Την αποκωδικοποίηση του γενετικού κώδικα της ντομάτας κατάφεραν να πετύχουν οι επιστήμονες για πρώτη φορά, ανακαλύπτοντας πως έχει 7000 περισσότερα γονίδια από τον άνθρωπο.
Όπως δημοσιεύει το iatropedia.gr, οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι η ντομάτα και η πατάτα έχουν κοινά το 92% των γονιδίων τους. Και φυσικά η νέα μελέτη αναμένεται να φέρει ξανά στο προσκήνιο το αιώνιο ερώτημα: είναι η ντομάτα τελικά λαχανικό ή φρούτο; Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έχει γνωμοδοτήσει υπέρ του λαχανικού, αλλά οι περισσότεροι επιστήμονες «ψηφίζουν» υπέρ του φρούτου.
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι με την αποκωδικοποίηση του DNA της ντομάτας, θα μπορούν μέσα σε 5 χρόνια να δημιουργήσουν καλύτερες γεύσεις, μεγαλύτερες αποδόσεις, περισσότερη διατροφική αξία, καλύτερη αντίσταση στις ασθένειες και πιο ωραίο χρώμα, στις καλλιέργειες. Είναι επίσης αξιοσημείωτο, ότι η ντομάτα διαθέτει σε 12 χρωμοσώματα συνολικά 31.760 γονίδια, περίπου 7.000 περισσότερα από έναν άνθρωπο.
Η έρευνα για το σπάσιμο του DNA της ντομάτας ξεκίνησε το 2003, από διεθνή ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετείχαν 300 γενετιστές από 14 χώρες. Οι επιστήμονες διάβασαν το γονιδίωμα της καλλιεργούμενης ποικιλίας ντομάτας "Heinz 1706" (από όπου προέρχεται η ομώνυμη κέτσαπ!), καθώς και μίας άγριας ντομάτας.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ανάγνωση του γονιδιώματος θα διευκολύνει τις συμβατικές τεχνικές διασταύρωσης και αναπαραγωγής νέων ειδών ντομάτας, εκτός από τη γενετική τροποποίησή τους, ενώ παράλληλα θα μειώσει την ανάγκη για παρασιτοκτόνα.
Η παραγωγή και διακίνηση ντομάτας είναι μία τεράστια αγορά διεθνώς με ετήσιο τζίρο 30 έως 40 δισεκατομμύρια δολαρίων, ενώ το 2010 η παγκόσμια παραγωγή της έφθασε τα 146 εκατ. τόνους. Η αποκωδικοποίησή του γενετικού κώδικά της αναμένεται να εμπλουτίσει περαιτέρω τη γκάμα των ειδών και γεύσεων του προϊόντος.
Όπως δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, δρ. Γκράχαμ Σέιμουρ, «τώρα που διαθέτουμε το γονιδίωμα, θα είναι δυνατό να στοχεύσουμε πραγματικά σε εκείνα τα γονίδια που ελέγχουν τη γεύση, ξεχωριστά από εκείνα που επιδρούν στην αντοχή της ντομάτας στα ράφια. Έτσι, θα είναι εφικτό στο πολύ άμεσο μέλλον να έχουμε ντομάτες που διαρκούν πολύ και ταυτόχρονα έχουν πιο σκούρο κόκκινο χρώμα, είναι γεμάτες φυτοχημικές ουσίες και πολύ πιο γευστικές».
Παράλληλα, όμως, αναζωπυρώνονται οι φόβοι ορισμένων για νέες βιοτεχνολογικές παρεμβάσεις στη ντομάτα. Μία απόπειρα για μία γενετικά τροποποιημένη ντομάτα που είχε γίνει στις αρχές της δεκαετίας του ΄90, με την ονομασία Falvr Savr, δεν είχε ευτυχή κατάληξη λόγω εμπορικής αποτυχίας της, όμως η πλήρης πλέον γνώση του DNA της ντομάτας θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση σε αυτές τις προσπάθειες. Πάντως, κατά τους ερευνητές, το πιθανότερο είναι ότι οι νέες γενετικές πληροφορίες θα αξιοποιηθούν για τη βελτίωση των συμβατικών μεθόδων παραγωγής, κάτι που φαίνεται να προτιμούν και οι καταναλωτές.