Ένα βήμα πιο κοντά στις πρόωρες εκλογές βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς η χθεσινοβραδινή μαραθώνια -και σε βαρύ κλίμα- συνεδρίαση του Eurogroup αποφάσισε να θέσει έναν όρο που προοιωνίζεται ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Όπως δήλωσαν μετά το πέρας της συνεδρίασης ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Όλι Ρεν, προκειμένου να δοθεί από την Ε.Ε. το πράσινο φως για περαιτέρω δανειακή βοήθεια στην Ελλάδα, θα απαιτηθεί η συναίνεση μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων, τουλάχιστον.
Κάντε το όπως οι Πορτογάλοι
Σύμφωνα με εξακριβωμένες πληροφορίες της iefimerida.gr, οι δανειστές βλέπουν ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν μπορεί να συνεχίσει μόνη της. Το πολιτικό της κεφάλαιο φαίνεται να έχει εξαντληθεί στα μάτια των Ευρωπαίων και γι' αυτό, άλλωστε, ήδη στη μυστική σύσκεψη στο Λουξεμβούργο που είχε αποκαλύψει το περιοδικό Spiegel, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ φέρεται να είπε στον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου την περίφημη φράση "μα καλά, δεν θέλετε να σωθείτε;".
Έτσι, όπως αποφασίστηκε χθες, από την Ελλάδα θα ζητηθεί από όλα τα κόμματα εξουσίας, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, να συναινέσουν εγγράφως και εκ των προτέρων με τη λήψη νέων, σκληρών μέτρων, που θα συμπεριληφθούν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Παράλληλα, η συναίνεση τίθεται ως όρος και για να αποφασιστεί, στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, η επέκταση της δανειοδότησης της Ελλάδας, ύψους 60 δισ. ευρώ, καθώς τα χρήματα του Μνημονίου, τα 110 δισ., θα έχουν εξαντληθεί ως τα μέσα του 2012 και προφανώς η Ελλάδα τότε δε θα είναι έτοιμη να βγει στις αγορές, ενώ δε θα λειτουργεί ως το 2013 ούτε ο Μόνιμος Μηχανισμός Στήριξης.
"Όχι" Σαμαρά
Όμως, αν μπορούν να βγουν δύο πολιτικά συμπεράσματα από τη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση είναι τα εξής:
Πρώτον, όπως προαναφέρθηκε, οι καθυστερήσεις των 4 μηνών και η "μεταρρυθμιστική κόπωση" της κυβέρνησης Παπανδρέου φαίνεται πως έδωσαν στις Βρυξέλλες το μήνυμα ότι η παρούσα κυβέρνηση "μπορεί να πάει ως εδώ", όπως έλεγαν στην iefimerida.gr αξιόπιστες κοινοτικές πηγές. Έτσι, με μία πρωτοφανή παρέμβαση στα εσωτερικά πράγματα της χώρας, οι δανειστές θα ζητήσουν την εκ των προτέρων συναίνεση και της ΝΔ, "παρακάμπτοντας" την κυβέρνηση Παπανδρέου.
Δεύτερον, το επόμενο διάστημα αναμένεται να ασκηθούν τεράστιες πιέσεις στη ΝΔ και τον Αντώνη Σαμαρά, προκειμένου να συναινέσει και η ΝΔ στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, στις ευρύτατες αποκρατικοποιήσεις και στις άγριες περικοπές του κοινωνικού κράτους.
Ωστόσο, όπως έχει δηλώσει σε όλους τους τόνους ο πρόεδρος της ΝΔ, δεν προτίθεται να "συνδιαχειριστεί το λάθος", ούτε "να δώσει συναίνεση στο έγκλημα κατά της χώρας του". Βεβαίως, οι πιέσεις -υπόγειες και δημόσιες- θα είναι τέτοιες, που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία πολιτική κυβίστηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όμως, με δεδομένο ότι, αν δώσει συναίνεση την τελευταία στιγμή θα ακυρώσει τον εαυτό του και θα βάλει ταφόπλακα στο όποιο πολιτικό μέλλον του, κατά πάσα πρόβλεψη ο κ. Σαμαράς θα μείνει αμετακίνητος ως το τέλος. Εξάλλου, όσα θα ζητηθούν, θα είναι πολύ σκληρά και ο πρόεδρος της ΝΔ, ως τώρα ουδόλως έχει θέσει ως πρώτη του προτεραιότητα τη σωτηρία της χώρας.
"Πώς μπορεί να συναινέσει ο Σαμαράς με τη δημιουργία ενός ταμείου διαχείρισης όλη της δημόσιας περιουσίας, αν αυτό υπάγεται απευθείας στις Βρυξέλλες; Θα βάλει την υπογραφή του για να γυρίσει η Ελλάδα στην εποχή του Εδουάρδου Λω;", διερωτάτο αργά χθες το βράδυ κορυφαίος κομματικός παράγοντας της ΝΔ, σκιαγραφώντας το "όχι" του κ. Σαμαρά "σε κάθε περίπτωση".
Τα δύο σενάρια
Η άρνηση του πρόεδρου της ΝΔ να συναινέσει θα πρέπει, λοιπόν, να θεωρείται δεδομένη. Άν και η Ευρώπη επιμείνει ως την τελευταία στιγμή στον "όρο υποχρεωτικής συναίνεσης", τότε τα σενάρια είναι δύο:
Πρώτον, η σχετική ψηφοφορία στη Βουλή για τα νέα μέτρα και τις ευρείες αποκρατικοποιήσεις να αποβούν σε μοιραίο τεστ συνοχής της ΝΔ. Σε αυτή την περίπτωση, ο κ. Σαμαράς θα κινδυνεύσει σοβαρά -σοβαρότερα παρά ποτέ- με το ενδεχόμενο διάσπασης της ΝΔ, καθώς θεωρείται απίθανο οι "φιλελεύθεροι" και κεντροδεξιοί βουλευτές της ΝΔ να παίξουν κορόνα γράμματα με τη χρεοκοπία της χώρας.
Δεύτερον, να πυροδοτήσει η άρνηση Σαμαρά ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις: να μην έχει άλλη επιλογή, δηλαδή, ο Γιώργος Παπανδρέου από το να πάει σε πρόωρες εκλογές, πιεζόμενος αφενός από τον όρο "υποχρεωτικής συναίνεσης" και αφετέρου από το "όχι" Σαμαρά.
Φυσικά, σε αυτή την περίπτωση, ουδείς μπορεί να ξέρει τις συνέπειες για τη χώρα, καθώς μία προεκλογική περίοδος, αλλά και μία μετεκλογική περίοδος ακυβερνησίας και διερευνητικών εντολών μπορεί να ροκανίσει τόσο το χρόνο, που να οδηγήσει την Ελλάδα στη χρεοκοπία. Τότε, ο κ. Σαμαράς θα έχει να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες πως έβαλε την προσωπική του πολιτική επιβίωση πάνω από την τύχη της χώρας. Δε θα είναι, όμως, η πρώτη φορά.
Γιώργος Μελιγγώνης