Με το Ισραήλ να συζητά ανοιχτά το ενδεχόμενο να επιτεθεί εναντίον του Ιράν τους επόμενους μήνες, η κυβέρνηση Ομπάμα λαμβάνει μια σειρά από μέτρα με τα οποία ελπίζει να αποτρέψει μια ισραηλινή επίθεση και να αναγκάσει τους Ιρανούς να προχωρήσουν σε πιο σοβαρές διαπραγματεύσεις.
Μεταξύ των μέτρων που έχουν ήδη προγραμματιστεί είναι τα ναυτικά γυμνάσια και η εγκατάσταση νέων αντιπυραυλικών συστημάτων στον Κόλπο, καθώς και οι αυστηρότεροι περιορισμοί στα πετρελαϊκά εισοδήματα του Ιράν. Ο πρόεδρος Ομπάμα σκέπτεται να προβεί σε νέες δηλώσεις για τα κριτήρια που θα οδηγούσαν στην ανάληψη δράσης, ενώ εξετάζει και υπόγειες δραστηριότητες που έχουν στο παρελθόν απορριφθεί.
Σε λίγες ημέρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες 25 χώρες θα πραγματοποιήσουν τα μεγαλύτερα γυμνάσια ναρκαλιείας που έχουν γίνει ποτέ στον Κόλπο, θέλοντας να δείξουν στο Ιράν ότι δεν θα του επιτρέψουν να εμποδίσει τη μεταφορά πετρελαίου μέσω των στενών του Ορμούζ. Ενόψει των γυμνασίων, που θα διεξαχθούν από τις 16 ως τις 27 Σεπτεμβρίου, το αμερικανικό Ναυτικό διπλασίασε τον αριθμό των ναρκαλιευτικών στην περιοχή, που είναι τώρα οκτώ.
Η αμερικανική κυβέρνηση θέλει επίσης να ολοκληρώσει τους επόμενους μήνες την κατασκευή ενός νέου συστήματος ραντάρ στο Κατάρ, που θα συνδυαστεί με τα ήδη υπάρχοντα ραντάρ στο Ισραήλ και την Τουρκία προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ευρύ τόξο προστασίας από τους πυραύλους. Το μήνυμα στο Ιράν είναι ότι ακόμη κι αν κατασκευάσει μια πυρηνική βόμβα και τη φορτώσει σε έναν πύραυλο, το σύστημα αυτό θα μπορεί να τον αποκρούσει.
Το ερώτημα του τι προειδοποιήσεις πρέπει να απευθύνει ο Ομπάμα στο Ιράν είναι ακόμη ανοιχτό. Μερικοί από τους συμβούλους του αμερικανού προέδρου πιστεύουν ότι το Ισραήλ χρειάζεται ισχυρότερες διαβεβαιώσεις ότι η Ουάσινγκτον είναι διατεθειμένη να αναλάβει στρατιωτική δράση πολύ πριν το Ιράν αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Άλλοι αξιωματούχοι, πάλι, πιστεύουν ότι το Ισραήλ θέλει να υποχρεώσει τον Ομπάμα να αναλάβει στρατιωτικές δεσμεύσεις τις οποίες δεν επιθυμεί. Σύμφωνα πάντως με τον Γκρέιαμ Άλισον, έναν ειδικό του Χάρβαρντ για τις πυρηνικές συγκρούσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους έχουν επιτρέψει τα τελευταία 18 χρόνια στο Ιράν να διασχίσει επτά «κόκκινες γραμμές» χωρίς να υποστεί καμιά συνέπεια.
«Η διεθνής κοινότητα δεν χαράσσει μια κόκκινη γραμμή απέναντι στο Ιράν σε ό,τι αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα», είπε χθες ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου στο υπουργικό του συμβούλιο. Οι μυστικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ εξετάζουν εδώ και καιρό τον πιθανό διάδοχο των «Ολυμπιακών Αγώνων», του υπόγειου προγράμματος δηλαδή που ξεκίνησε επί διακυβέρνησης Μπους και μόλυνε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Ένα λάθος στους κωδικούς αποκάλυψε το 2010 στο Ιράν την επικείμενη επίθεση και η Τεχεράνη προχώρησε από τότε στη λήψη μέτρων προστασίας των αντιδραστήρων της.
Όλα αυτά τα μέτρα αποσκοπούν στο να κερδηθεί χρόνος και να πειστεί το Ισραήλ ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις έναντι ενός πολέμου που θα έβαζε φωτιά σε όλη τη Μέση Ανατολή. Επιπλέον, όπως είπε ο αρχηγός του αμερικανικού Γενικού Επιτελείου Μάρτιν Ντέμσεϊ, μια ισραηλινή επίθεση θα καθυστερούσε, αλλά δεν θα κατέστρεφε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι δεν έχουν ενδείξεις πως η ιρανική ηγεσία έχει αποφασίσει να κάνει τα τελικά βήματα προς την απόκτηση ενός πυρηνικού όπλου. Οι προθέσεις του Ιράν παραμένουν ασαφείς, λένε.
Την περασμένη εβδομάδα, η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας ανακοίνωσε ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των φυγοκέντρων που έχει εγκαταστήσει το Ιράν σε μια υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου. Η Επιτροπή πρόσθεσε, όμως, ότι το Ιράν έχει μετατρέψει μέρος του εμπλουτισμένου του καυσίμου σε μια μορφή που είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή όπλων.
Ο Μιτ Ρόμνεϊ, υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων για την προεδρία, έχει υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση, λέγοντας ότι θα επέτρεπε ποτέ στο Ιράν να εμπλουτίσει ουράνιο σε οποιονδήποτε βαθμό. Η θέση αυτή δεν είναι δυνατόν να γίνει δεκτή από το Ιράν, καθώς το τελευταίο έχει το δικαίωμα να εμπλουτίζει ουράνιο για ειρηνικούς σκοπούς.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)