Εκρηξη εκθέσεων από το Μουσείο Μπενάκη ως το τέλος του χρόνου: Ελ Γκρέκο, μόδα, Λόρδος Βύρωνας, σύγχρονη τέχνη και κρίση [εικόνες]

Σε μια πόλη που μοιάζει να τα έχει πει και δείξει όλα, το Μουσείο Μπενάκη έρχεται να ανοίξει ήδη μια νέα αφήγηση, μια γοητευτική εικονογράφηση του φθινοπώρου και του χειμώνα, ανακοινώνοντας 11 εκθέσεις και σειρά ημερίδων και αφιερωμάτων. Η σύνθεση ενδιαφέρουσα και με εύρος που περνά από το αφιέρωμα στον Ελ Γκρέκο, τη μεγάλη έκθεση για τον μέγιστο Θεόδωρο Ράλλη, εκθέσεις για τη δημόσια τέχνη και την σύγχρονη τέχνη στην εποχή της κρίσης, τη μόδα και βέβαια την αρχιτεκτονική – κεντρική θεματική του Μουσείου.

Το Μουσείο Μπενάκη ανοίγει και επισήμως για την Αθήνα τα αφιερώματα στο έτος Ελ Γκρέκο που εορτάζεται φέτος, επιφυλάσσει μια έκθεση για μια σημαντική πτυχή της ελληνικής ιστορίας, τον Δεκέμβριο του 1944 που αναμένεται ποικιλοτρόπως να συζητηθεί, την έκθεση του Γιάννη Ψυχοπαίδη με βασική θεματική τον Λόρδο Βύρωνα που φέτος συμπληρώνονται 150 χρόνια από το θάνατό του. Ακολουθεί αναλυτικά το πρόγραμμα, μια γοητευτική εικαστική και αρχιτεκτονική ατζέντα για τους μήνες που έρχονται


DESTE FASHION COLLECTION : 1 to 8
Κτήριο οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: μέχρι 12 Οκτωβρίου 2014

H έκθεση που άνοιξε για το κοινό τον Μάιο συνεχίζεται, σηματοδοτώνταςτη δεύτερη συνεργασία μεταξύ του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ και του Μουσείου Μπενάκη, η οποία ξεκίνησε στις αρχές του 2014. Η σύμπραξη αυτή αποσκοπεί στην ανάδειξη νέων, ρηξικέλευθων και πρωτότυπων κατευθύνσεων της σύγχρονης καλλιτεχνικής πρακτικής, στην παρουσίαση νέων καλλιτεχνών και σημαντικών έργων στο ευρύ κοινό αλλά και στη στοιχειοθέτηση πρωτότυπων επιμελητικών προτάσεων.

Το destefashioncollection είναι ένα εν εξελίξει πρότζεκτ του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ το οποίο διερευνά τα όρια ανάμεσα στην τέχνη και τον κόσμο της μόδας. Το destefashioncollection επιχειρεί μια νέα, πολλαπλή συλλεκτική διαδικασία η οποία εξελίσσεται αθροιστικά και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες προτάσεις. Από το 2007 και κάθε χρόνο, ένας καλλιτέχνης (από τον χώρο των εικαστικών τεχνών, της λογοτεχνίας, της αρχιτεκτονικής, του κινηματογράφου κλπ.) καλείται να δημιουργήσει μια πρωτότυπη συλλογή, μια “capsule collection”, επιλέγοντας πέντε κομμάτια από τη διεθνή μόδα της συγκεκριμένης περιόδου και προτείνοντας μια νέα ερμηνεία τους. Από την ερμηνεία αυτή προκύπτει ένα νέο έργο που εστιάζει στις μορφολογικές, αναπαραστατικές, υλικές και κοινωνικές συγγένειες και ανταλλαγές μεταξύ τέχνης και μόδας. Τα αντικείμενα μόδας που επιλέγει ο κάθε καλλιτέχνης για την “κάψουλα”, αλλά και τα έργα τέχνης που δημιουργεί αντλώντας από αυτή, συνθέτουν την κάθε ετήσια συμμετοχή.

Στο destefashioncollection έχουν συμμετάσχει μέχρι στιγμής οι: Michael Amzalag & Mathias Augustyniak (M/M Paris) - 2007, Juergen Teller - 2008, Helmut Lang - 2009, Patrizia Cavalli - 2010, Charles Ray - 2011, Αθηνά Ραχήλ Τσαγκάρη - 2012, Diller Scofidio + Renfro - 2013, Μαρία Παπαδημητρίου – 2014.

