Είναι εύκολο , μιλώντας για πρόσφυγες να οξύνουμε το συναίσθημα. Γιατί οι εικόνες δυστυχίας συγκινούν όλους. Όσοι λένε μεγάλα λόγια να θυμούνται πως κανείς δεν έχει το μονοπώλιο της καρδιάς.
Είναι δύσκολο , μιλώντας για πρόσφυγες, να κάνεις πολιτική, δηλαδή να σταθμίσεις εναλλακτικές. Όλες έχουν μεγάλο κόστος και δυσαρέσκεια. Από τη μια δυστυχία των απελπισμένων, από την άλλη δικαιώματα των πολιτών.
Τα λόγια δεν μειώνουν τους πνιγμούς στο Αιγαίο. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες δεν ανακουφίζονται.
Δεν υπάρχει μαγική συνταγή.
Δεν φτάνει ούτε η αποτροπή, αλλά πρέπει να αποθαρρύνονται οι μη πρόσφυγες να περνούν τη θάλασσα.
Δεν αρκεί ούτε η καταγραφή και η ταυτοποίηση αλλά χωρίς αυτές δεν υπάρχουν στοιχεία ώστε να σχεδιασθούν πολιτικές.
Δεν φτάνει ούτε η απέλαση των μη δικαιούχων ασύλου, αλλά πρέπει να οργανωθεί η επαναπροώθηση στις χώρες καταγωγής τους.
Δεν αρκεί ούτε η περίθαλψη και μέριμνα διαμονής των προσφύγων, αλλά χωρίς αυτά οι πόλεις θα καταλυθούν.
Δεν αρκεί τίποτα, αλλά χρειάζονται όλα. Η Ευρώπη είναι ανέτοιμη και όλοι ξέρουμε πως θα πάρει χρόνο ώστε να συμφωνήσουν όλα τα κράτη –μέλη αλλά και να σχεδιασθούν οι πολιτικές. Στην ουσία ζητάει από την Ελλάδα να της κερδίσει χρόνο, να καθυστερήσει το μεγάλο καραβάνι πριν από τις πύλες της Βιέννης.
Εξάλλου η συντονισμένη διεθνής δράση στη Συρία αλλά και η ανάδειξη του Ιράν , σε προοπτική διετίας σε παράγοντα σταθερότητας της περιοχής θα ωφελήσουν πολλαπλά και θα αναστρέψουν ριζικά το κύμα εξόδου. Σε δυο χρόνια. Μέχρι τότε όμως;
Η Ελλάδα μονότονα και κουραστικά λέει κάτι αυτονόητα σωστό αλλά στείρο. Πως πρόκειται για ζήτημα ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό. Έτσι μένει στην ουσία αδρανής, για μια ακόμη φορά πρόβλημα και όχι μέρος της λύσης.
Δεν προχωράμε σε συστηματική καταγραφή δεν έχουμε καλές ιδέες και πρακτικές λύσεις.
Μέχρι χθες η Αμυγδαλέζα θεωρείτο στρατόπεδο συγκέντρωσης και η επαναπροώθηση κάτι σαν φασισμός. Ευτυχώς που έστω και αργά η Αμυγδαλέζαλειτουργεί και οι επαναπροωθήσεις επιτέλους άρχισαν.
Χρειάσθηκαν δυο μήνες για να μεταφερθούν 700 πρόσφυγες από την πλατεία Βικτωρίας στον Ελαιώνα. Ολιγωρούμε και οι πρόσφυγες θα πολλαπλασιάζονται. Αν η Αθήνα γίνει μια μεγάλη πλατεία Βικτωρίας δεν θα ελέγχεται η κατάσταση με μεγάλα λόγια.
Η Ελλάδα έχει δυο δρόμους. Ο ένας της καταγγελίας του αμέτοχου παρατηρητή, και του εύκολου πόνου για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό που ξεβράζεται στα νησιά μας. Ο άλλος της δράσης, της φροντίδας, της πρωτοβουλίας και των προτάσεων. Η κυβέρνηση θάθελε ίσως τον δεύτερο αλλά κάνει κυρίως τον πρώτο. Και προσπαθεί να συμψηφίσει μνημόνιο με προσφυγικό αλλά χωρίς δράσεις και πρωτοβουλίες για το δεύτερο.. Φυσικά κανείς δεν θεωρεί δράση την αντιαισθητική φιέστα , σοβιετικής έμπνευσης προπαγάνδα, των 30 προσφύγων που μετεγκαταστάθηκαν στο Λουξεμβούργο.
Παραθέτω πρακτικά μέτρα για την καταγραφή και ταυτοποίηση των εισερχομένων, προσφύγων και μη. Εάν σε αυτόν τον τομέα, που μπορούμε, δεν συνδράμουμε την Ευρώπη, θα χάσουμε το πλεονέκτημα της πύλης εισόδου. Οι πρόσφυγες θα περάσουν απλά από πάνω μας , όπως σε συνοριακό , αφημένο φυλάκιο. Η Τουρκία θα κάνει τη δουλειά.
