Οι αγώνες και οι θυσίες των Σουλιωτών κατά των Τούρκων κατακτητών, έχουν γραφεί με χρυσά γράμματα στην Ελληνική Ιστορία, αλλά και στις μνήμες των Ελλήνων που σε κάθε ευκαιρία τους τιμούν.
Αυτό έγινε και σήμερα στις εκδηλώσεις μνήμης, για τη θυσία των ελεύθερων Σουλιωτών που το 1804 έπεσαν στον γκρεμό δίπλα από την Ιερά Μονή Σέλτσου στην Κοιλάδα του Αχελώου, όπου ανηφόρισαν πλήθη προσκυνητών. Οι εκδηλώσεις και φέτος οργανώθηκαν από τον Δήμο Γεωργίου Καραϊσκάκη της Άρτας και επιλέχθηκε η 23η Αυγούστου, ημέρα που γιορτάζει τα εννιάμερα της Παναγίας, το Μοναστήρι Σέλτσου, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Ο διπλός εορτασμός κάθε Αύγουστο, αποτελεί ένα μεγάλο γεγονός σε ολόκληρη την περιοχή και οι χιλιάδες προσκυνητές ανηφορίζουν στην περιοχή, για να προσκυνήσουν στην Παναγιά αλλά και να αποδώσουν ελάχιστο φόρο τιμής στους Σουλιώτες που μαρτύρησαν. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε και ο δήμαρχος Δημήτρης Γαλλίκας, «...πάλι μας σμίγουν σήμερα στον ιερό αυτό τόπο οι νεκροί και οι λίγοι ηρωικοί διασωθέντες της μάχης του Σέλτσου του Απριλίου 1804. Μας έχουν φέρει εδώ ψηλά, όχι μόνο με όρους υψομέτρου ούτε καν με όρους δόξας αλλά με όρους αρετής. Γιατί όπως είπε ο Κικέρων, η δόξα είναι μια απλή σκιά που ακολουθεί την αρετή. Αρετή είναι να επιλέγεις το σωστό στην κάθε στιγμή και να το πράττεις. Κι έρχονται στιγμές που η επιλογή είναι πολύ σκληρή - όπως ήταν πράγματι για τους έγκλειστους στο Σέλτσο Σουλιώτες. Μπροστά η άβυσσος. Πίσω ο αμείλικτος εχθρός. Μπροστά ο θάνατος. Πίσω μια άτιμη συνθηκολόγηση. Κι η απόφαση παίρνεται σε μια στιγμή. Παίρνεται με την καρδιά - όχι μόνο γιατί δεν υπάρχει χρόνος να παρέμβει η λογική, αλλά γιατί ήρωας δε γίνεσαι με τη λογική: με την καρδιά γίνεσαι...».
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Άρτας Βασίλης Ψαθάς τόνισε: «...Η Μάχη του Σέλτσου και η τελευταία θυσία των Σουλιωτών το 1804, είναι ένα δεύτερο Ζάλογγο, τραγικότερο ίσως, σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό. Ένα βαρύ τίμημα που πλήρωσε ο Ελληνισμός στη μάχη για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, καθώς από τους 1400 περίπου Σουλιώτες που κατέφθασαν στην Ιερά Μονή που υπήρχε στο Σέλτσο διασώθηκαν μόνο 65. Το Σέλτσο, ιερός τόπος θυσίας αλλά και μνημείο της Ορθοδοξίας στέκει ατάραχος μάρτυρας της Ιστορίας, στους ανοιχτούς ορίζοντες των ακατέργαστων βουνών...».
Η θυσία των Σουλιωτών στην Μονή Σέλτσου, άρχισε να καταγράφεται με την συνθήκη της 12ης Δεκεμβρίου του 1803, όταν το Σούλι παραδόθηκε στον Αλή-Πασά και οι σουλιώτες άρχισαν να εγκαταλείπουν τον τόπο τους, για να μην παραδοθούν στους τούρκους. Με αρχηγούς τον Κίτσο και Νότη Μπότσαρη, 1148 σουλιώτες τα Χριστούγεννα του 1803 έφτασαν στην μονή του Σέλτσου όπου λόγω της τοποθεσίας αποτελούσε ένα φυσικό οχυρό. Είκοσι ημέρες αργότερα στις 12 Γενάρη του 1804,αρχισε η στενή πολιορκία τους από 8000 στρατιώτες του Αλί-Πασά. Με σοβαρές απώλειες στο εχθρικό στράτευμα, οι Σουλιώτες κατάφεραν να τους αποκρούσουν. Όλο το χειμώνα έμειναν αποκλεισμένοι στο Σέλτσο, με λιγοστά τρόφιμα και πολεμοφόδια που τους προμήθευαν κρυφά, οι κάτοικοι των γύρω περιοχών του Λιάσκοβου και της Βρεστένιτσας.
Στις 20 Απριλίου, ο Αλή-Πασάς με σύμμαχο την προδοσία, ετοιμάζει σφοδρή επίθεση εναντίων των εξαντλημένων και εξουθενωμένων από την 4μηνη πολιορκία Σουλιωτών. Η μάχη ήταν άνιση. Οι τούρκοι αφού εξουδετέρωσαν την αντίσταση στα φιλάκια μπήκαν στο Μοναστήρι. Άλλοι σφαγιάστηκαν η αιχμαλωτίστηκαν ενώ 250 γυναικόπαιδα για να μην πέσουν στα χεριά των εχθρών έστησαν ένα νέο μεγαλύτερο Ζάλογγο. Εκείνη την ημέρα οι ιστορικοί αναφέρουν ότι χάθηκαν 3 γενιές Μποτσαραίων. Ο Νότης Μπότσαρης αιχμαλωτίστηκε τραυματισμένος ενώ ο Κίτσος μαζί με τον 13χρονο Μάρκο και 10 σουλιώτες γλίτωσαν της σφαγής μέσα σε μια σπηλιά.
-Στο χώρο της μάχης του Σέλτσου παρουσιάστηκε από το θίασο Μηλιανών Άρτας με τοπικούς καλλιτέχνες ένα πρωτότυπο θεατρικό δρώμενο που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Αριστείδης Λαυρέντζος, με τίτλο "Συναπάντημα στο Σέλτσο", βάζοντας να συναντιούνται εκεί ο Ρήγας Φεραίος, ο Κοσμάς Αιτωλός, ο Αλή πασάς των Ιωαννίνων, ο Γάλλος πρόξενος, συγγραφέας και φιλέλληνας Φρανσουά Πουκεβίλ και οι Νότης και Μάρκος Μπότσαρης με δύο Σουλιώτισσες καπετάνισσες και τη νεαρή ηρωίδα Λένω Μπότσαρη.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)