Όχι μόνο οι καύσωνες, αλλά ακόμα και οι σχετικά μικρές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας τα καλοκαίρια, οι οποίες όμως διαχρονικά έχουν γίνει μεγαλύτερες και συχνότερες λόγω της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να μειώσουν το προσδόκιμο ζωής των ηλικιωμένων ανθρώπων που έχουν χρόνια προβλήματα υγείας, σύμφωνα με μία νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Η μελέτη αναδεικνύει ένα νέο μακροπρόθεσμο παράγοντα κινδύνου, πέρα από τους καύσωνες που έχουν άμεσες επιπτώσεις, καθώς επισημαίνει ότι ακόμα και μία αυξομείωση της θερμοκρασίας κατά ένα βαθμό Κελσίου πάνω από το συνηθισμένο, εφόσον γίνεται σε βάθος χρόνου, μπορεί να αποβεί θανατηφόρα για τα άτομα της τρίτης ηλικίας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα.
Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον καθηγητή περιβαλλοντικής επιδημιολογίας Τζόελ Σβαρτς και την Αντονέλα Ζανομπέτι του Τμήματος Περιβαλλοντικής Υγείας, που δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανέφεραν ότι «ανεξάρτητα από τους καύσωνες, ημέρα με την ημέρα η υψηλή διακύμανση των θερινών θερμοκρασιών μικραίνει το προσδόκιμο ζωής. Αυτή η διακύμανση μπορεί να είναι επιβλαβής για τους ευάλωτους ανθρώπους».
Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν προβλέψει ότι η κλιματική αλλαγή όχι μόνο θα αυξήσει τις θερμοκρασίες του πλανήτη, αλλά και το βαθμό διακύμανσής (αυξομείωσής) τους τα καλοκαίρια, ιδίως σε χώρες με μέσο γεωγραφικό πλάτος, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα. Αυτές οι πιο ευμετάβλητες θερινές θερμοκρασίες συνιστούν ολοένα πιο σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Προηγούμενες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει τη σχέση ανάμεσα στους καύσωνες και στην αύξηση των θανάτων στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Όμως η νέα έρευνα, κάνοντας ένα βήμα παραπέρα, επισημαίνει ότι δεν σκοτώνουν μόνο τα κύματα καύσωνα βραχυπρόθεσμα, αλλά και οι σχετικά πιο ανεπαίσθητες μεταβολές των καλοκαιρινών θερμοκρασιών μακροπρόθεσμα. Ο κίνδυνος είναι πιο αυξημένος για τους ηλικιωμένους με προβλήματα όπως διαβήτη, καρδιοπάθεια (ιδίως όσοι είχαν πάθει μη θανατηφόρο έμφραγμα στο παρελθόν), χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κ.α.
Οι ερευνητές ανέλυσαν σε βάθος χρόνου στοιχεία για την υγεία περίπου 3,7 εκατ. ανθρώπων άνω των 65 ετών σε 135 πόλεις και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ποσοστά θανάτου είναι υψηλότερα στις πόλεις εκείνες όπου τα καλοκαίρια υπάρχουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις του θερμομέτρου. Κατά μέσο όρο, κάθε αύξηση κατά ένα βαθμό Κελσίου στην αυξομείωση της θερινής θερμοκρασίας αυξάνει κατά 2,8% έως 4% το ποσοστό θανάτων των ηλικιωμένων με χρόνιες παθήσεις. Αναλυτικότερα, ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου αυξάνεται κατά 4% για όσους έχουν διαβήτη, 3,8% για όσους είχαν υποστεί έμφραγμα κάποτε, 3,7% για όσους έχουν χρόνια προβλήματα στους πνεύμονες και 2,8% για όσους έχουν προβλήματα καρδιάς.
Επιπλέον, η έρευνα έδειξε ότι ο κίνδυνος από τις θερμοκρασιακές μεταβολές είναι 1% έως 2% μεγαλύτερος για όσους ζουν σε συνθήκες φτώχειας και, αντίθετα, 1% έως 2% μικρότερος για όσους ζουν σε πόλεις με περισσότερο πράσινο. Όσο πιο πολύ μεγάλη είναι η μέση θερμοκρασία μιας περιοχής, τόσο περισσότερο αυξάνεται ο κίνδυνος για την υγεία από τις αυξημένες θερμοκρασιακές διακυμάνσεις.
Οι ηλικιωμένοι και γενικότερα όσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα δυσκολεύονται περισσότερο να προσαρμοστούν στις ακραίες θερμοκρασίες κι επίσης φαίνεται πως είναι πιο ευάλωτοι στις μεγαλύτερες από το συνηθισμένο διακυμάνσεις της θερμοκρασίας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι σταδιακά ο πληθυσμός γερνάει, ότι οι διάφορες χρόνιες παθήσεις γίνονται όλο και συχνές και, τέλος, ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνεται, όπως είπε ο καθηγητής Τζόελ Σβαρτς, αναμένεται ότι στο μέλλον θα γίνει ακόμα πιο σημαντικό το πρόβλημα των θερμοκρασιακών διακυμάνσεων από πλευράς δημόσιας υγείας.
(ΑΠΕ - ΜΠΕ)