Φανταστείτε 17 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένου ποδηλατόδρομου που περνούν μέσα από αγρούς, λιβάδια, λίμνες και ποτάμια και διασταυρώνονται με πάπιες και πουλιά. Κάθε δύο χιλιόμετρα υπάρχει μια αντλία για τα λάστιχα. Για μερικούς Δανούς, αυτή είναι η πρωινή τους διαδρομή.
«Είμαι πολύ ευχαριστημένη που έφτιαξαν το δρόμο», λέει η 59χρονη δασκάλα Σούζαν Νίλσεν, που χρησιμοποιεί καθημερινά τον πρώτο «υπερποδηλατόδρομο» της Δανίας για να μεταβεί από το Αλμπερστλουντ, ένα προάστιο της Κοπεγχάγης, στην πρωτεύουσα.
Ο ποδηλατόδρομος αυτός είναι ένας από τους 26 που πρόκειται να κατασκευαστούν για να παρακινηθούν ακόμη περισσότεροι Δανοί να πηγαίνουν στη δουλειά τους ή το σχολείο με ποδήλατο. Ηδη, οι μισοί κάτοικοι της Κοπεγχάγης χρησιμοποιούν αυτό το μέσο καθημερινά. «Είμαστε πολύ καλοί, αλλά θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι», λέει ο Μπράιαν Χάνσεν, επικεφαλής της υπηρεσίας σχεδιασμού της κυκλοφορίας στην πόλη. «Ενας δικυκλιστής χρησιμοποιεί συνήθως το ποδήλατό του σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων. Σκεφτήκαμε λοιπόν τρόπους να δώσουμε κίνητρα για ακόμη μεγαλύτερες μετακινήσεις».
Ενώ υπάρχει ένα καλό δίκτυο ποδηλατόδρομων γύρω από την Κοπεγχάγη, οι προδιαγραφές σε διάφορους δήμους ποικίλλουν, με τον φωτισμό ή τη συντήρηση να μην είναι πάντα σε υψηλό επίπεδο. «Η ιδέα δεν λειτουργεί αν έχεις έναν καλό δρόμο, και ξαφνικά ένα κομμάτι στη μέση είναι καλυμμένο με χιόνι», σημειώνει η Λίζε Μπόργκστρομ Χένρικσεν, εκπρόσωπος της γραμματείας ποδηλάτου.
Για το πρόγραμμα του υπερποδηλατόδρομου, η Κοπεγχάγη και 21 τοπικές κυβερνήσεις συνεργάστηκαν για να εξασφαλίσουν την ύπαρξη διαδρομών σε ακτίνα 23 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα. «Θέλουμε ο κόσμος να θεωρεί ότι μπορεί να ακολουθήσει αυτή τη λύση αντί να πάρει το αυτοκίνητο, το λεωφορείο ή το τρένο», τονίζει ο Χάνσεν.
Το σχέδιο έτυχε ευρείας υποστήριξης σε μια χώρα όπου τόσο οι δεξιοί όσο και οι αριστεροί βουλευτές συνηθίζουν να πηγαίνουν στη δουλειά με ποδήλατο (αν και με διαφορετικά μοντέλα).
Η Περιφέρεια Πρωτευούσης της Δανίας, ένα πολιτικό όργανο που είναι υπεύθυνο για τα δημόσια νοσοκομεία αλλά και για την περιφερειακή ανάπτυξη, διέθεσε 1,6 εκατομμύριο δολάρια για το πρόγραμμα των υπερποδηλατόδρομων. «Όταν εξετάζουμε τα δημόσια νοσοκομεία, αναζητούμε τρόπους να μειώσουμε το κόστος», λέει ένας περιφερειακός σύμβουλος, ο Λαρς Γκάαρντχογκ. «Οι γιατροί λένε ότι ο καλύτερος ασθενής είναι αυτός που δεν βλέπουν. Ο,τιδήποτε κάνουμε για να μειώσουμε τη ρύπανση και την κυκλοφορία συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων, και ίσως στην ευτυχία τους».
Χάρις σε μέτρα όπως οι υπερποδηλατόδρομοι, οι Δανοί διαλέγουν τα ποδήλατα γιατί είναι η πιο γρήγορη και πιο βολική επιλογή για τη μετακίνησή τους. «Ο λόγος δεν είναι ότι οι Δανοί αγαπούν περισσότερο το περιβάλλον», εξηγεί ο Τζιλ Πεναλόζα, διευθυντής της καναδικής οργάνωσης 8-80 Cities. «Ούτε ότι τρώνε διαφορετικά πράγματα στο πρωινό τους».
Οι στατιστικές της Δανίας δείχνουν ότι η ποδηλασία συμβάλλει αποφασιστικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και του κόστους για την περίθαλψη. Πολλοί όμως λένε ότι το κυριότερο κέρδος είναι ψυχολογικό. «Όταν κάνεις ποδήλατο για μισή ώρα, αισθάνεσαι πραγματικά καλά με τον εαυτό σου», λέει ο υπουργός Μεταφορών Χένρικ Νταμ Κρίστενσεν. «Πίνεις ένα ποτήρι κρασί και αισθάνεσαι ότι το αξίζεις».
Ο Φριτς Μπρένταλ, υπεύθυνος επικοινωνίας στην Ομοσπονδία Δανών Δικυκλιστών, προειδοποιεί ότι δεν είναι όλα άψογα με τους υπερποδηλατόδρομους. «Το ιδανικό θα ήταν να μην υπάρχουν κόκκινα φανάρια, ένα καλύτερο οδόστρωμα και κανένα εμπόδιο στην πορεία», τονίζει. Ηδη πάντως εξετάζονται διάφορες βελτιώσεις, όπως ρύθμιση των φαναριών την ώρα της αιχμής για να δίνεται προτεραιότητα στους ποδηλάτες ή δημιουργία λωρίδων «συζήτησης», όπου δύο ποδηλάτες μπορούν να συζητούν ενώ μετακινούνται.
Ο επόμενος υπερποδηλατόδρομος θα συνδέσει την Κοπεγχάγη με τον δήμο Φουρέσο, στα βορειοδυτικά. Οι υπάρχοντες ποδηλατόδρομοι περνούν μέσα από ένα όμορφο δάσος, το οποίο όμως το βράδυ είναι σκοτεινό. Οι αρχές σκέπτονται έτσι να αξιοποιήσουν το φως από τον ήλιο.
Ο Χάνσεν, που υπολογίζει ότι προσωπικά εξοικονομεί κάθε χρόνο έναν τόνο διοξειδίου του άνθρακα, ελπίζει ότι με την ολοκλήρωση του προγράμματος οι άνθρωποι που κυκλοφορούν με ποδήλατο θα αυξηθούν. «Είναι αναπόφευκτο να μετακινείσαι για να πας στη δουλειά σου», σημειώνει. «Με το ποδήλατο κάνεις και κάτι που σε διασκεδάζει».
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)