Ο υπουργός οικονομικών σε πρόσφατη συνέντευξη του στους Financial Times δήλωσε ότι μια μικρή αύξηση του επιτοκίου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα κάνει μεγάλη διαφορά στην αποπληρωμή του ελληνικού χρέους.
Δεν είναι ξεκάθαρο το τι εννοεί ως μεγάλη διαφορά ο κύριος Παπακωνσταντίνου. Αυτό που είναι ξεκάθαρο όμως είναι ότι μια σταδιακή αύξηση του επιτοκίου της ΕΚΤ στα μέσα επίπεδα πριν από την κρίση, δηλαδή στο 2,73 % από 1,00 % που είναι μέχρι αυτή τη στιγμή, οδηγεί σίγουρα τα στεγαστικά στο κόκκινο, τις επιχειρήσεις στη χρεοκοπία και τα νοικοκυριά στην ανεργία με συνέπεια το βάθεμα της ύφεσης.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Κομισιόν με θέμα την τέταρτη δόση του δανείου ο μόνος τρόπος να μειωθεί το χρέος στο 100 % του ΑΕΠ έως το 2024 είναι η επίτευξη ρυθμού ανάπτυξης πάνω από 3,5 %, με πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 5,5 % και επιτόκιο δανεισμού κάτω από 4,5 %. Θυμίζουμε, όμως, ότι το Μάαστριχτ και το Σύμφωνο Σταθερότητας ορίζουν ως όριο για το χρέος το 60 % του ΑΕΠ, ενώ το Σύμφωνο του Ευρώ θέτει ρητά την υποχρέωση μείωσης του χρέους κατά 1/20 καθ έτος για τις χώρες που έχουν ξεπεράσει το όριο. Με άλλα λόγια για να επιτευχθεί ο στόχος του 60 % που θέτουν τα παραπάνω Σύμφωνα και να σταματήσει η ελληνική επιτήρηση και τα μνημόνια χρειάζεται σταθερά πρωτογενές πλεόνασμα 8,4 % έως το 2034. Για κάτι τέτοιο δεν αρκεί μια φανατική μείωση των κρατικών δαπανών, αλλά ολοκληρωτική αλλαγή παραγωγικού μοντέλου. Συγκεκριμένα, λόγω της ειδικής σημασίας της κατανάλωσης και του δημόσιου τομέα για την ελληνική οικονομία, για κάθε δύο μονάδες μείωσης του πρωτογενούς ελλείμματος το ΑΕΠ μειωνόταν και αυτό κατά μια μονάδα. Έτσι από αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης -2 % το 2009, φτάσαμε στο -4,8 % το 2010. Με απλά μαθηματικά η δημιουργία του αναγκαίου πρωτογενούς πλεονάσματος σημαίνει ύφεση 6 % επιπλέον από τη σημερινή, δηλαδή 14,8 %.
Ο σχεδιασμός και η ελπίδα της κυβέρνησης είναι ότι η ταχύτατη αύξηση των εξαγωγών θα καλύψει αυτό το κενό. Ο μόνος όμως επιτυχημένος εξαγωγικός κλάδος της Ελλάδας είναι τα φαρμακευτικά προϊόντα. Η αιτία της επιτυχίας αυτού του κλάδου βασιζόταν, όμως, ανάμεσα στα άλλα και στο πάρτι σπατάλης και κλοπής στα νοσοκομεία. Συγκεκριμένα ενώ γνωστή εταιρία ισχυριζόταν ότι αύξανε τις εισαγωγές στην Ελλάδα κατά 20% το συγκεκριμένο φάρμακο ήταν εξαφανισμένο από τα φαρμακεία. Λογικό αν σκεφτούμε ότι όταν οι φαρμακαποθήκες λόγω νομικού πλαισίου μπορούσαν να πωλούν στη πχ Γερμανία τις ασπιρίνες 4 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα η τιμή τους είναι 0,67 ευρώ.
Η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου στην Ελλάδα είναι αναγκαία. Κανένας δεν διαφωνεί με αυτό. Αν αυτή η αλλαγή ήταν μια απλή αλλαγή αναλογιών ανάμεσα σε κάποιους κλάδους τότε δεν είναι απίθανο οι νόμοι της αγοράς να πετύχαιναν τελικά ύστερα από πολύ πόνο αυτήν την αλλαγή. Αυτό που χρειάζεται όμως είναι κάτι πολύ πιο δραστικό από αυτό που μπορούν να επιτύχουν από μόνες τους οι αγορές.
Φωνές που έλεγαν ότι η Ελλάδα χρειάζεται κεντρικά σχεδιασμένη βιομηχανική πολιτική για να συντηρήσει ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης και να σταθεί στα δικά της πόδια φιμώθηκαν με κάθε τρόπο τα τελευταία εξήντα χρόνια. Αντίθετα ο δημόσιο λόγος ευτελίστηκε σε τέτοιο βαθμό που πλέον κανένας άνθρωπος δεν του δίνει σημασία. Σήμερα η ανάγκη να αλλάξουμε είναι πλέον οφθαλμοφανής από όλους.
ΚΠ