Δεν είναι εύκολο, και σίγουρα όχι ευχάριστο, να αποδεχθείς, να συμβιβαστείς, να προετοιμαστείς για να ζήσεις την υπόλοιπη ζωή σου στη βάση του “αυτά πού ήξερες, ξέχασ’ τα...” και “υπάρχουν και χειρότερα...” μπροστά σου.
Αυτό απαιτεί, όμως, σήμερα ο ρεαλισμός και η ανάγκη προετοιμασίας (όχι μόνο ψυχολογικής...) για να μπορέσει κανείς να επιβιώσει σ’ ένα κόσμο που αλλάζει ραγδαία και απρόβλεπτα. Σε μιαν εποχή που πρέπει να είσαι αθεράπευτα αιθεροβάμων για να μην καταλαβαίνεις ότι η μέρες των “βεβαιοτήτων”, της ασφάλειας, της θαλπωρής της ρουτίνας, τέλειωσαν- αν υπήρξαν πράγματι ποτέ. Σε μια εποχή που ακόμη βρίσκεται στο ξεκίνημα της, και στην οποία τα “αδιανόητα”, όχι μόνο μπορεί να συμβούν. Συμβαίνουν ήδη...
Ο κόσμος, δεν ήταν ποτέ δίκαιος, ειρηνικός, εύκολος. Μια φευγαλέα αναδρομή στην ιστορία, σε βεβαιώνει περί αυτού. Οι άνθρωποι, όμως, είχαμε μια διαφορετική πρόσληψη του κόσμου. Πιο “εντόπια”, με προσλαμβάνουσες από την “γειτονιά” μας. Τα νέα και οι επιπτώσεις των παγκόσμιων εξελίξεων και ανακατατάξεων, ήθελαν πολύ χρόνο για να κυκλοφορήσουν, να γίνουν “νέα πραγματικότητα” που έπρεπε να αφομοιωθεί. Με το προσδόκιμο ζωής σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από το σημερινό, γενιές ολόκληρες δεν προλάβαιναν καν να μάθουν, πόσο μάλλον να βιώσουν, τις ανατροπές και τις επιπτώσεις αυτών των εξελίξεων.
Τα αρκετά τελευταία χρόνια, οι αποστάσεις εκμηδενίστηκαν. Οι μεγάλες αλλαγές, προς το καλό ή το κακό, δεν χρειάζονται χρόνια ή αιώνες για να μαθευτούν και να σφραγίσουν την νέα “πραγματικότητα”. Παρακολουθούμε σε... ζωντανή μετάδοση τους πολέμους, ακούμε σε πραγματικό χρόνο τις απειλές που εκτοξεύονται, χάνονται περιουσίες στα χρηματιστήρια από μιαν απρόβλεπτη εκλογική ανατροπή χιλιάδες χιλιόμετρα μακρυά μας. Μια εικόνα “ξινισμένης”χειραψίας δύο ηγετών που μεταδίδεται ακαριαία σ’ ολόκληρο τον κόσμο, προειδοποιεί για τις πιθανότατες ριζικές και απρόβλεπτες ανακατατάξεις που μπορεί να συμβούν από στιγμή σε στιγμή...
Έχουμε, πλέον, αποδεχθεί (οι νεότεροι, σε απόλυτο βαθμό και καθόλου θεωρητικά) ότι στην διάρκεια του βίου του, ένας άνθρωπος θα υποχρεωθεί από τις εξελίξεις και την πρόοδο, ν’ αλλάξει τουλάχιστον 4-5 φορές επάγγελμα. Γιατί, λοιπόν (οι μεγαλύτεροι...) δεν αποδεχόμαστε ότι “αυτά που ξέραμε, πάνε...”; Ότι η επίπλαστη ραστώνη του “καλά είμαστε, και θα συνεχίσουμε να είμαστε έτσι...” έχει εκπνεύσει προ πολλού; Ότι αυτά που ούτε στους χειρότερους εφιάλτες μας φανταζόμασταν ότι μπορεί να μας τύχουν, μας... έτυχαν και βρισκόμαστε σε μια ατέρμονη διαδικασία ανακατατάξεων και επιδρομής των “αδιανόητων”;
Τα τελευταία περίπου 40 χρόνια, η Ευρώπη, η Δύση ολόκληρη σχεδόν, βίωσε μια πρωτοφανής περίοδο ειρήνης, οικονομικής ανάπτυξης, ευμάρειας, σιγουριάς και ασφάλειας. Αψυχολόγητα και χωρίς να μαθαίνουμε από την ιστορία (στη διάρκεια μόλις 30 ετών, από το 1910 μέχρι το 1940, η Ευρώπη και ο κόσμος έζησαν δυο τρομακτικούς πολέμους,μια κομβική επανάσταση, επαναχάραξη συνόρων, αφανισμό κραταιών αυτοκρατοριών, ανατροπή παραγωγικών μοντέλων, επαναπροσδιορισμό σχέσεων των συντελεστών της παραγωγής κ.λ.π.) αφεθήκαμε βολικά να βαυκαλιζόμαστε ότι από δω κι’ εμπρός, ο κόσμος θα πορεύεται κατά πως μάθαμε, προβλεπτά, σε μόνιμη ασφάλεια , με την βεβαιότητα πως κεκτημένα και σχεδιασμοί, δεν πρόκειται επ’ ουδενί να διαταραχθούν- τουλάχιστον όχι επί τα χείρω...