Η έκθεση με τίτλο DESTEFASHIONCOLLECTION: 1 έως 8 συγκεντρώνει το υλικό των οκτώ πρώτων ετών στην εξέλιξη του πρότζεκτ. Στόχος της είναι να αντιπαραβάλει τα αντικείμενα που επέλεξαν οι καλλιτέχνες από τον χώρο της μόδας με τις πρωτότυπες “αναγνώσεις” τους, καθώς και να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίον συνδέονται ή συνομιλούν μεταξύ τους τα στοιχεία που απαρτίζουν την ευρύτερη “συλλογή”, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων βιβλία καλλιτεχνών και δημοσιεύσεις ειδικά για κάθε μία από τις συμμετοχές.

Πρόκειται για μια έκθεση που δεν εστιάζει αποκλειστικά ούτε στην τέχνη ούτε στη μόδα, αλλά μάλλον στις εντάσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στους δύο κόσμους, στις συγγένειες που τους συνδέουν ή στην απόσταση που τους χωρίζει, καθώς και στo πρόβλημα κατανόησης της έννοιας του “σύγχρονου” όπως αυτή αναδύεται μέσα από τη σχέση τους.

Η έκθεση κινείται στα όρια μεταξύ τέχνης και μόδας, διαμέσου ενός εκθεσιακού “μηχανισμού” και μιας επιμελητικής πρακτικής η οποία αναδεικνύει συνδέσεις ανάμεσα στα στοιχεία κάθε “κάψουλας”, ενώ ταυτόχρονα επαναπροτείνει διαχωρισμούς, διαφορές και διακριτικά γνωρίσματα.

Επιμέλεια και σχεδιασμός έκθεσης: Νάντια Αργυροπούλου, Adam Μ. Bandler, Mark Wasiuta
Διοργάνωση: Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Μουσείο Μπενάκη

ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗΣ
Ο ΒΥΡΩΝΑΣ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ
Κεντρικό Κτήριο
Διάρκεια έκθεσης: 18 Σεπτεμβρίου – 26 Οκτωβρίου 2014

Αφορμή για την ατομική έκθεση του Γιάννη Ψυχοπαίδη αποτελεί η συμπλήρωση 150 χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα, μαζί με μια πολύ συγκεκριμένη, όσο και ευτυχή συγκυρία.
Τον Αύγουστο του 1823 ο λόρδος Βύρων έφτασε για πρώτη φορά στην Κεφαλλονιά για να στηρίξει τον απελευθερωτικό αγώνα και εγκαταστάθηκε στα Μεταξάτα, για 4 μήνες. Δίπλα στο σπίτι που έζησε, αλληλογράφησε, οργάνωσε τον αγώνα, πρόσφερε την ανιδιοτέλεια και το πάθος του ο Βύρωνας, το έφερε η τύχη να κατοικήσει ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, εδώ και 15 χρόνια, κάθε μήνα τον Αύγουστο. Με το βλέμμα πάντα προς το ίδιο τοπίο – που αλλοιωνόταν ανεπαίσθητα μέσα στα χρόνια – γεννούσε ο καλλιτέχνης κάθε Αύγουστο μια σειρά ζωγραφικές εικόνες εκ του φυσικού, απλές και άμεσες, πάντοτε σε μεταφορική αλλά και κυριολεκτική μεσοτοιχία με τον Βύρωνα και την πνευματική του παρουσία. Ο ζωγραφικός διάλογος με το ίδιο πάντα τοπίο έγινε εμμονή και συνήθεια, που επανερχόταν σταθερά τα τελευταία 15 χρόνια μόνο τον Αύγουστο. Τα έργα που προέκυψαν όλα αυτά τα χρόνια είναι μια συστηματική αντίστιξη στην υπόλοιπη δουλειά του Ψυχοπαίδη, ο οποίος, για ένα μόνο μήνα, ασκεί τη δουλειά ενός συνεπούς υπαιθριστή ζωγράφου.

