Δημοψήφισμα μέχρι το 2017 για την παραμονή ή την έξοδο της χώρας του από την Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι πρόκειται να κάνει ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, υπό την προϋπόθεση ότι θα κερδίσει τις επερχόμενες εκλογές, με τους αντιπάλους του να μιλούν για εκβιασμό.
«Οταν θα έχουμε διαπραγματευθεί μία νέα συμφωνία» για τις σχέσεις της Βρετανίας με την ΕΕ, «θα προτείνουμε στους Βρετανούς δημοψήφισμα με την πολύ απλή επιλογή: παραμονή στους κόλπους της ΕΕ επί αυτής της νέας βάσης ή πλήρης έξοδος. Αυτό θα είναι ένα δημοψήφισμα για τη συμμετοχή ή μη στην ΕΕ», δήλωσε ο Ντέιβιντ Κάμερον κατά τη διάρκεια της πολυαναμενόμενης ομιλίας του για την Ευρώπη στο χρηματιστηριακό κέντρο του Λονδίνου.
«Θα είναι ένα δημοψήφισμα για παραμονή ή έξοδο», είπε συγκεκριμένα ο Κάμερον. Διευκρίνισε όμως ότι ο ίδιος θα ταχθεί «με όλη του την καρδιά και την ψυχή» υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τόνισε ότι μία πιθανή έξοδος της χώρας από την ΕΕ «θα ήταν χωρίς επιστροφή».
«Ηρθε η ώρα να πάρει τον λόγο ο βρετανικός λαός. Ήρθε η ώρα να διευθετήσουμε το ερώτημα για τη Βρετανία και την Ευρώπη», υπογράμμισε.
«Να μείνουμε στην Ε.Ε. αρκεί να μεταρρυθμιστεί ριζικά»
Με την ανακοίνωση της πρόθεσής του να διεξάγει δημοψήφισμα, ο Κάμερον έδωσε τέλος στις εικασίες που κυκλοφορούσαν επί μήνες σχετικά με τις προθέσεις του ενώ υποβάθμισε τις προειδοποιήσεις ότι ένα δημοψήφισμα θα έθετε σε κίνδυνο τις διπλωματικές και οικονομικές προοπτικές της Βρετανίας και θα αποξένωνε τους συμμάχους της.
Ο βρετανός πρωθυπουργός είπε ότι δεν επιθυμεί η χώρα του να «σηκώσει τη γέφυρα και να αποσυρθεί από τον κόσμο», αλλά να παραμείνει στην ΕΕ ως «ενεργό και αφοσιωμένο» μέλος της.
Ο Κάμερον τόνισε ακόμα ότι θα προτιμούσε η Βρετανία που είναι η έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. να παραμείνει στην ΕΕ των 27, αλλά ξεκαθάρισε ότι θεωρεί πως η Ένωση πρέπει να μεταρρυθμιστεί ριζικά. Τόνισε ότι ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μία στενότερη ενοποίηση δεν συμπίπτει με τους στόχους της χώρας του και προειδοποίησε ότι η κρίση χρέους είναι πιθανόν να οδηγήσει σε μία αναμόρφωση που θα καταστήσει «αγνώριστη» την Ευρωζώνη.
Όπως εξήγησε, η νέα ΕΕ θα πρέπει να συσταθεί ως εξής: να υπάρχει ανταγωνιστικότητα και ευελιξία, να αποδίδεται δικαιοσύνη και η εξουσία να επιστρέψει στα χέρια των χωρών-μελών, τα οποία θα λογοδοτούν με δημοκρατικές διαδικασίες.
Ο Κάμερον σχολίασε τέλος ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται από «εκείνους που καταγγέλλουν τις νέες ιδέες ως αιρετικές».
Διαφωνεί ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και οι Εργατικοί
Τη διαφωνία του για το δημοψήφισμα εξέφρασε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Νικ Κλεγκ ηγέτης του κεντροαριστερού κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και εταίρος του Κάμερον στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο Κλεγκ έχει ήδη ασκήσει κριτική κατά του στόχου του Κάμερον να ανακτήσει εξουσίες που είχαν παραχωρηθεί στις Βρυξέλλες, περιγράφοντάς το ως μία «ψευδή υπόσχεση τυλιγμένη με την βρετανική σημαία».
