Τα κρατάμε στα χέρια μας, τα αφήνουμε να αναπαυθούν στα πόδια μας, τα κουβαλάμε σχεδόν παντού, τα χαϊδεύουμε κάθε τόσο με τα ακροδάκτυλά μας, τα προσέχουμε σαν τα μάτια μας. Η εργασία μας, η ενημέρωσή μας και η διασκέδασή μας εξαρτώνται απόλυτα από την ύπαρξή τους. Μέσα τους έχουμε αποθηκεύσει όλη μας τη ζωή κι ωστόσο δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ιστορία τους. Μία ιστορία που – το υποψιαζόμαστε, αλλά το αφήνουμε να πέσει στη λήθη – δεν είναι καθόλου ειδυλλιακή, όπως τουλάχιστον την παρουσιάζουν τα παραδείσια, χαρωπά διαφημιστικά σποτ, αλλά γραμμένη κυριολεκτικά με αίμα. Το αίμα κάποιων σύγχρονων σκλάβων, στοιβαγμένων σε ανελέητες γραμμές παραγωγής της Ασίας, καταδικασμένων να διάγουν βίο αφόρητο, σε σημείο να επιθυμούν να απαλλαχτούν από αυτόν.
Ο λόγος για τα κάθε λογής «μαραφέτια» που έρχονται να προεκτείνουν τη μνήμη μας, τη φωνή μας, το βλέμμα μας, την ευφυΐα μας: smartphones, tablets, laptops εταιρικών κολοσσών με τζίρο πολλά δισεκατομμύρια ευρώ ή δολάρια το χρόνο: Apple, Dell, Samsung, Sony.
Αυτή είναι ίσως η προσωπική ιστορία του δικού σας «μαραφετιού», η οποία είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την προσωπική τραγική ιστορία ενός ανήλικου κοριτσιού που ήρθε στο φως της δημοσιότητας, εξαιτίας της απονενοημένης πράξης της πριν από τρία χρόνια σε ένα εργοστάσιο παραγωγής προϊόντων της Apple στη Νότια Κίνα και η οποία εξακολουθεί να απασχολεί τα παγκόσμια μέσα, έπειτα από τόσο καιρό, δραματικό παράδειγμα του πώς είναι διαρθρωμένος ο κόσμος μας.
Η ιστορία είναι απλή: η Τιαν Γου – όπως και χιλιάδες άλλοι ανήλικοι Κινέζοι της υποβαθμισμένης κινεζικής επαρχίας – έφυγε από το χωριό της στην Κεντρική Κίνα σε αναζήτηση μιας καλύτερης μοίρας: να βρει εργασία και να βοηθήσει την φτωχή οικογένειά της. «Εξοπλισμένη» με μερικές δεκάδες γιεν που δεν ξεπερνούσαν τα πενήντα ευρώ και ένα μεταχειρισμένο κινητό, δώρο από τον πατέρα της, για να μπορεί να τηλεφωνεί στην οικογένειά της, η Γου ξεκίνησε την Οδύσσειά της, η οποία την έφερε στο κατώφλι της περίφημης Foxconn, της αλυσίδας εργοστασίων που αναλαμβάνουν τη συναρμολόγηση και κατασκευή προϊόντων μεγάλων εταιρειών ηλεκτρονικών (βλ. τις προαναφερθείσες).
Το δέλεαρ; Μία διαφημιστική μπροσούρα: «Πραγματοποίησε το όνειρό σου. Κατάκτησε την υπέροχη ζωή που επιθυμείς».
Και η Γου το έκανε:
Η μέρα ξεκινούσε με τους προϊσταμένους να ρωτούν την κάθε βάρδια: «Πώς είστε σήμερα;» και με τους εργαζομένους να υποχρεούνται να απαντούν μαζικά: «Καλά! Πολύ καλά! Πολύ πολύ καλά!». Έπειτα ακολουθούσε σιωπή.
Εργαζόταν περισσότερες από 12 ώρες καθημερινά, έξι ημέρες την εβδομάδα.
Ήταν υποχρεωμένη να παρακολουθεί προ-εργασιακές συναντήσεις αμισθί, καθώς και να παραλείπει γεύματα για να κάνει υπερωρίες.
Απαγορευόταν να διακόψει την εργασία της για να κάνει τις ανάγκες της, τα όποια λάθη είχαν ως αποτέλεσμα εκρήξεις κάκιστης συμπεριφοράς από τους προϊσταμένους της, ενώ δεν της παρασχέθηκε καμία εκπαίδευση, προκειμένου να μην χαθεί χρόνος.
Κατά τον πρώτο μήνα της στη γραμμή παραγωγής, αναγκάστηκε να εργαστεί επί δεκαπέντε ημέρες ασταμάτητα.
Ο δε προσωπικός χώρος της ήταν ένα σπασμένο κρεβάτι μέσα σε κοιτώνα οκτώ ατόμων, με τα οποία δεν αντάλλαξε ποτέ ούτε μία κουβέντα.
Βυθισμένη σε ένα ακραία αλλοτριωτικό για το σώμα και την ψυχολογία της περιβάλλον κι έπειτα από την άρνηση της διεύθυνσης να της πληρώσει τον πρώτο μήνα εργασίας της, λόγω διοικητικού σφάλματος, το ποτήρι ξεχείλισε.
Γύρω στις οκτώ το πρωί της 17ης Μαρτίου του 2010, η Τιαν Γου βούτηξε από τον τέταρτο όροφο της μονάδας συναρμολόγησης της Foxconn στην πόλη Σενζέν της Νότιας Κίνας.
Δεν ήταν όμως η μόνη: την ίδια χρονιά, άλλοι 18 εργαζόμενοι κάτω των 25 ετών αποπειράθηκαν να βάλουν τέλος στη ζωή τους. Δεκατέσσερις εξ αυτών σκοτώθηκαν. Η Τιαν Γου ήταν από τους «τυχερούς» αυτόχειρες: έμεινε 12 ημέρες σε κωματώδη κατάσταση, με πολλαπλά κατάγματα στη λεκάνη και τη σπονδυλική στήλη της, ενώ από τη μέση και κάτω έμεινε παράλυτη.
Η Apple δεν έδειξε να θορυβείται ιδιαιτέρως από τα ανησυχητικά ποσοστά αυτοκτονιών: ο CEO της εταιρείας Τιμ Κουκ εξέδωσε μεν ανακοίνωση όπου ζητούσε από τη Foxconn να βελτιώσει τις εργασιακές συνθήκες στις εγκαταστάσεις της, ωστόσο δεν έδειξε διάθεση να συνδράμει οικονομικά στο αίτημα που ο ίδιος έθετε. Αποτέλεσμα; τα παράθυρα των κοιτώνων απλά επενδύθηκαν με προστατευτικό πλέγμα...
Χωρίς τον Νο. 1 προμηθευτή του, ο εταιρικός κολοσσός του Κουπερτίνο δεν θα είχε τα αδιανόητα κέρδη που καταγράφονται κάθε χρόνο: μόνο το 2010, εργαζόμενοι μίας μόνο μονάδας συναρμολόγησης έφτιαχναν 137.000 iPhones την ημέρα (90 συσκευές το λεπτό).
Η Τιαν Γου αποζημιώθηκε πενιχρά για την τραγική κατάληξή της...
Την ίδια στιγμή, ο Τιμ Κουκ απολαμβάνει ετήσιες απολαβές ύψους 4 εκατομμυρίων δολαρίων...
Κάτι δεν πάει καθόλου καλά σε αυτόν τον έτσι διαρθρωμένο κόσμο.