Η έκθεση περιλαμβάνει περίπου 50 ακουαρέλες, τρεις μεγάλες ξυλογραφίες και ένα γλυπτό, όλα από την προσωπική συλλογή του καλλιτέχνη.
Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Παπαχρίστου
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη

3SK Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες
1972 - 2014, ΕΡΓΑ
Κτήριο οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 25 Σεπτεμβρίου – 9 Νοεμβρίου 2014

Ο Αντώνης Στυλιανίδης ίδρυσε το γραφείο το 1969 και συνεργάζεται με τον Βαγγέλη Στυλιανίδη από το 1978.
Ο Κώστας Σιώνης συμμετέχει στο γραφείο από το 1979 και
η Βάσια Στυλιανίδη από το 2001. Το 2004 ιδρύεται η 3sk Στυλιανίδης Αρχιτέκτονες Α.Ε. με έδρα στην Αθήνα.
Επιμέλεια: Γραφείο 3SK
Διοργάνωση: ΕΙΑ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ:
LIKE NEW
Κτήριο οδού Πειραιώς
Ημερίδα για τη δημόσια τέχνη : 27 Σεπτεμβρίου, πρωί. Αμφιθέατρο κτηρίου Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 28 Σεπτεμβρίου – 26 Οκτωβρίου 2014

Η έκθεση Like New, εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και, κατά προέκταση, χαρακτηρίζουμε υλικά αντικείμενα ποικίλης μορφής, τα οποία συναντάμε τυχαία, ή επιλέγουμε να μας περιβάλλουν. Αντικείμενα τα οποία ήταν, ή εξακολουθούν να είναι για εμάς γνώριμα ή άγνωστα, έντονα ή διακριτικά, παλιά ή καινούρια.
Οι έξι εικαστικοί που συμμετέχουν στην έκθεση παρουσιάζουν έργα, τα οποία εμπεριέχουν στοιχεία που μας είναι γνώριμα από καλλιτεχνικά ρεύματα που καθιερώθηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα, όπως, για παράδειγμα, ο κυβισμός, ο σουρεαλισμός και η αφηρημένη τέχνη, αλλά και από παλιότερους ζωγραφικούς τρόπους, όπως είναι η αγιογραφία.
Η έκθεση Like New, επιπλέον επιδιώκει να δημιουργήσει ένα διάλογο, θέτοντας ερωτήματα, τόσο για το τι μπορεί να εκληφθεί ορθά ως «καινούριο», όσο και για τα κριτήρια που μπορούν να μας οδηγήσουν σε μια τέτοια εκτίμηση.
Στην έκθεση συμμετέχουν οι εικαστικοί: Cacao Rocks (Ελλάδα), Αλέξανδρος Βασμουλάκης (Ελλάδα), Βασίλης Μαρκοσιάν (Ελλάδα), Ser & Σιμόνη Φοντάνα (Ελλάδα), Franco Fasoli (Αργεντινή), Anthony Lister (Αυστραλία).
Υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων
Επιμέλεια: Ανδρέας Φακής
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη

ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΕΧΝΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ:
MORE OR LESS
Κτήριο οδού Πειραιώς
Ημερίδα για τη δημόσια τέχνη: 27 Σεπτεμβρίου, πρωί. Αμφιθέατρο κτηρίου Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 28 Σεπτεμβρίου – 26 Οκτωβρίου 2014

H έκθεση More or Less, εξετάζει τη φύση του έργου των έξι εικαστικών, επιδιώκοντας να αναδείξει τα κοινά χαρακτηριστικά τους και παράλληλα, να δώσει την αρμόζουσα έμφαση στη διαφορετική τους αισθητική διάσταση. Οι εικαστικοί δημιουργούν άλλοτε λιτές και ενίοτε πλούσιες τυπογραφικές συνθέσεις, που μας παραπέμπουν σε χειροποίητες επιγραφές της δεκαετίας του 1970 (Steve Powers, Πάρις Κούτσικος), σε τυπογραφικές φόρμες με graffiti καταβολές (D!, SNRS) και σε καλλιγραφία, με επιρροές από τη Μέση Ανατολή (L'ATLAS, Greg Papagrigoriou). Το αστικό (urban) στοιχείο στο έργο των έξι εικαστικών που συμμετέχουν, καταφέρνει να συμβαδίσει με το σύγχρονο προσανατολισμό, ο οποίος κυριαρχεί. Μέσα από την αντίθεση των έργων σε κάθε εφικτό επίπεδο, η έκθεση More or Less, θέτει ερωτήματα που αφορούν την ανάγνωση, ή τις πιθανές αναγνώσεις, των έργων από τον θεατή.
Οι εικαστικοί που θα συμμετέχουν στην έκθεση είναι: Greg Papagrigoriou (Ελλάδα), Πάρις Κούτσικος (Ελλάδα), D! (Ελλάδα), SNRS (Ελλάδα), L'ATLAS (Γαλλία), John Fekner (ΗΠΑ).
Υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων
Επιμέλεια: Ανδρέας Φακής
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη

«Ο ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ ΣΤΗ ΦΟΥΚΟΥΣΙΜΑ»
ΖΗΣΗΣ ΚΟΤΙΩΝΗΣ
Κτήριο Οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 2 Οκτωβρίου 2014– 16 Νοεμβρίου 2014


Μέσα στις προσωκρατικές κοσμολογίες ανευρίσκεται ήδη εξασθενημένη η τεχνική σκέψη του δυτικού πολιτισμού. Οι επινοήσεις και τα εργαλεία της τεχνικής ταυτόχρονα οδηγούν στην καταστροφή του κόσμου, τον οποίο ερμηνεύουν αλλά και διασώζουν κάτι από την ποιητική της αρχικής σκέψης. Έτσι, η ανάγνωση των Προσωκρατικών καθίσταται ένα είδος περιπλάνησης στα ερείπια του τεχνικού πολιτισμού, συσσωρευμένα στο γήινο έδαφος, παρασυρμένα από την πλημμυρίδα του ωκεανού, οξειδωμένα από την καύση της απανταχού πρώτης ύλης. Ο λόγος του Αναξίμανδρου και των άλλων Προσωκρατικών ακολουθεί τον ταξιδιώτη σε μια ατέλειωτη περιπλάνηση και μια ανοικτή διαμονή χωρίς προορισμό. Ισχνά τεκμήρια αυτής της υπαίθριας περιπλάνησης, με φόντο την καταστροφή, σωρεύονται και αναδιατάσσονται σε ένα πρόχειρο αρχείο. Το μουσείο, με μια «πειραγμένη» χρήση του εκθεσιακού του μηχανισμού, παρουσιάζει ένα τυχαίο αρχείο των θραυσμάτων της τεχνικής και ταυτόχρονα γίνεται το ίδιο κομμάτι του τεχνικού πολιτισμού, μέσα στην ερείπωσή του.


Συμμετοχή: Γιάννης Ισιδώρου
Επιμελητικοί σύμβουλοι: Πολύνα Κοσμαδάκη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη

DEPRESSION ERA
Κτήριο οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 6 Νοεμβρίου 2014 – 11 Ιανουαρίου 2015

Το Depression Era είναι μια κολεκτίβα καλλιτεχνών, ερευνητών, συγγραφέων, αρχιτεκτόνων, δημοσιογράφων, και θεωρητικών με έδρα στην Αθήνα, που έχει ως στόχο την καταγραφή της κρίσης στην Ελλάδα, μέσα από εικόνες και κείμενα. Η ομάδα Depression Era παρακολουθεί την ιστορική καμπή που συντελείται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Φιλοδοξεί να αποτυπώσει –μέσα από εικόνες και κείμενα– γεγονότα και καταστάσεις που είναι χαρακτηριστικές της περιόδου ύφεσης, και που αφορούν όχι μόνο στην οικονομική αλλά και στην πολιτική, ιδεολογική, ηθική και αισθητική κρίση και τις ραγδαίες μεταβολές που αυτή προκαλεί στην ελληνική κοινωνία, καθώς διαμορφώνεται ένα ριζικά νέο τοπίο στο μετέωρο του σοκ και της αναζήτησης ενός νέου οράματος.