«Χρόνια και χρόνια αβεβαιότητας εξαιτίας μίας παρατεταμένης, ερμηνευμένης στρεβλά επαναδιαπραγμάτευσης της θέσης μας στην Ευρώπη δεν είναι προς όφελος του εθνικού συμφέροντος, καθώς πλήττεται η ανάπτυξη και η απασχόληση», δήλωσε ο Κλεγκ στην τηλεόραση του BBC ύστερα από την ομιλία του Κάμερον στο Λονδίνο.
«Η απόλυτη προτεραιότητα του βρετανικού λαού είναι θέσεις εργασίας, είναι ανάπτυξη, είναι ισχυρή οικονομία», πρόσθεσε.
Εργατικοί: «Είναι εκβιασμός - Θα τελειώσει με δάκρυα»
Και οι Εργατικοί όμως διαφωνούν με το δημοψήφισμα. «Θα τελειώσει με δάκρυα», δήλωσε ο Πίτερ Μάντελσον, στέλεχος των Εργατικών και πρώην Επίτροπος για τις Εμπορικές Υποθέσεις της Ε.Ε., στην γερμανική εφημερίδα «Die Welt».
Ο λόρδος Μάντελσον έκανε λόγο για «εκβιασμό που δεν οδηγεί πουθενά» και προβλέπει ότι κανείς στην Ευρώπη δεν θα το αποδεχθεί. «Και γιατί να το αποδεχθεί, άλλωστε;», αναρωτιέται και ασκεί αυστηρή κριτική στην πολιτική του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος, όπως λέει, «μετατρέπει την πολιτική συζήτηση σε υπαρξιακή».
Ο Βρετανός πολιτικός εκφράζει ωστόσο την πεποίθηση ότι οι Βρετανοί είναι περήφανος λαός, αλλά και την ελπίδα ότι «δεν θα αποδειχθεί ανόητος», ενώ προειδοποιεί ότι όσο περισσότερο διαρκέσει η συζήτηση για το μέλλον της Βρετανίας στην Ευρώπη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αβεβαιότητα για τους επενδυτές, οι οποίοι, «μέσω της εμπλοκής τους στη χώρα, εξασφαλίζουν πρόσβαση στην κοινή αγορά».
Ρόιτερς: Ασαφές αν θα γίνει το δημοψήφισμα
Όπως σχολιάζει το Ρόιτερς, το αν τελικά θα διοργανώσει ο Κάμερον το δημοψήφισμα παραμένει ασαφές όσο και οι πιθανότητες να κερδίσει το κόμμα του τις εκλογές το 2015.
Οι Συντηρητικοί έπονται του αντιπολιτευόμενου Εργατικού κόμματος στις δημοσκοπήσεις και η κυβέρνηση συνασπισμού προσπαθεί μέσω επώδυνων περικοπών στις δημόσιες δαπάνες να μειώσει το μεγάλο έλλειμμα του βρετανικού προϋπολογισμού, γεγονός που πιθανόν να ενοχλήσει τους ψηφοφόρους μέχρι τότε.
Το Ρόιτερς εκτιμά ότι η απόφαση αυτή του Κάμερον είναι πιθανόν να ικανοποιήσει τα περισσότερα μέλη του κόμματός του, που είναι διχασμένα με αφορμή το ζήτημα, αλλά ενδέχεται να προκαλέσει αβεβαιότητα όταν τα γεγονότα θα καταστήσουν ανέφικτη την επιθυμητή για τον πρωθυπουργό λύση, δηλαδή μία 'χαλαρότερη' εκδοχή της πλήρους συμμετοχής της Βρετανίας στην ΕΕ.
Η κίνηση αυτή, σύμφωνα με το πρακτορείο, ενδέχεται να κλονίσει άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν ήδη προειδοποιήσει τον Κάμερον να μην αντιμετωπίσει την ΕΕ ως "ένα μενού α λα καρτ" από το οποίο θα επιλέγει ποιους όρους επιθυμεί και ποιους όχι.
Η ομιλία του στο Λονδίνο είναι επίσης πιθανόν να προκαλέσει ανησυχία στις ΗΠΑ--στενό σύμμαχο της Βρετανίας--που έχουν δηλώσει ότι θέλουν η Βρετανία να παραμείνει στην ΕΕ με μία "δυνατή φωνή".
Εξάλλου, δεν αναμένεται να συμβάλει στην αποκατάσταση των σχέσεων με τον εταίρο του συνασπισμού, τους ευρωπαϊστές Φιλελεύθερους Δημοκράτες.
