Η ζημιά των τουλάχιστον 2 δισ. δολαρίων που κατέγραψε ο παγκόσμιος τρπαεζικός κολοσσός της JP Morgan ταυτίστηκε με 3 πρόσωπα. Οπως αναφέρουν οι New York Times και η Wall Street Journal τρία ανώτατα στελέχη της τράπεζας θα απομακρυνθούν μετά την αποκάλυψη των «λανθασμένων επενδύσεων».
Ο πρόεδρος της τράπεζας Τζέιμι Ντάιμον έχει ήδη κάνει δεκτή την παραίτηση της Ινα Ντριου, μίας εκ των στενότερων συνεργατών του η οποία είχε τοποθετηθεί στη διεύθυνση επενδύσεων της JP Morgan.
Ομως, μαζί της το... λογαριασμό θα κληθούν να πληρώσουν δύο ακόμη κορυφαία στελέχη της τράπεζας: Ο ελληνικής καταγωγής Αχιλλέας Μακρής και ο ισπανός Χαβιέ Μαρτιν Αρτάχο οι οποίοι εργάζονται στο τμήμα επενδύσεων σε παράγωγα χρηματοπιστωτικά προϊόντα στο Λονδίνο.
Πάντως, ο τρόπος που χάθηκαν τόσα χρήματα παραμένει μυστήριο για τους ανθρώπους της JP Morgan. Ο ίδιος ο Ντάιμον ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «έγιναν πολλά λάθη και άστοχες επιλογές» όμως σημειώνει ότι δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό πώς οι συγκεκριμένες τοποθετήσεις κεφαλαίων προκάλεσαν απώλειες αυτού του μεγέθους. «Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο είναι ασυγχώρητο» δήλωνε χθες στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο ο θεωρούμενος ως ο πλέον επιτυχημένος τραπεζίτης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πάντως η ευρωστία της τράπεζας που ανακοίνωσε κέρδη ύψους 5,4 δισ. δολαρίων για το πρώτο τρίμηνο του έτους δεν κινδυνεύει ούτε και από ένα τόσο σοβαρό και «ασυγχώρητο» λάθος. Η μετοχή της τράπεζας σημείωσε πτώση 9,28% την περασμένη Παρασκευή στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης όμως ο Ντάιμον εμφανίστηκε βέβαιος ότι η τράπεζά του «αντέχει» να πληρώσει το τίμημα.
Ποιός είναι ο Αχχιλέας Μακρής
Ο Αχιλλέας Μακρής, όπως σημείωνε πρόσφατα η «Καθημερινή» είναι ο άνθρωπος που ανέπτυξε την επενδυτική τραπεζική της JPMorgan Chase από το Λονδίνο, εφαρμόζοντας μια εύστοχη στρατηγική κάτω από τη στενή επίβλεψη του διευθύνοντος συμβούλου της τράπεζας, Τζέιμι Ντίμον.
Ο 50χρονος Ελληνας ανέλαβε διοικητικά καθήκοντα στο CIO (Chief Investment Office) το 2006. Το συνολικό χαρτοφυλάκιο του CIO ξεπερνά τα 350 δισ. δολάρια ή 265,5 δισ. ευρώ από τα 76,5 δισ. δολάρια προ εξαετίας.
Η μεγαλύτερη αύξηση στο χαρτοφυλάκιο του CIO σημειώθηκε το 2009. Τότε, όταν η χρηματοπιστωτική κρίση βρισκόταν στο κορύφωμά της, η JPMorgan προχώρησε σε μαζικές αγορές σε ομόλογα δανείων εγγυημένων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, σε ομόλογα με υποθηκευμένα περιουσιακά στοιχεία και σε εταιρικά ομόλογα.
Τα επενδυτικά στοιχήματα του κ. Μακρή είναι σήμερα τόσο μεγάλα που η JPMorgan δεν θα μπορούσε να αποδεσμευτεί αυτόματα από αυτά, ρευστοποιώντας μαζικά θέσεις δίχως να προκαλέσει απότομη πτώση στις τιμές τίτλων ή μια γενικότερη αναστάτωση στις αγορές. Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η αναβάθμιση του CIO στις δραστηριότητες της JPMorgan, η οποία ανακοίνωσε κέρδη ρεκόρ για το 2011, υποδεικνύει πόσο θολές παραμένουν οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ της επένδυσης ιδίων κεφαλαίων και της διαχείρισης του επενδυτικού κινδύνου. Βάσει του κανόνα Βόλκερ, απαγορεύονται τα επενδυτικά στοιχήματα με ίδια κεφάλαια από τις τράπεζες, αλλά η διαχείριση του επενδυτικού κινδύνου θεωρείται απαραίτητη για την ασφαλή «ζυγοστάθμιση» των τοποθετήσεων στις αγορές.
Ανθρωποι, ωστόσο, που έχουν συνεργαστεί με τον κ. Μακρή τονίζουν ότι δεν είναι παράτολμος επενδυτής. Περιγράφουν ένα υψηλόβαθμο στέλεχος με σφαιρική αντίληψη των πραγμάτων που δεν εγκλωβίζεται σε τυποποιημένες συνταγές επενδύσεων. Ενας από αυτούς, ο Ντέιβιντ Σαντελόφσκι, υφιστάμενος του κ. Μακρή στην Bankers Trust τη δεκαετία του '90, θυμάται ότι είχε «εντυπωσιαστεί από τις ευρύτερες γνώσεις που διέθετε για τις τέχνες, το κρασί, την πολιτική και την ιστορία». Ηταν ένας «ενεργός χρηματιστής με διευθυντικές ικανότητες». Δεν θα λάμβανε, για παράδειγμα, ένα μονοδιάστατο στοίχημα για την άνοδο του δολαρίου έναντι του γιεν, συνεχίζει. «Είχε βαθιά αντίληψη για την οικονομική πολιτική κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών. Δεν σκεπτόταν απλοϊκά», λέει ο κ. Σαντελόφσκι.
Πριν από το 2006, οπότε προσλήφθηκε από την JPMorgan, o κ. Μακρής ήταν ένας από τους επικεφαλής στην Dresdner Kleinwort Wasserstein. Καθήκον του ήταν να επιβλέπει την έκθεση ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας στις αγορές, όπως δηλώνουν ανώνυμα πρώην συνεργάτες του. Αποστολή του κ. Μακρή από το 2006 είναι να παράγει κέρδη στο CIO. Δεν έλαβε, όμως, μεγάλες θέσεις νωρίτερα από το 2008, όταν ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση. Τότε εκμεταλλεύτηκε την κάθετη πτώση τιμών σε κατηγορίες πιστωτικών παραγώγων με υψηλή βαθμολογία. Στο «επιτελείο» του κ. Μακρή συγκαταλέγονται στελέχη, επίσης ελληνικής καταγωγής, όπως ο Εβανς Καλιμτζής που εργαζόταν στην Dresdner και ο Γιώργος Πολυχρονόπουλος, πρώην στέλεχος της Endeavour Capital. Αρνήθηκαν, ωστόσο, να προβούν σε οποιοδήποτε σχόλιο για τον κ. Μακρή, κρατώντας κλειστό τον κύκλο των στενών συνεργατών.