την Τουρκία με το Λουξεμβούργο. Το Λουξεμβούργο είναι ακριβώς όπως μία τουρκική πόλη!».
Γιουνκέρ: «Πρέπει να έχουμε μια συμφωνία μέσα σε 15 μέρες. Εργαζόμαστε σκληρά και σας έχουμε συμπεριφερθεί σαν σε πρίγκιπα στις Βρυξέλλες».
Ερντογάν: «Σαν πρίγκιπα; Βεβαίως! Δεν εκπροσωπώ τριτοκοσμική χώρα!».
Γιουνκέρ: «Η ΕΕ δεν κάνει Συνόδους Κορυφής 28+1 μελών αλλά για την Τουρκία είναι έτοιμη».
Ερντογάν: «Βεβαίως! Κι εγώ το ίδιο θα έκανα. Αλλά μην με κοροϊδεύετε κατάμουτρα! Εκπροσωπώ 80 εκατομμύρια ανθρώπους.
»(Στρέφεται προς τον Τουσκ) Αυτές οι κουβέντες από τον Γιουνκέρ είναι ασεβείς! Μιλάμε για ενταξιακά κεφάλαια, αλλά τίποτα! Η ΕΕ δεν θέλει να μπει η Τουρκία στους κόλπους της, νομίζω. Αλλά αν είναι έτσι, μιλήστε καθαρά. Αυτό θα ήταν ανακουφιστικό. Και ο Γιουνκέρ νομίζει ότι η έκθεσή του “κέρδισε” τις εκλογές; Το μόνο που θέλετε από μας είναι να κρατήσουμε όλους τους πρόσφυγες».
Τουσκ: Πρέπει να είμαστε πραγματιστές. Μέχρι τις 29/11 χρειαζόμαστε μια συμφωνία. Δεν μπορούμε να ξανακάνουμε τέτοιου είδους συζήτηση. Η Γερμανία μόνη της έχει ξοδέψει 6 δις για τους πρόσφυγες φέτος (σ.σ. το 2015). Και η ΕΕ συνολικά ξοδεύει 50 δις για τους πρόσφυγες. Πρέπει να είμαστε δίκαιοι. Ολοι κάνουμε πολλά. Πρέπει να σταματήσει αυτό το μπρος πίσω και να γίνουμε παραγωγικοί. Κάνω έκκληση για πρόοδο. Παρασκευή/Σάββατο πρέπει να αποφασίσω αν θα καλέσω Σύνοδο Κορυφής ή όχι».
Ερντογάν: «Ο Τίμερμανς (σ.σ. Φρανς, Αντιπρόεδρος της Κομισιόν) μπορεί να έρθει όποτε θέλει. Εχουμε δουλέψει καλά μαζί. Δεν συμφωνήσαμε ακόμα αλλά ήμαστε κοντά. Αλλά τα 3 δις είναι προσβολή. Και πρέπει να μιλήσουμε για επαναδιαπραγμάτευση των όρων. Η Μέρκελ έκανε λόγο για νομιμοποίηση της παράνομης μετανάστευσης αλλά δεν μας έδωσε αριθμούς. Στείλε τον Τίμερμανς. Αν συμφωνήσουμε θα γίνει Σύνοδος, αν όχι, δεν θα γίνει».
Λοιπόν παίζει γερό παιχνίδι ο Ερντογάν με την Ευρώπη ή όχι; Θα είναι τελικά αυτός ένας μεγάλος κερδισμένος από αυτή την ιστορία; Οσο κι αν οι πιο πάνω διάλογοι φαίνονται αυθόρμητοι και προκαλούν από καγχασμό μέχρι και γέλιο, είναι διάλογοι που στήνονται βάσει συγκεκριμένου σχεδίου, αυτό είναι ολοφάνερο. Τι θα κάνει τελικά η ΕΕ; Θα δώσει γη και ύδωρ στην Τουρκία; Και σε τίνος το βάρος; Μήπως το δικό μας;
Στο σημείο αυτό θα παραθέσω άλλη μια φοβερή ατάκα του Τούρκου Προέδρου - από υποκλοπή συνομιλιών του με τον γιό του Μπιλάλ που κυκλοφόρησε στο Youtube το 2014. Προέτρεπε τον Μπιλάλ Ερντογάν να μην αποδεχθεί μίζα 10 εκατ. δολαρίων γιατί την έβρισκε μικρή σε σχέση με την εξυπηρέτηση που έκανε:
«Μην τα πάρεις. Ο,τι μας υποσχέθηκε, αυτό πρέπει να μας φέρει. Αν δεν το φέρει, δεν υπάρχει λόγος. Οι άλλοι τα φέρνουν. Γιατί δεν μπορεί να τα φέρει; Τι νομίζουν ότι είναι αυτή η δουλειά; Αλλά μην ανησυχείς, στην αγκαλιά μας θα πέσουν!».
Πολύ φοβάμαι πως αυτό θα γίνει και με τους Ευρωπαίους. Αργά ή γρήγορα θα πέσουν στην αγκαλιά του Ερντογάν.