Επιμέλεια: Πάσκουα Βοργιά, Νικάνδρη Κουκουλιώτη, Πέτρος Μπαμπασίκας, Γιώργος Πρίνος, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Παύλος Φυσάκης
Διοργάνωση: KOLEKTIV8, Μουσείο Μπενάκη
Μέγας Δωρητής: Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Χορηγός καταλόγου: ΝΕΟΝ
Υποστηρικτές: BIOS, Γαλλικό Ινστιτούτο

ΒΕΝΙΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ. ΠΡΟΜΑΧΩΝΕΣ
Κτήριο οδού Πειραιώς, Αίθριο
Διάρκεια έκθεσης: 6 Νοεμβρίου 2014 – 8 Φεβρουαρίου 2015

Το έργο Προμαχώνες της Βένιας Δημητρακοπούλου είναι μια μνημειακής κλίμακας γλυπτική εγκατάσταση κατασκευασμένη από σίδερο. Το έργο αναφέρεται σε μια οιονεί κατάσταση σύγκρουσης, στην κατάσταση επιφυλακής επί των επάλξεων, στην αντίσταση.
Εξίσου δυναμική με το βαρύ υλικό του έργου είναι η παρουσία στο χώρο τόσο της σκιάς που δημιουργείται είτε με φυσικό είτε με τεχνητό τρόπο, όσο και του ήχου, στοιχεία άυλα που εισάγουν τη διάσταση του χρόνου και την κίνηση στη γλυπτική εγκατάσταση, σχολιάζοντας την ίδια τη φύση και τα όρια της γλυπτικής φόρμας και της υλικότητάς της. Οι σκιές που παράγονται από το έργο και ο ήχος που το συνοδεύει δημιουργούν ένα μεταβαλλόμενο «περιβάλλον» μέσα στο οποίο ο θεατής καλείται να βιώσει μια συναισθητική εμπειρία. Η στατικότητα του γλυπτού «ρευστοποιείται», παράγοντας δυναμικές φόρμες σε διαρκή κίνηση, σαν τις εικόνες μιας μάχης με αβέβαιη έκβαση.

Επιμέλεια-συντονισμός: Ελένη Κούκου
Επιμέλεια φωτισμού: Φίλιππος Κουτσαφτής
Επιμέλεια ήχου-σύνθεση: Pablo Ortiz
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
Χορηγός: ΣΙΔΕΝΟΡ

Ο ΦΙΛΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΓΚΡΕΚΟ ΣΤΟ ΤΟΛΕΔΟ
Κεντρικό Κτήριο
Διάρκεια έκθεσης: 13 Νοεμβρίου 2014 – 1 Μαρτίου 2015

Στόχος της έκθεσης είναι να γίνουν γνωστοί και να τιμηθούν οι διανοούμενοι, συλλέκτες και παραγγελιοδότες που αποτελούσαν τον προσωπικό κύκλο του Γκρέκο στο Τολέδο, τον ενέπνευσαν και τον στήριξαν σε όλη τη φάση της δημιουργικής του ζωής. Η έκθεση περιλαμβάνει σημαντικό αρχειακό υλικό από τα Αρχεία του Τολέδο (Archivo Municipal de Toledo, Archivo Provincial de Toledo, Biblioteca de Castilla-La Mancha) και της Μαδρίτης (Archivo Historico de Protocolos de Madrid), χειρόγραφα και βιβλία από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ισπανίας (Biblioteca Nacional de Espana), καθώς και τέσσερις προσωπογραφίες του Γκρέκο από τις συλλογές του Museo del Prado, του Museo del Greco στο Τολέδο και μια ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Λονδίνο).
Την έκθεση θα συνοδεύσει πλούσια επιστημονική έκδοση, την οποία επιμελείται ο ιστορικός τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου (ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης). Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο ιστορικός Richard Kagan (καθηγητής στο Johns Hopkins University, Baltimore), σε συνεργασία με τον Νίκο Χατζηνικολάου.

Οι παραπάνω δράσεις υλοποιούνται στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Αττικής 2007-2013 και συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Επιμέλεια: Richard Kagan, Νίκος Χατζηνικολάου
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
Χορηγός: Alpha Bank

Ο Δ. ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΒΕΝΕΤΙΑΣ ΚΑΙ ΡΩΜΗΣ
Κτήριο οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 21 Νοεμβρίου 2014 – 1 Μαρτίου 2015

