Ο κεντροαριστερός υποψήφιος πρόεδρος του Μεξικού Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ μείωσε την διαφορά από τον Ενρίκε Πένια Νιέτο, που θεωρείται ο επικρατέστερος υποψήφιος, στις τέσσερις μονάδες, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε χθες εγείροντας αμφιβολίες για το αποτέλεσμα των εκλογών που διεξάγονται σε ένα μήνα, την 1η Ιουλίου. Δημοσκόπηση της εφημερίδας Reforma η οποία δημοσιεύτηκε χθες έδειξε ότι το ποσοστό των προθέσεων ψήφου υπέρ του Λόπες Ομπραδόρ, που είχε χάσει στις εκλογές του 2006, αυξήθηκε στο 34%, επτά μονάδες από την ανάλογη έρευνα του περασμένου μήνα.
Ο Πένια Νιέτο, υποψήφιος του Θεσμικού Επαναστατικού Κόμματος (PRI, αξιωματική αντιπολίτευση), το οποίο κυβέρνηση το Μεξικό το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα, είδε το ποσοστό του να μειώνεται τέσσερις μονάδες, στο 38%, στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας στα τέλη του Μαρτίου.
Η εξέλιξη προκάλεσε εκνευρισμό στις αγορές στο Μεξικό, καθώς εγείρει αμφιβολίες για το πόσο ισχυρή θα είναι η επόμενη κυβέρνηση. Ο Πένια Νιέτο είχε μεγάλο προβάδισμα στις περισσότερες δημοσκοπήσεις τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά βρίσκεται υπό πίεση τις τελευταίες διαδηλώσεις, καθώς χιλιάδες άνθρωποι διεξήγαγαν διαδηλώσεις εναντίον του ιδίου και του PRI. Αναμένεται να γίνουν και νέες κινητοποιήσεις το επόμενο διάστημα.
«Οι μεταβολές στα ποσοστά αντανακλούν ένα μήνα εκστρατείας στην διάρκεια του οποίου είδαμε την κινητοποίηση των φοιτητών και την κινητοποίηση εναντίον του Ενρίκε Πένια, καθώς και την ανάδειξη της διαφθοράς στην ημερήσια διάταξη», επισήμανε ο δημοσκόπος της Reforma Αλεχάνδρο Μορένο.
Η δημοσκόπηση έγινε από την 24η ως την 27η Μαΐου, μετά την μεγάλη διαδήλωση της 19ης Μαΐου. Έδειξε ότι το ποσοστό της Χοσεφίνα Βάσκες Μότα, της υποψήφιας του κυβερνώντος συντηρητικού Κόμματος Εθνικής Δράσης (PAN), το οποίο κυβερνά το Μεξικό από το 2000, έπεσε έξι μονάδες, στο 23%.
Η δημοσκόπηση αυτή καταδεικνύει ότι η εκλογική μάχη θα είναι πολύ πιο αμφίρροπη από ό,τι προβλεπόταν σε άλλες έρευνες. Μία έρευνα της Consulta Mitofsky που έγινε από την 25η ως την 27η Μαΐου έδινε στον Πένια Νιέτο διαφορά 17,5 εκατοστιαίων μονάδων, αφαιρουμένων των αναποφάσιστων ψηφοφόρων.
Ο Λόπες Ομπραδόρ είχε χάσει τις εκλογές του 2006 με διαφορά μικρότερη από το 1% και είχε αμφισβητήσει το αποτέλεσμα, κηρύσσοντας τον εαυτό του νόμιμο πρόεδρο και οργανώνοντας διαδηλώσεις που διήρκεσαν μήνες. Σε αυτή την εκστρατεία, έχει υιοθετήσει πιο μετριοπαθείς τόνους, ενώ προσπαθεί να ανακτήσει την υποστήριξη όσων είχαν απογοητευτεί μετά την ήττα του και την άρνησή του να την αποδεχθεί.
Αφού είδε την δημοσκόπηση, ο Λόπες Ομπραδόρ εκτίμησε ότι ο Πένια Νιέτο «χάνει την ορμή του. Είναι ο υποψήφιος των ΜΜΕ, όχι του λαού».