Πιστεύω πως κακώς οι ευρωπαίοι ζητούν καταγραφή μόνο ή κυρίως στα νησιά. Δεν αντέχουν τα νησιά τόσο κόσμο. Και ο τουρισμός θα πληγεί ανεπανόρθωτα. Η καταγραφή πρέπει να γίνεται στα πλοία και να ολοκληρώνεται αν χρειασθεί στα κέντρα διαμονής. Θα έχουν όλοι ι κάρτα, μοναδική, «ταυτότητα για την ευρώπη» οι πρόσφυγες και οι άλλες κατηγορίες κάρτα που θα τους αφαιρείται όταν επαναπροωθηθούν. Χωρίς κάρτα δεν θα μπορούν να κινηθούν σε ευρωπαικόέδαφος ούτε μέσα στην ελλάδα. Κάρτα τυποποιημένη, σχεδιασμένη με την ΕΕ, ίδια για κάθε σημείο εισόδου, Ιταλία, Ελλάδα ή άλλη χώρα.
1. Η αναγκαιότητα καταγραφής και ταυτοποίησης κάθε εισερχόμενου (πρόσφυγα, μετανάστη κλπ) εκτός Σένγκεν και διακρατικών συμφωνιών στη χώρα είναι απόλυτη. Η Ελλάδα είναι πύλη εισόδου στον Ευρωπαϊκό κοινό χώρο ασφαλείας και άρα τόπος καταγραφής.
2. Στην πραγματικότητα, στην ουσία πρόκειται για μια συνεχή επαναλαμβανόμενη απογραφή πληθυσμού από τη μια και ταξινόμηση αυτού του πληθυσμού σε υποκατηγορίες (π.χ. μετανάστες, πρόσφυγες ) ώστε να αντιμετωπισθεί ανάλογα .
3. Η δημιουργία hotspots στα σημεία εισόδου (νησιά) ή στα σημεία μεταφοράς ( προς στιγμήν Πειραιάς) έχει σαφή μειονεκτήματα αποτελεσματικότητας έναντι της καταγραφής κατά την διάρκεια της μεταφοράς.
Α. Στα πλοία –εφόσον υπάρχει ο εξοπλισμός καταγραφής (διαδίκτυο, κινητά μηχανήματα καταγραφής κλπ) υπάρχουν περισσότεροι χώροι και περισσότερος χρόνος . Άρα οργανώνεται καλύτερα το σύστημα.
Β. Τα συνεργεία καταγραφής είναι πιο ευέλικτα –εναλλάσσονται ανά ταξίδι και πλοίο- έναντι των σταθερών κέντρων στα νησιά.
Γ. Είναι ευκολότερος ο έλεγχος στοιχείων αλλά καιο εντοπισμός και ταυτοποίηση ιδιαίτερων, ύποπτων, ασυνήθιστων περιπτώσεων.
Δ. Εάν το δίκτυο (δορυφόρος-πλοία) το επιτρέπει είναι ευκολότερη η on line επικοινωνία/ενημέρωση κλπ με ευρωπαϊκά κεντρικά συστήματα συλλογής raw data. Αλλιώς θα γίνεται μεταφορά κλπ. με την άφιξη του πλοίου.
4. Ο κάθε απογραφόμενος λαμβάνει ηλεκτρονική κάρτα ή QR code στο κινητό με μοναδικό αριθμό και φωτογραφία ή και τα δύο που τον συνοδεύει (είναι η ταυτότητα του) έως ότου αποκτήσει άλλο status (ενσωματωθεί ως πρόσφυγας σε χώρα μέλος ή επαναπατρισθεί, ή…..). Χωρίς την κάρτα δεν μπορεί ούτε να περάσει σύνορα ούτε να φιλοξενηθεί στη χώρα κλπ. Όποιος κυκλοφορεί χωρίς κάρτα δεν έχει τα προνόμια φιλοξενίας (περίθαλψη κλπ).
5. Τα ζητήματα ασφαλείας έκδοσης κάρτας ώστε να μην αντιγράφεται κλπ. μπορούν να αντιμετωπισθούν πολύ ευκολότερα εάν η διαδικασία αρχίσει (ή συνεχισθεί) στο πλοίο. Π.χ. δεν προωθείται σε κέντρο φιλοξενίας εκτός λεκανοπεδίου πριν παραλάβει κάρτα (εάν χρειάζεται πάνω από 24 ώρες η έκδοσή της) ή δεν αποβιβάζει το πλοίο πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Σε κάθε περίπτωση ακόμη κι αν υπάρχουν στατικά σημεία hot spot στα νησιά η διαδικασία πρέπει να ελέγχεται και να συμπληρώνεται στα πλοία. Μετά την αποβίβαση το παιχνίδι έχει χαθεί ιδιαίτερα για τους μη αυτονόητα πρόσφυγες.
6. Το κινητό τηλέφωνο πρέπει οπωσδήποτε να είναι στοιχείο της διαδικασίας καταγραφής και ταυτοποίησης. Είναι η πυξίδα του μετανάστη. Πρέπει να υπάρχει app που θα δίνεται στη γλώσσα του και θα περιέχει βασικές χρηστικές πληροφορίες .