Το Μουσείο Μπενάκη, σε συνεργασία με το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, διοργανώνουν μια έκθεση με επίκεντρο τους δύο πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (Γκρέκο) που εκτίθενται μόνιμα στους χώρους του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, στο Ηράκλειο. Πρόκειται για τη Βάπτιση του Χριστού, που ανήκει στο Δήμο Ηρακλείου, και την Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά, που αγοράστηκε από τα Ιδρύματα Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού, το 1991. Τα ιστορικά πρόσωπα που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι ο καρδινάλιος Alessandro Farnese, ο βιβλιοθηκάριός του Fulvio Orsini, καθώς και ο μικρογράφος Giulio Clovio. Ο Γκρέκο φιλοξενήθηκε επί δύο χρόνια (1570-1572) στο Palazzo Farnese μετά από επιστολή του Giulio Clovio προς τον καρδινάλιο, όπου τον χαρακτήριζε «σπάνια περίπτωση για τη ζωγραφική», ενώ για τον Fulvio Orsini οι ειδικοί πιστεύουν ότι το έργο Άποψη του Όρους Σινά του ανήκε και ίσως να ήταν παραγγελία δική του.
Στην έκθεση θα παρουσιαστούν ντοκουμέντα που αφορούν την παραμονή του Γκρέκο στη Ρώμη, καθώς και εικόνες, πίνακες και χαρακτικά, έργα σημαντικών καλλιτεχνών του 16ου αι. που συνάπτονται με την εικονογραφία των δύο έργων του Θεοτοκόπουλου που εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Ανάμεσά τους πρόκειται να εκτεθούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα η Προσκύνηση των ποιμένων από το Agnes Etherington Art Center (Kingston, Καναδάς), η Προσωπογραφία του Giulio Clovio της Sofonisba Anguissola που ανήκει σε ιδιωτική συλλογή του εξωτερικού (Ρώμη), καθώς και μια Προσωπογραφία του Fulvio Orsini, αγνώστου καλλιτέχνη, από τις συλλογές του Μουσείου Uffizi.
Η έκθεση παρουσιάζεται στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και στη συνέχεια θα μεταφερθεί στο Μουσείο Μπενάκη, στο κτήριο της οδού Πειραιώς, όπου θα εκτεθεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο πίνακας του Γκρέκο Παιδί που φυσάει ένα αναμμένο δαυλί του Museo Nazionale di Capodimonte της Νάπολης.
Την έκθεση συνοδεύει πλούσια επιστημονική έκδοση. Επιμελητής της έκθεσης και της έκδοσης είναι ο ιστορικός τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου (ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης).

Οι παραπάνω δράσεις υλοποιούνται στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος Αττικής 2007-2013 και συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Επιμέλεια: Νίκος Χατζηνικολάου
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη, Ιστορικό Μουσείο Κρήτης
Χορηγοί: Alpha Bank, Ιδρύματα Α. & Μ. Καλοκαιρινού


ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ:
El Greco από την Κρήτη στη Βενετία, στη Ρώμη, στο Τολέδο
21-22-23 Νοεμβρίου 2014

Το Μουσείο Μπενάκη, στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Γκρέκο, διοργανώνει τριήμερο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο για τον καλλιτέχνη και το έργο του. Σε αυτό προβλέπεται να συμμετάσχουν κορυφαίοι επιστήμονες από όλο τον κόσμο. Έχει δημοσιοποιηθεί ανοιχτή πρόσκληση υποβολής ανακοινώσεων, των οποίων η τελική επιλογή θα γίνει από επιστημονική επιτροπή ειδικών.

Δεκέμβρης του ‘44
Κτήριο οδού Πειραιώς
Διάρκεια έκθεσης: 4 Δεκεμβρίου 2014 – 25 Ιανουαρίου 2015

