Θα μπορούσε να υπάρξει ένα σχολείο χωρίς αίθουσες, θρανία, έδρες και μαυροπίνακες; Χωρίς τάξεις 25-30 μαθητών να παρακολουθούν έναν καθηγητή; Στη Δανία η απάντηση έχει ήδη δοθεί και είναι καταφατική. Το γυμνάσιο Όρεσταντ στην Κοπεγχάγη είναι ένα από αυτά. Πρόκειται για ένα μοντέρνο κτίριο που μοιάζει περισσότερο με εκθεσιακό χώρο παρά με σχολική μονάδα. Κι αυτό γιατί η εκπαίδευση στον 21ο αιώνα δίνει έμφαση στην ομαδική εργασία και τη δυνατότητα επιλογής-δηλαδή έχει ανάγκη από ανοικτούς χώρους.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η Δανία υιοθέτησε νόμους που ενθάρρυναν τα σχολεία να πειραματιστούν στο πεδίο των διδακτικών μεθόδων. Η προσήλωση στην παράδοση έδωσε τη θέση της στην αναζήτηση της καινοτομίας. Το γυμνάσιο Όρεσταντ είναι προϊόν αυτής της αντίληψης. Ο επισκέπτης του σχολείου μπορεί να δει έναν μαθητή να σχεδιάζει απομονωμένος σε μια ήσυχη γωνιά, έναν άλλον να λύνει τις ασκήσεις του καθισμένος σε κάποιο από τα σκαλιά της εντυπωσιακής εσωτερικής σκάλας.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν μελέτες αξιολόγησης του εγχειρήματος. Το διδακτικό προσωπικό αυτών των σχολείων, όμως, φαίνεται να είναι πεπεισμένο για την αποτελεσματικότητά του. Δάσκαλοι και καθηγητές πιστεύουν ότι οι περισσότερες επιλογές διευκολύνουν τους μαθητές με διαφορετικές δυνατότητες και αδυναμίες να μάθουν. Η συνεργασία μεταξύ τους θεωρείται απαραίτητη προετοιμασία για την έξοδό τους στον σύγχρονο κόσμο.
«Το ερώτημα είναι πώς πρέπει να διαπλάσουμε τον μελλοντικό μαθητή κι επομένως τον μελλοντικό πολίτη» επισημαίνει στην εφημερίδα «Ουόλ Στριτ Τζέρναλ» η καθηγήτρια Μαλού Τζούλσκγιερ. Το Όρεσταντ απάντησε σε αυτό το ερώτημα με πολλούς ανοικτούς χώρους. Το πενταόροφο κτίριο είναι σαν μια τεράστια αίθουσα, αφού οι ανεξάρτητες τάξεις χωρίζονται από τον υπόλοιπο χώρο με τζάμι και μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού.
«Οι διάδρομοι είναι χαμένος χώρος» δηλώνει ο αρχιτέκτονας του κτιρίου Κιμ Χέρφορθ Νίλσεν και προσθέτει: «Η βασική ιδέα ήταν να διευκολυνθούν τα παιδιά στη συνεργασία, να αντιληφθούν ότι δύο τα καταφέρνουν καλύτερα από έναν».
Αντίθετα απ' ό,τι θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, ο ανοικτός χώρος δεν προκαλεί χάος. Υποχρεώνει τους καθηγητές να διδάσκουν με διάφορους τρόπους (σε μικρές ομάδες, ή ακόμη και κάθε παιδί ξεχωριστά), ενώ οι 1.150 μαθητές του σχολείου έμαθαν να μιλούν χαμηλόφωνα σεβόμενοι τους συμμαθητές τους.
Η τεχνολογία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο Όρεσταντ. Ο,τιδήποτε υπάρχει σε αυτό το σχολείο -από διδακτικό υλικό έως τη δουλειά που παίρνουν οι μαθητές για το σπίτι- διακινείται μέσω του διαδικτύου. «Το κτίριο σε προκαλεί να αλλάξεις τον τρόπο που διδάσκεις» λέει η καθηγήτρια Μαθηματικών και Αγγλικών Μέτε Ιντε Τόφνταχλ. Στη διάρκεια του μαθήματος μπορεί να αναθέσει μια εργασία στους μαθητές της και να παρακολουθεί την πρόοδό τους από τον υπολογιστή της. «Εάν θέλω να διορθώσω κάτι μπορώ να στείλω ένα μήνυμα μέσω του τσατ - ρουμ» προσθέτει.
«Αλλάζοντας τον περιβάλλοντα χώρο, αλλάζουμε και τον τρόπο που διδάσκουμε» επισημαίνει και από την πλευρά του ο διευθυντής του σχολείου.
Η εξωστρέφεια του εκπαιδευτικού συστήματος στη Δανία δεν περιορίζεται στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο υπουργός Παιδείας Μόρτεν Οστεργκάαντ ανακοίνωσε προ ημερών την πρόθεσή του να λάβει σειρά μέτρων, ώστε να γίνει πιο εύκολο για τους Δανούς φοιτητές να πραγματοποιούν μέρος των σπουδών τους στο εξωτερικό. «Το όραμά μου είναι όλοι οι φοιτητές να φεύγουν για ένα διάστημα στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια των σπουδών τους» δήλωσε στην εφημερίδα «Πολιτίκεν». Μαζί του συμφώνησε και ο εκπρόσωπος των πανεπιστημίων της Δανίας. «Είναι σημαντικό για τους φοιτητές μας να λαμβάνουν μια πολύπλευρη εκπαίδευση» τόνισε ο Γιενς Οντερσέντε και κατέληξε: «Η Δανία είναι μια μικρή, ανοικτή δημοκρατία και χρειαζόμαστε οτιδήποτε μπορεί να μας κάνει πιο ανταγωνιστικούς στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο που ζούμε».
(ΑΠΕ - ΜΠΕ)