Βρετανικός Τύπος: Το μεγαλύτερο στοίχημα του Κάμερον
Η υπόσχεση του Ντέιβιντ Κάμερον να οργανώσει δημοψήφισμα για την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από το λαϊκό βρετανικό Τύπο, ο οποίος είναι σε μεγάλο βαθμό επιφυλακτικός έναντι της ΕΕ, ενώ άλλες εφημερίδες έκαναν λόγο για «ριψοκίνδυνο» στοίχημα.
«Η Βρετανία θα έχει το δημοψήφισμά της για την Ευρώπη», ανακοινώνει θριαμβευτικά στην πρώτη σελίδα της η Daily Express, κάνοντας λόγο για μια «νίκη στη σταυροφορία» της εναντίον «των Βρυξελλών και των παρεμβάσεών τους».
Η εφημερίδα, η οποία υπενθυμίζει πως ο Κάμερον διεξήγε από το 2010 μια σταυροφορία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ΕΕ, θεωρεί πως η απόφαση αυτή «θα ανοίξει μια καυτή πολιτική συζήτηση μέσα στους μήνες και τα χρόνια που θα ακολουθήσουν».
Η Sun, η οποία διεξήγε επίσης εκστρατεία για να διεξαχθεί δημοψήφισμα, εκφράζει κι αυτή την ικανοποίησή της και την ελπίδα πως η ομιλία του Κάμερον θα είναι "η αρχή του τέλους" της βρετανικής συμμετοχής στην ΕΕ. Όμως η εφημερίδα αναρωτιέται αν η πρόταση του Κάμερον να οργανωθεί ένα δημοψήφισμα ύστερα από πολλά χρόνια θα είναι επαρκής «για να τερματιστεί η συζήτηση που μαίνεται εδώ και 20 χρόνια στους κόλπους των Συντηρητικών» σχετικά με την ΕΕ.
«Θα είναι η πρώτη φορά που εκατομμύρια ψηφοφόροι θα μπορέσουν να πουν τη γνώμη τους για την ΕΕ μετά το δημοψήφισμα για την κοινή αγορά το 1975», υπενθυμίζει η Daily Mail. Ωστόσο το δημοψήφισμα αυτό «είναι το μεγαλύτερο στοίχημα» του Ντέιβιντ Κάμερον από την αρχή της θητείας του, παρατηρεί.
Η Daily Telegraph κάνει κι αυτή λόγο για μια κεντρική ομιλία και αναρωτιέται αν «η προοπτική ενός δημοψηφίσματος στο μέλλον, στο οποίο ο Κάμερον θα διεξαγάγει εκστρατεία υπέρ της παραμονής στους κόλπους της ΕΕ, θα είναι επαρκής για να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες» των ευρωσκεπτικιστών συντηρητικών.
Η Guardian που πρόσκεται στους Εργατικούς κάνει λόγο από την πλευρά της «για τη στιγμή της αλήθειας για έναν άνθρωπο που αποφεύγει τον κίνδυνο», ο οποίος «αμφιταλαντευόταν και δίσταζε» στη διάρκεια ολόκληρου του πρώτου φετινού εξαμήνου σχετικά με τη στάση που θα κρατούσε στο θέμα αυτό. Το σχέδιό του «κρύβει πολλές παγίδες», υπογραμμίζει η εφημερίδα, διότι οι βρετανοί επιχειρηματίες μπορούν «να υψώσουν τη σημαία της εξέγερσης». Ο Κάμερον θα πρέπει εξάλλου να αντιμετωπίσει την οργή των φιλελεύθερων δημοκρατών εταίρων του στους κόλπους του συνασπισμού, οι οποίοι είναι πεπεισμένοι ευρωπαϊστές, καθώς και την αντίδραση των ευρωπαίων εταίρων του, εξηγεί.
Οι Financial Times απηχούν τις ανησυχίες των επιχειρηματικών κύκλων. «Είναι μια στρατηγική υψηλού κινδύνου, η οποία θα θέσει σε δοκιμασία τη βούληση του Παρισιού και του Βερολίνου να αποδεχθούν μια αναθεώρηση των σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ».
Οι Times κάνουν επίσης λόγο για «μια ομιλία κλειδί» της θητείας του Κάμερον: «το χρονοδιάγραμμα» του πρωθυπουργού, γράφουν, «εξαρτάται από δύο πράγματα: μια πλήρη νίκη των συντηρητικών το 2015 και τη βούληση των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ιδιαίτερα της Γερμανίας, να γράψουν νέους κανονισμούς για την ευρωζώνη (...) οι οποίοι θα επιτρέψουν στον κ. Κάμερον να αποσπάσει παραχωρήσεις με αντάλλαγμα την υποστήριξή του».
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