Σε πολλές από τις κινητοποιήσεις εναντίον του υποψηφίου του PRI, οι διαδηλωτές επέκριναν τον μεγαλύτερο τηλεοπτικό σταθμό της χώρας, τον Televisa, με το επιχείρημα ότι προωθεί την εκστρατεία του Πένια Νιέτο συστηματικά. Οι κατηγορίες πως ο Τομάς Γιάρινγκτον, πρώην κυβερνήτης εκλεγμένος με το PRI στο νότιο Μεξικό, έπαιρνε δωροδοκίες από τις συμμορίες του οργανωμένου εγκλήματος που διακινούν ναρκωτικά έπληξαν επίσης τον Πένια Νιέτο τις τελευταίες εβδομάδες.
Πάντως ο ίδιος δεν έχασε την αυτοπεποίθησή του. «Βλέπω πολλές δημοσκοπήσεις. Αναμφίβολα είναι καλές για λόγους αναφοράς, αλλά τίποτε περισσότερο», είπε ο Πένια Νιέτο μετά από μια συνάντησή του με στελέχη επιχειρήσεων στο Κανκούν. «Θα αποδεχθούμε την πιο σημαντική δημοσκόπηση--αυτήν της 1ης Ιουλίου», πρόσθεσε.
Εάν οι επόμενες δημοσκοπήσεις δείξουν μια αντίστοιχη αύξηση των ποσοστών του Λόπες Ομπραδόρ, ο τελευταίος μήνας της προεκλογικής εκστρατείας αναμένεται να αποδειχθεί πολύ πιο έντονος από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι αναλυτές.
Ο Λόπες Ομπραδόρ, πρώην δήμαρχος της Σιουδάδ δε Μέχικο, είχε θορυβήσει τους εγχώριους και ξένους επενδυτές με το πρόγραμμά του για την μείωση της φτώχειας που είχαν χαρακτηρίσει ενάντιο στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Σε αυτές τις εκλογές, έχει δεσμευτεί ότι θέλει να κυβερνήσει «για τους πλούσιους και για τους φτωχούς». Ορισμένοι αμφισβητούν κατά πόσον μπορεί να κερδίσει τον Πένια Νιέτο. Η Πατρίσια Μπέρι, αναλύτρια σε μια χρηματιστηριακή εταιρία του Μεξικού, λέει ότι δεν νομίζει «πως αμφιβάλλει κανείς ότι τελικά ο Πένια Νιέτο θα κερδίσει», όμως άλλοι εκφράζουν φόβοι ότι δεν θα εξασφαλίσει ποσοστά ικανά να του επιτρέψουν να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις όπως υπόσχεται.
Μετά την δημοσίευση της δημοσκόπησης το πέσο έπεσε πάνω από 1% σε χαμηλό τριετίας, ενώ το χρηματιστήριο έπεσε 1% και οι τιμές των χρεογράφων επίσης έπεσαν.
Το PRI θέλει να κερδίσει την πλειοψηφία στο Κογκρέσο του Μεξικού και ο Πένια Νιέτο υπόσχεται να ανοίξει τον τομέα της ενέργειας σε ιδιωτικές επενδύσεις, να προχωρήσει σε μέτρα 'απελευθέρωσης' της αγοράς εργασίας και να μεταρρυθμίσει τον φορολογικό κώδικα. «Ο φόβος είναι βασικά ότι ο Πένια Νιέτο δεν θα έχει μια σαφή εντολή και δεν θα γίνουν οι μεταρρυθμίσεις», είπε ο Πέδρο Τουέστα, αναλυτής για θέματα Λατινικής Αμερικής της εταιρίας ερευνών 4Cast (Ουάσινγκτον).
Ο Λόπες Ομπραδόρ αντιτίθεται στην μεταρρύθμιση του τομέα της ενέργειας που προτείνει το PRI, σχεδιάζει να αυξήσει τη φορολογία για τις ξένες μεταλλευτικές και ενεργειακές εταιρίες στο Μεξικό και να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους συμμετοχής της χώρας του στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA).
Η δημοσκόπηση της Reforma έγινε σε δείγμα 1.515 ψηφοφόρων και έχει περιθώριο στατιστικού σφάλματος ±2,9%.