Με τη συμπλήρωση 70 χρόνων από τα Δεκεμβριανά του 1944 μας δίνεται η ευκαιρία να ανατρέξουμε σε μια από τις πιο σύνθετες και αμφιλεγόμενες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Στην έκθεση παρουσιάζεται η περίοδος, από την Απελευθέρωση έως τη Βάρκιζα με «κορυφαία στιγμή» τη Μάχη της Αθήνας. Στόχος της έκθεσης είναι με τρόπο κατάλληλο, κυρίως όμως συνθετικό αλλά και ισόρροπο να αναδείξει αυτήν τη δύσκολη και τραυματική περίοδο της ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Στο πλαίσιο αυτό θα χρησιμοποιηθούν πολύ σημαντικές φωτογραφίες σε μεγάλο βαθμό αδημοσίευτες, οι οποίες θα αποτυπώσουν τα γεγονότα όπως τα κατέγραψαν οι «μάχιμοι» φωτορεπόρτερ της εποχής. Παράλληλα, οι χάρτες, τα κείμενα και ο υπομνηματισμός των φωτογραφιών θα επιτρέπει στον επισκέπτη να ανασυνθέσει στον χώρο και στον χρόνο τα γεγονότα που εκτυλίσσονται μέσα από το φωτογραφικό φακό.
Η έκθεση συνοδεύεται από ομότιτλη έκδοση, η οποία περιλαμβάνει πέραν του φωτογραφικού υλικού, χάρτες και τεκμήρια της εποχής εκείνης τα οποία προέρχονται από τις αντίπαλες παρατάξεις της σύγκρουσης. Ακόμη περιλαμβάνει κείμενα επιστημόνων ιστορικών αλλά και μαρτυρίες. Ένα σύνολο δηλαδή το οποίο αναδεικνύει τις διάφορες πτυχές της εμφύλιας σύγκρουσης.
Επιμελητής της έκδοσης είναι ο υπεύθυνος του Τμήματος των Ιστορικών Αρχείων, ιστορικός κ. Τάσος Σακελλαρόπουλος.
Παράλληλα, η έκθεση συνοδεύεται από ντοκιμαντέρ στο οποίο παρουσιάζονται τα γεγονότα εκείνης της σύγκρουσης στην Αθήνα του σήμερα. Ένα οδοιπορικό που αφηγείται τη «Μάχη της Αθήνας» πάνω στον καμβά της πόλης που ζούμε και κινούμαστε καθημερινά. Σε περιοχές με κτήρια που ακόμη μετά από 70 χρόνια φέρουν σημάδια από σφαίρες και θραύσματα όλμων. Η αφήγηση γίνεται μέσα από κινηματογραφικά και φωτογραφικά τεκμήρια της εποχής και από λίγες πυκνές μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα. Συνδετικός κρίκος όλων αυτών ο ιστορικός Τάσος Σακελλαρόπουλος. Η ταινία διαρκεί περίπου 75 λεπτά και σκηνοθετείται από τον κ. Ηλία Γιαννακάκη.
Επιμέλεια: Τάσος Σακελλαρόπουλος
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη


ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΡΑΛΛΗΣ: ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ
Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης
Διάρκεια έκθεσης: 11 Δεκεμβρίου 2014 – 22 Φεβρουαρίου 2015

Ο Θεόδωρος Ράλλης, με καταγωγή από την Χίο, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και έζησε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του στη Γαλλία. Το καλλιτεχνικό του έργο, εμπνευσμένο από την Ελλάδα και τη Μέση Ανατολή, διαμορφωμένο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ρεύματος του Οριενταλισμού και εκτελεσμένο σύμφωνα με την ακαδημαϊκή τεχνική της γαλλικής σχολής, συνέβαλε στη δημιουργία της νεότερης καλλιτεχνικής παράδοσης στην Ελλάδα.
Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη του έργου του Θεόδωρου Ράλλη μέσα από επιλεγμένους πίνακες καθώς και αυτοπροσωπογραφίες, έγγραφα που σχετίζονται με τη φοίτησή του στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, επιστολές και φωτογραφίες του εργαστηρίου του. Επίσης, θα εκτεθούν σχέδια του από την εικονογράφηση βιβλίων και έργα του που αντλούν το θέμα τους από τη λογοτεχνία και την ποίηση καθώς και αποσπάσματα από το ημερολόγιό του στο Άγιο Όρος και από την αρθρογραφία του στον τύπο της εποχής. Επιπλέον στόχος είναι να εξερευνήσει το «βλέμμα» της Δύσης προς την «άλλη» Ανατολή, καθώς η αναπαράστασή της, όπως έχει μελετηθεί μέχρι σήμερα, εγείρει πολλά ερωτήματα και υπόκειται σε συνεχείς ανασκευές. Η έκθεση θα απαρτίζεται από τρεις ενότητες: την εισαγωγική με αρχειακό υλικό, την πίστη στην Ανατολή και το χαρέμι με το λουτρό.
Την έκθεση θα συνοδεύει δίγλωσση ομότιτλη έκδοση, της οποίας τα κείμενα θα επιμεληθεί η Δρ Μίρκα Παλιούρα.
Επιμέλεια: Δρ Μίρκα Παλιούρα
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
Χορηγός: Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου