«Άραγε θα βλέπει ο ιστορικός του 23 αιώνα τις σημερινές δημοσιοοικονομικές ακροβασίες με το ίδιο μείγμα περιέργειας και αποστροφής που σήμερα κατανοούμε την οικονομική πολιτική των Γάλλων βασιλιάδων του 18ου αιώνα;» Αυτό αναρωτιέται σε άρθρο του σήμερα στους Financial Times ο Kenneth Rogoff καθηγητής οικονομικών στο Χάρβαρντ και πρώην κεντρικός οικονομολόγος του ΔΝΤ. Η συνέχεια είναι πιο αποκαλυπτική.
«Η εξισορρόπηση της δημοσιοοικονομικής πολιτικής στο τελείωμα μιας βαθιάς χρηματοπιστωτικής κρίσης είναι μια πολύ λεπτή διαδικασία. Το κλειδί είναι να δούμε την μεγάλη εικόνα. Ακόμα και αν τα κρατικά ομόλογα σήμερα φαίνονται λαμπερά, όπως φαίνονταν και τα αντίστοιχα γαλλικά πριν τη μεγάλη γαλλική επανάσταση, οι ιστορικοί του μέλλοντος θα βλέπουν και θα προβληματίζονται με γεγονός ότι το φορολογικό μας σύστημα είναι όμοιο με βυζαντινούς λαβύρινθους που δημιουργώντας στην πορεία τεράστια σπατάλη σπρώχνοντας το χρήμα προς πανίσχυρα επιχειρηματικά συμφέροντα. Σίγουρα πάντως θα δυσκολευτούν να πιστέψουν ότι η ασφάλιση, οι συντάξεις και το σύστημα υγείας χρηματοδοτούνται μέσα από «αεροπλανάκια» και «φούσκες» που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από την κλασική απάτη του 18ου αιώνα, τη Φούσκα της Νότια Θάλασσας. Πως επίσης να πιστέψουν ότι στον 21ο αιώνα δεν υπήρχε μηχανισμός για να χρεοκοπήσουν συντεταγμένα τα ήδη χρεοκοπημένα στην πραγματικότητα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.» Σημειώνουμε, όχι ότι αυτό είναι παρήγορο, ότι ο καθηγητής αναφέρεται όχι στην Ελλάδα, αλλά στην Αμερική και γενικότερα στην ανεπτυγμένη Δύση. Για την Ελλάδα έχει πολλές φορές δηλώσει στο παρελθόν ότι δεν θα αποφύγει τη χρεοκοπία. Αυτό κάνει και στη συνέχεια του άρθρου θεωρώντας το κάτι το αυτονόητο. Κλειδί που θα πυροδοτήσει αυτήν την εξέλιξη αυτή θεωρεί την αύξηση των επιτοκίων διεθνώς.
Υπάρχει λύση; Αν ναι τότε ο καθηγητής δηλώνει ότι περνάει μέσα από την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, την βελτίωση της παραγωγικότητας μέσω επενδύσεων στην παιδεία και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Σίγουρα πάντως καταλήγει οι κοινωνίες του μέλλοντος πρέπει να μάθουν να βασίζονται λιγότερο στο χρέος αν και είναι δυνατόν να βρεθούν τρόποι το χρέος να συνδυαστεί με την ανάπτυξη.