Η αχαλίνωτη υπερμεγέθυνση της οικονομικής εξουσίας (της χρηματοπιστωτικής, της “φούσκας”, όχι του παραγωγικού καπιταλισμού που αργά και με δυσκολίες τα έβρισκε τελικά με τον κόσμο της εργασίας) και η κυριαρχική επιβολή της στην πολιτική ( με εγκληματικές ευθύνες της τελευταίας...), αργά ή γρήγορα θα οδηγούσε σε εκρηκτικές καταστάσεις, που οι “τεχνοκράτες” ηγέτες δεν θα μπορούσαν ή δεν θα ήθελαν να διαχειριστούν. Το αποτέλεσμα της σωρευμένης μελαγχολίας, θυμού, οργής των κοινωνιών, τα βλέπουμε να εξαπλώνονται και να παγιώνονται. Πολιτικές ηγεσίες φοβικές και συντηρητικές, ιδεοληπτικές (αριστεράς και δεξιάς...), ποντάρουν πάνω σ’ αυτήν την ψυχολογική κατάπτωση των κοινωνιών, την εκμεταλλεύονται λαϊκίστικα ποντάροντας στον φόβο, δημιουργούν (η μεγιστοποιούν διαστροφικά) “εχθρούς”, τις ποδηγετούν...
Εδώ στην γωνιά μας, επιμένουμε να μην θέλουμε να προσαρμοστούμε στην νέα πραγματικότητα-την δύσκολη, την απαιτητική, την αβέβαιη. Δίνουμε μάχες οπισθοφυλακών για να διατηρήσουμε “κεκτημένα” ξεπερασμένα από τις εξελίξεις. Φοβόμαστε τις μεταρρυθμίσεις, αναμφίβολα επώδυνες στην αρχή τους, και... ονειρευόμαστε κάποια μαγική επάνοδο στα “παλιά. Καλά χρόνια”! Αρνιόμαστε να αποδεχθούμε το νέο περιβάλλον, δεν ξέρουμε πώς να προσαρμοσθούμε και να το διαχειρισθούμε- και δεν υπάρχουν ταγοί να μας δείξουν το “πώς” και να μας συνεγείρουν , να μας καθοδηγήσουν ώστε να συμβιώσουμε θετικά σ’ αυτό και τις νέες συνθήκες του.
Η πολιτική μας τάξη, συμπεριφέρεται λες και δεν βλέπει καν τι συμβαίνει στον περίγυρό μας, στον κόσμο! Ζητάμε (πάλι...) “πολιτική λύση” για τα ασφυκτικά προβλήματά μας από την Ευρώπη, την ώρα που τα θεμέλια αυτής της Ευρώπης δεν σείονται μόνο, αλλά ρηγματωμένα απειλούνται με πλήρη κατάρρευση. Το brexit,η Λεπέν,η επικείμενη ανατροπή δυνάμεων στην Ιταλία, η ραγδαία ενδυνάμωση εθνικιστικών φόβων,αισθημάτων και πολιτικών, δεν συνεκτιμώνται. Το “αδιανόητο” του Τράμπ και ότι αυτό πιθανόν προοιωνίζεται για την παγκόσμια- ήδη επίφοβη- ισορροπία, δεν προβληματίζει, ούτε φρονηματίζει. Ο απροκάλυπτος πλέον επεκτατισμός του Ερντογάν, με αιχμή του δόρατός του την Ελλάδα αλλά στόχο ολόκληρη την υπό διαρκή αναταραχή περιοχή μας, αντιμετωπίζεται αμήχανα, ασχεδίαστα. Ίσως τώρα, ο νέος αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών κ. Κατρούγκαλος, να τον συνετίσει, προειδοποιώντας τον ότι αυτός (και η κυβέρνηση...) “είναι και παραμένουν κομμουνιστές”! Ποιος ξέρει;
Στο παρελθόν, τέτοια αδιέξοδα λύνονταν δια του πολέμου. Σήμερα; Με την... επιφοίτηση του ...Αγίου Πνεύματος μάλλον απίθανη, οι “δοκιμασμένες λύσεις” προβάλλουν θελκτικές. Κι’ αυτό που ζούμε σήμερα, προανάκρουσμα πολέμου είναι. Χωρίς αχό κανονιών και μυρωδιά μπαρούτης...